Get involved
report issue

Search Help

Search

This app is built with exist-db, and uses Lucene as the standard search engine. This comes with several options available. A full list is here

Below very few examples.

sample result
* *custodir* add wildcards to unlimit your string search
? custodir? Will find any match for the position with the question mark.
~ ምሕረትከ~ Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
"" "ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡" Will find the exact string contained between quotes.
() (verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ Will find one of the two between brackets and the other string.

Input

If you want to transcribe some fidal into latin or update your transcription, you can have a go with our transcription tools.

If you are using the keyboard provided, please note that there are four layers, the normal one and those activated by Shift, Alt, Alt+Shift.

Normal and Shift contain mainly Fidal. Alt and Alt-Shift diacritics.

To enter letters in Fidal and the diacritics with this keyboard, which is independent of your local input selection, you can use two methods.

Orthographic variants of the Ethiopic language are searched as a standard if not otherwise specified. The following are the options considered by the search engine.

  • 's','s', 'ḍ'
  • 'e','ǝ','ə','ē'
  • 'w','ʷ'
  • 'ʾ', 'ʿ'
  • '`', 'ʾ', 'ʿ' (note that you can use the tick if you are not sure about the two, but none will be inferred for you)
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ', 'ሃ', 'ሓ', 'ኃ'
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ'
  • 'ሁ', 'ሑ', 'ኁ'
  • 'ሂ', 'ሒ', 'ኂ'
  • 'ሄ', 'ሔ', 'ኄ'
  • 'ህ', 'ሕ', 'ኅ'
  • 'ሆ', 'ሖ', 'ኆ'
  • 'ሠ','ሰ'
  • 'ሡ','ሱ'
  • 'ሢ','ሲ'
  • 'ሣ','ሳ'
  • 'ሥ','ስ'
  • 'ሦ','ሶ'
  • 'ሤ','ሴ'
  • 'ጸ', 'ፀ'
  • 'ጹ', 'ፁ'
  • 'ጺ', 'ፂ'
  • 'ጻ', 'ፃ'
  • 'ጼ', 'ፄ'
  • 'ጽ', 'ፅ'
  • 'ጾ', 'ፆ'
  • 'አ', 'ዐ', 'ኣ', 'ዓ'
  • 'ኡ', 'ዑ'
  • 'ኢ', 'ዒ'
  • 'ኤ', 'ዔ'
  • 'እ', 'ዕ'
  • 'ኦ', 'ዖ'

Some examples

  • If you search Taammera, you will not find Taʾammǝra or Taʿammera but only Taammera. Try Ta`ammera instead or use the keyboard provided to enter aleph and ayn.
  • If you are searching for Yāʿǝqob, you will not have a lot of luck searching Yaqob, unless some kind cataloguer has actually added it into the data as simplified spelling form. Try instead entering Yaqob~0.5 which is a fuzzy search, this will return also Yāʿǝqob. Also Ya`eqob is fine for example.

Keys Combinations

With this method you use keys combinations to trigger specific characters. Click here for a list of the available combos. This can be expanded, do not hesitate to ask (click here to post a new issue).

Hold and choose

If you hold a key optional values will appear in a list. You can click on the desiderd value or use arrows and enter to select it. The options are the same as those activated by combinations.

With this method you do not have to remember or lookup combos, but it does take many more clicks...

Substantivumsubst.i.q. ትርያ፡ ثٔرَيَّا plejadeslastellae: ኮከብ፡ ጠራው፡ Lud. ex Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaskaramSx. Masc. 15 Enc. (at in Sx. Tubing. ሀገረ፡ ጠራው፡ ).
Substantivumsubst.fem. et m. ( exempli gratiaex. gr.Genesis liber Pentateuchi.Gen. 19,14 ; Jeremiae prophetia.Jer. 45,17 ), pluralisPl. አህጉር፡ (etiam አህጕር፡ script.), pluralisPl.pluralisPl. አህጉራት፡ ( Matthaei Evangelium.Matth. 10,23 )
1)ager cultusla, terra inhabitatala, regiola, provinciala, patriala: ውስተ፡ አህጉር፡ ወአዕጻዳት፡ εἰς τοὺς ἀγροὺς καὶ κώμας Marci Evangelium.Marc. 6,36 ; ሀገረ፡ እስራኤል፡ ἡ κατοικία Ἰσραήλ Jeremiae prophetia.Jer. 3,8 ; Jeremiae prophetia.Jer. 3,12 ; ዘውስተ፡ ሀገር፡ ὁ αὐλών Jeremiae prophetia.Jer. 31,8 ; γῆ Regum liber biblicum II.2 Reg. 24,13 ; መሰሎሙ፡ ለኖትያት፡ ዘርእዩ፡ ሀገረ፡ Actus apostolorum.Act. 27,27 romanae editionisrom.(locus ab auctoribus editionis romanae editionisrom.ipsis versus); patrialaad Hebraeos epistola.Hebr. 11,14 ; Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 48 b; ሀገረ፡ አርማንያ፡ Armeniala, ሀገረ፡ ምዕራብ፡ Occidens Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 312 ; Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 313 al. saepe; ሀገረ፡ ሴዋ፡ provincia Sêwaela, 303; ሀገረ፡ ደምብያ፡ provincia Dambeaela, Lud. (Sed. hic vocis usus potissimum inferiori aetati convenit).
3)oppidumla, urbsla, civitasla: haec est solemnis vocis notio, innumeris in locis obvia; exempli gratiaex. gr.Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 9,14 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 10,16 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 36,31 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 10,3 ; Jeremiae prophetia.Jer. 21,10 ; Jeremiae prophetia.Jer. 22,8 ; Jesaiae prophetia.Jes. 10,14 ; Jesaiae prophetia.Jes. 24,10 ; Josuae liber.Jos. 21 ; ዐሥሩ፡ አህጉር፡ δεκάπολις Matthaei Evangelium.Matth. 4,25 ; ሀገር፡ ቅድስት፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 24,11 ; ሀገረ፡ ሳኦል፡ sedes Saul regislaJesaiae prophetia.Jes. 10,29 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 38, etiam ሀገረ፡ መንግሥት፡ ; urbs munitala, castellumla, arxla ሀገር፡ ጽንዕት፡ et ሀገረ፡ ጥቅም፡ vel ቅጽር፡ Jeremiae prophetia.Jer. 4,6 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 11,46 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 28,14 ; Jesaiae prophetia.Jes. 36,1 ; Hezekielis prophetia.Hez. 17,4 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25, 29–31; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 13,19 ; emporiumlaJesaiae prophetia.Jes. 45,14 ; በሀገር፡ in urbela, oppidola( oppositum, -o, -nituropp. በሐቅል፡ rurila, in agrola) Deuteronomium.Deut. 28,3 . Etiam አህጉር፡ nonnumquam pro urbela(Sing.) ponitur, exempli gratiaex. gr.Judith liber apocryphus.Judith 7 ; { ደብረ፡ ሀገር፡ metropolisla, videasvid. sub ደብር፡ col. 1102}. Cum genitivo personae conjunctum significare potest patriamla: Judith liber apocryphus.Judith 8,2 ; Marci Evangelium.Marc. 6,1 ; Marci Evangelium.Marc. 6,4 .
4)Usurpatur pro incolis urbis vel oppidila, civibusla: Amosi prophetia.Am. 4,8 ; Zachariae prophetia.Zach. 14,2 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 11,9 –11; Regum liber biblicum I.1 Reg. 4,13 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 14,7 ; Actus apostolorum.Act. 12,22 romanae editionisrom.; alias ሰብአ፡ ሀገር፡ Lucae evangelium.Luc. 19,14 et pro civitatela( πολίτευμα ) ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 3,20 . [Cum ሀገር፡ convenit Himjaritarum هَجَرٌ et amh. አገር፡ ; contigua sunt אִכָּר ܐܰܟܳܪܳܐ أَكَّارٌ agricolala, lat. agerla, germ. Ackerde( videasvid. 347)].
hagar ; pluralisPl. ʾahgur , ʾahgʷǝr ; pluralisPl.pluralisPl. ʾahgurāt
Grébaut
ሀገረ፡ ቍድስ፡ hagara qʷǝddǝs la Ville Saintefr (Jérusalem). ዳዊት፡ አስተዳለወ፡ ኵሎ፡ ምግባረ፡ ሕንፃ፡ ወሰሎሞን፡ ሐነፆ፡ በኢየሩሳሌም፡ ወሰመያ፡ ሀገረ፡ ቍድስ፡ በእንተ፡ ቅዳሴ፡ ወመሥዋዕተ፡ ሕግ፡ ወብዝኀ፡ ጽድቅ፡ ወበእንተ፡ ዘሐመ፡ እግዚእነ፡ ወመድኀኒነ፡ ኢየሱስ፡ ክርስቶስ፡ ውስቴታ። 160.
14
Leslau
ሀገር hagar ; pluralisPl. አህጉር ʾahgur , አህጉራት ʾahgurāt cityen, townen, villageen, provinceen, districten, countryen, homelanden, inhabited regionen
ሀገረ፡ ጥቅም hagara ṭǝqm walled cityen, videasvid. ጥቅም፡
ሀገር፡ ጽንዕት hagar ṣǝnǝʿt strong cityen, videasvid. ጽንዕ፡
216a
Cross-references:
a) for ርእሰ፡ ሀገር videasvid. ርእስ፡ (Leslau)
b) for ሰብአ፡ ሀገር videasvid. ሰብእ፡ (Leslau)
Substantivumsubst.fem. et m. ( exempli gratiaex. gr.Genesis liber Pentateuchi.Gen. 19,14 ; Jeremiae prophetia.Jer. 45,17 ), pluralisPl. አህጉር፡ (etiam አህጕር፡ script.), pluralisPl.pluralisPl. አህጉራት፡ ( Matthaei Evangelium.Matth. 10,23 )
1)ager cultusla, terra inhabitatala, regiola, provinciala, patriala: ውስተ፡ አህጉር፡ ወአዕጻዳት፡ εἰς τοὺς ἀγροὺς καὶ κώμας Marci Evangelium.Marc. 6,36 ; ሀገረ፡ እስራኤል፡ ἡ κατοικία Ἰσραήλ Jeremiae prophetia.Jer. 3,8 ; Jeremiae prophetia.Jer. 3,12 ; ዘውስተ፡ ሀገር፡ ὁ αὐλών Jeremiae prophetia.Jer. 31,8 ; γῆ Regum liber biblicum II.2 Reg. 24,13 ; መሰሎሙ፡ ለኖትያት፡ ዘርእዩ፡ ሀገረ፡ Actus apostolorum.Act. 27,27 romanae editionisrom.(locus ab auctoribus editionis romanae editionisrom.ipsis versus); patrialaad Hebraeos epistola.Hebr. 11,14 ; Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 48 b; ሀገረ፡ አርማንያ፡ Armeniala, ሀገረ፡ ምዕራብ፡ Occidens Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 312 ; Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 313 al. saepe; ሀገረ፡ ሴዋ፡ provincia Sêwaela, 303; ሀገረ፡ ደምብያ፡ provincia Dambeaela, Lud. (Sed. hic vocis usus potissimum inferiori aetati convenit).
3)oppidumla, urbsla, civitasla: haec est solemnis vocis notio, innumeris in locis obvia; exempli gratiaex. gr.Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 9,14 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 10,16 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 36,31 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 10,3 ; Jeremiae prophetia.Jer. 21,10 ; Jeremiae prophetia.Jer. 22,8 ; Jesaiae prophetia.Jes. 10,14 ; Jesaiae prophetia.Jes. 24,10 ; Josuae liber.Jos. 21 ; ዐሥሩ፡ አህጉር፡ δεκάπολις Matthaei Evangelium.Matth. 4,25 ; ሀገር፡ ቅድስት፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 24,11 ; ሀገረ፡ ሳኦል፡ sedes Saul regislaJesaiae prophetia.Jes. 10,29 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 38, etiam ሀገረ፡ መንግሥት፡ ; urbs munitala, castellumla, arxla ሀገር፡ ጽንዕት፡ et ሀገረ፡ ጥቅም፡ vel ቅጽር፡ Jeremiae prophetia.Jer. 4,6 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 11,46 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 28,14 ; Jesaiae prophetia.Jes. 36,1 ; Hezekielis prophetia.Hez. 17,4 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25, 29–31; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 13,19 ; emporiumlaJesaiae prophetia.Jes. 45,14 ; በሀገር፡ in urbela, oppidola( oppositum, -o, -nituropp. በሐቅል፡ rurila, in agrola) Deuteronomium.Deut. 28,3 . Etiam አህጉር፡ nonnumquam pro urbela(Sing.) ponitur, exempli gratiaex. gr.Judith liber apocryphus.Judith 7 ; { ደብረ፡ ሀገር፡ metropolisla, videasvid. sub ደብር፡ col. 1102}. Cum genitivo personae conjunctum significare potest patriamla: Judith liber apocryphus.Judith 8,2 ; Marci Evangelium.Marc. 6,1 ; Marci Evangelium.Marc. 6,4 .
4)Usurpatur pro incolis urbis vel oppidila, civibusla: Amosi prophetia.Am. 4,8 ; Zachariae prophetia.Zach. 14,2 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 11,9 –11; Regum liber biblicum I.1 Reg. 4,13 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 14,7 ; Actus apostolorum.Act. 12,22 romanae editionisrom.; alias ሰብአ፡ ሀገር፡ Lucae evangelium.Luc. 19,14 et pro civitatela( πολίτευμα ) ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 3,20 . [Cum ሀገር፡ convenit Himjaritarum هَجَرٌ et amh. አገር፡ ; contigua sunt אִכָּר ܐܰܟܳܪܳܐ أَكَّارٌ agricolala, lat. agerla, germ. Ackerde( videasvid. 347)].
hagar ; pluralisPl. ʾahgur , ʾahgʷǝr ; pluralisPl.pluralisPl. ʾahgurāt
Grébaut
ሀገረ፡ ቍድስ፡ hagara qʷǝddǝs la Ville Saintefr (Jérusalem). ዳዊት፡ አስተዳለወ፡ ኵሎ፡ ምግባረ፡ ሕንፃ፡ ወሰሎሞን፡ ሐነፆ፡ በኢየሩሳሌም፡ ወሰመያ፡ ሀገረ፡ ቍድስ፡ በእንተ፡ ቅዳሴ፡ ወመሥዋዕተ፡ ሕግ፡ ወብዝኀ፡ ጽድቅ፡ ወበእንተ፡ ዘሐመ፡ እግዚእነ፡ ወመድኀኒነ፡ ኢየሱስ፡ ክርስቶስ፡ ውስቴታ። 160.
14
Leslau
ሀገር hagar ; pluralisPl. አህጉር ʾahgur , አህጉራት ʾahgurāt cityen, townen, villageen, provinceen, districten, countryen, homelanden, inhabited regionen
ሀገረ፡ ጥቅም hagara ṭǝqm walled cityen, videasvid. ጥቅም፡
ሀገር፡ ጽንዕት hagar ṣǝnǝʿt strong cityen, videasvid. ጽንዕ፡
216a
Cross-references:
a) for ርእሰ፡ ሀገር videasvid. ርእስ፡ (Leslau)
b) for ሰብአ፡ ሀገር videasvid. ሰብእ፡ (Leslau)
not foundsubst.( m. ), pluralisPl. አጽዋን፡ , etiam ጸወናት፡ (nec non አጽውንት፡ not able to find explanation in abbreviation listApoc. Mar. Joh. ), pluralisPl.pluralisPl. አጽዋናት፡ locus tutuslavel munitusla, praesidiumla, refugiumla, arxla, castellumla, munimentumla, munitionesla, moeniala: እግዚአብሔር፡ ጸወንየ፡ καταφυγή Jeremiae prophetia.Jer. 16,19 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 17,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 30,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 30,4 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 89,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 93,22 ; አልቦ፡ ጸወን፡ ኀበ፡ ትጸወን፡ ኤፍሬም፡ ὀχυρά Jesaiae prophetia.Jes. 17,3 ; ተሰብረ፡ ጸወንክሙ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 23,15 ; አረፍተ፡ ጸወንከ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 25,12 ; πέτρα Regum liber biblicum IV.4 Reg. 14,7 ; ጸወነ፡ ጽዮን፡ περιοχή Paralipomenon liber I.1 Par. 11,5 ; συνέλευσις Judicum liber.Jud. 9,46 ; Judicum liber.Jud. 9,49 ; ሀገረ፡ ጸወን፡ Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 3 ; ሀገረ፡ ጸወናት፡ Paralipomenon liber II.2 Par. 32,1 ; Paralipomenon liber II.2 Par. 33,14 ; አጽዋን፡ ὀχυρώματα Jesaiae prophetia.Jes. 34,13 ; Jeremiae prophetia.Jer. 29,23 ; Jeremiae prophetia.Jer. 31,7 ; Threni, liber biblicus.Thren. 2,2 ; Habacuci prophetia.Hab. 1,10 ; Amosi prophetia.Am. 5,9 ; Nahum.Nah. 3,14 ; ይወድቅ፡ አጽዋኒሆሙ፡ ለግብጽ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 30,6 ; Paralipomenon liber II.2 Par. 19,5 ; Deuteronomium.Deut. 28,52 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 88,40 ; ይሰመይ፡ አጽዋንኪ፡ መድኀኒተ፡ τὰ τείχη Jesaiae prophetia.Jes. 60,18 ; አጽዋኒሆሙ፡ ወአድባሪሆሙ፡ τοῖς ὕψεσι τῶν ὄρεων Judith liber apocryphus.Judith 7,10 ; n. 1301 አንበረ፡ ወረሰየ፡ ውስተ፡ ውእቱ፡ ፈለግ፡ አጽዋነ፡ φρουράς Paralipomenon liber I.1 Par. 18,13 ; አጽዋናት፡ ውስተ፡ አድባር፡ Judicum liber.Jud. 6,2 ; አጽዋናት፡ ጽኑዓን፡ ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 10,4 . Voc. Ae.: አጽዋን፡ ዘ፡ መጸግዕያ።
not foundsubst.( m. ), pluralisPl. አጽዋን፡ , etiam ጸወናት፡ (nec non አጽውንት፡ not able to find explanation in abbreviation listApoc. Mar. Joh. ), pluralisPl.pluralisPl. አጽዋናት፡ locus tutuslavel munitusla, praesidiumla, refugiumla, arxla, castellumla, munimentumla, munitionesla, moeniala: እግዚአብሔር፡ ጸወንየ፡ καταφυγή Jeremiae prophetia.Jer. 16,19 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 17,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 30,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 30,4 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 89,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 93,22 ; አልቦ፡ ጸወን፡ ኀበ፡ ትጸወን፡ ኤፍሬም፡ ὀχυρά Jesaiae prophetia.Jes. 17,3 ; ተሰብረ፡ ጸወንክሙ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 23,15 ; አረፍተ፡ ጸወንከ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 25,12 ; πέτρα Regum liber biblicum IV.4 Reg. 14,7 ; ጸወነ፡ ጽዮን፡ περιοχή Paralipomenon liber I.1 Par. 11,5 ; συνέλευσις Judicum liber.Jud. 9,46 ; Judicum liber.Jud. 9,49 ; ሀገረ፡ ጸወን፡ Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 3 ; ሀገረ፡ ጸወናት፡ Paralipomenon liber II.2 Par. 32,1 ; Paralipomenon liber II.2 Par. 33,14 ; አጽዋን፡ ὀχυρώματα Jesaiae prophetia.Jes. 34,13 ; Jeremiae prophetia.Jer. 29,23 ; Jeremiae prophetia.Jer. 31,7 ; Threni, liber biblicus.Thren. 2,2 ; Habacuci prophetia.Hab. 1,10 ; Amosi prophetia.Am. 5,9 ; Nahum.Nah. 3,14 ; ይወድቅ፡ አጽዋኒሆሙ፡ ለግብጽ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 30,6 ; Paralipomenon liber II.2 Par. 19,5 ; Deuteronomium.Deut. 28,52 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 88,40 ; ይሰመይ፡ አጽዋንኪ፡ መድኀኒተ፡ τὰ τείχη Jesaiae prophetia.Jes. 60,18 ; አጽዋኒሆሙ፡ ወአድባሪሆሙ፡ τοῖς ὕψεσι τῶν ὄρεων Judith liber apocryphus.Judith 7,10 ; n. 1301 አንበረ፡ ወረሰየ፡ ውስተ፡ ውእቱ፡ ፈለግ፡ አጽዋነ፡ φρουράς Paralipomenon liber I.1 Par. 18,13 ; አጽዋናት፡ ውስተ፡ አድባር፡ Judicum liber.Jud. 6,2 ; አጽዋናት፡ ጽኑዓን፡ ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 10,4 . Voc. Ae.: አጽዋን፡ ዘ፡ መጸግዕያ።
III,2
A)reflex.
1)fortemla, firmumla, valentem se praestarelavel sibi viderila, vires colligerelavel contenderela: ጽንዑ፡ ወተኀየሉ፡ ἀνδρίζεσθε Paralipomenon liber II.2 Par. 32,7 ; ተኀየለ፡ ወነበረ፡ ἐνισχύσας ἐκάθισε Genesis liber Pentateuchi.Gen. 48,2 , vel sequensseq.SubjunctivusSubj.: ተኀየሉ፡ ትባኡ፡ ἀγωνίζεσθε εἰςελθεῖν Lucae evangelium.Luc. 13,24 ; ተኀየሉ፡ በመዝራዕቶሙ፡ ἐγαυρίασαν ἐν βραχίονι Judith liber apocryphus.Judith 9,7 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 51,7 ; እለ፡ ይትኄየሉ፡ ἐξάρχοντες κατ᾽ ἰσχύν Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 32,18 . n. 608
2)comparative: fortioremla, superiorem se praestarela, praevalerela, praepollerela, dominarila, ከመ፡ የአዝዝ፡ ወይትኀየል፡ ዲበ፡ ምድር፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 52,4 ; cumc.Acc. ተኀየልኩ፡ ውእተ፡ ሀገረ፡ Rel. Bar.; እለ፡ ተኀየልዎ፡ τυραννοῦντες αὐτοῦ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 10,14 ; Paralipomenon liber II.2 Par. 21,17 ; liber Jobi.Job 6,23 ; ለጥበብ፡ ኢይትኄየላ፡ እከይ፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 7,30 ; መኑ፡ ይክል፡ ምስሌሁ፡ ተኀይሎ፡ τίς ἐστι κατ᾽ αὐτὸν δυνάστης liber Jobi.Job 36,22 .
3)vim adhiberela, vi adigerela, vi arriperela, vim inferrela, vi opprimerela, sub potestatem redigerela, ኢይትኀየሉ፡ ዐሪገ፡ μὴ βιαζέσθωσαν ἀναβῆναι Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 19,24 ; ተኀይሎሙ፡ διαβιασάμενοι Numeri, liber Pentateuchi.Num. 14,44 ; Deuteronomium.Deut. 1,43 ; cumc.Acc.rei, cui obluctantur: ኢትትኀየል፡ ውሒዘ፡ ፈለግ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 4,26 ; cumc.Acc.personapers.et SubjunctivusSubj.verbi: ይትኄየልዎሙ፡ ያውጽኡ፡ አዕፅምቲሆሙ፡ Amosi prophetia.Am. 6,10 ; cumc.Acc.rei, quae arripitur: ይትኄየል፡ ለርእሱ፡ ሀጕለ፡ ἐκβιάζεται τὴν ἀπώλειαν ἑαυτοῦ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 16,26 ; ተኀየሉ፡ ንዋየ፡ ቤተ፡ ክርስቲያን፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 127 ; not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 128 ; cumc.Acc.personapers., quae opprimitur: καταδυναστεύειν Jeremiae prophetia.Jer. 27,33 ; ἐκθαμβεῖν Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,9 ; τυραννεῖν Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 10,14 ; κατακυριεύειν not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 5,3 Platt; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 37,12 ( ἐκβιάζεσθαι ); cumc. ላዕለ፡ pers. Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 17,2 ; violarelavirginem Deuteronomium.Deut. 22,25 . Hinc በተኀይሎ፡ vila: አኮ፡ በተኀይሎ፡ ዘያከይድዎ፡ ለመለንስ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 28,27 .
2)superarila, expugnarilade urbe; ሀገረ፡ ጸወን፡ ዘኢይትኄየል፡ Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 3.
4)vi cogila, adigila: qui peccavit በፈቃድ፡ አው፡ በተኀይሎ፡ not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 30.
(vel ፀሐይ፡ ) Substantivumsubst.[ ضُحىً et ضُحىَ ; videasvid.etiam ጸሐየ፡ ] m. et fem. , pluralisPl. ፀሓያት፡ , solla, m. Joelis prophetia.Joel 3,4 ; Jesaiae prophetia.Jes. 60,19 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 1,5 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 12,2 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 18,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 135,8 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 3,15 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 17,31 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 43,2 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 43,3 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 43,4 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 43,5 ; Ezrae liber apocryphus (Graecus)1 Esr. 4,34 sequensseq.; Apocalypsis Joannis.Apoc. 16,8 ; Marci Evangelium.Marc. 1,32 ; al.; fem. Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 43,4 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 46,5 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 48,23 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 50,7 ; Jesaiae prophetia.Jes. 13,10 ; Hezekielis prophetia.Hez. 32,7 ; Josuae liber.Jos. 8,29 ; Josuae liber.Jos. 10,12 ; Josuae liber.Jos. 10,27 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 8,12 , al.; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 72,3 sequensseq.; ብርሃነ፡ ፀሓይ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 30,26 ; ፀሓየ፡ ቀትር፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 31,19 ; ፀሓይ፡ ዘያበርህ፡ ወይጠፍእ፡ liber Jobi.Job 31,26 ; ያበርቅ፡ ሕብረ፡ ገጹ፡ ከመ፡ እግረ፡ ፀሓይ፡ Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 4 ; እልፈ፡ አእላፈ፡ ፀሓይ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 23,19 ; መልአከ፡ ፀሓይ፡ Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 4,18 ; ሀገረ፡ ፀሓይ፡ HeliopolislaJeremiae prophetia.Jer. 50,13 ; ፀሓያት፡ Visio Baruchi ficticia.Vis. Bar. ; p. 494 n. 5.
b)translatetransl.: S. Georgius ፀሓየ፡ ጽድቅ፡ Mavâs. nomenn.51.
ḍaḥāy
Cross-references:
a) for ለባሲተ፡ ፀሓይ፡ videasvid. ለባሲ፡ (Grébaut)
b) for ቀይሰ፡ ፀሐይ፡ videasvid. ቀይስ፡
adjectivumadj.relativumrel.: oppidanusla, ጽሑፍ፡ አልቦ፡ ውስተ፡ ልበ፡ ንጹሓን፡ ግልጠት፡ ማእከለ፡ አይሁዳዊ፡ ወሀገሪታዊ፡ ወገብር፡ ወአግዓዚ፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 87.
nomen actionisn. act.et Substantivumsubst.
1)separatiola, sejunctiola, divisiola: Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 166,4 .
a)discessusla: post assumtionem Mariae ይቴክዙ፡ ሐዋርያት፡ በእንተ፡ ፍልጠታ፡ እምኔሆሙ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: NahaseSx. Nah. 16.
b)dissidiumla: ኢትግበር፡ ፍልጠተ፡ አላ፡ አስተዐርቅ፡ ለእለ፡ ተባአሱ፡ Constitutiones Apostolorum.Const. Ap. 12 ; እስመ፡ ቀዲሙ፡ ኮነ፡ ፍልጠት፡ ወጋእዝ፡ እኩይ፡ ማእከለ፡ ማኅበረ፡ አይሁድ፡ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 31 ; Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 32.
2)secretiola
a)segregatiola: በእንተ፡ ፍልጠተ፡ ዕልዋን፡ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 31.
3)discrimenla, differentiala, diversitasla: ፍልጠተ፡ ሐዲስ፡ ሕግ፡ እምብሉይ፡ Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 12 ; አልቦቱ፡ ፍልጠት፡ ማእከለ፡ ዐበይት፡ ፍተታት፡ ወማእከለ፡ ፍተታት፡ ንኡሳት፡ (sc. panis eucharistici) F.M. 26,7; F.N. 10; F.N. 24,1; ፍልጠት፡ ዘሀሎ፡ ማእከለ፡ ፈጣሪ፡ ወፍጡራን፡ Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 2 ; Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 87 ( videasvid. sub ሀገሪታዊ፡ ).
Substantivumsubst.( gramm.§ 120,a):
1)civitasla, civesla, civisla( πολῖται , πολίτης , πολῖτις , συμπολίτις ): ፩፩ ለሀገሪቱ፡ τὸν πολίτην αὐτοῦ Jeremiae prophetia.Jer. 38,34 ; συμπολῖται ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 2,19 romanae editionisrom.; ነኪራን፡ እምሀገሪተ፡ እስራኤል፡ ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 2,19 romanae editionisrom.; እንዘ፡ ሀለዉ፡ በምድር፡ ሀገሪተ፡ ይኩኑ፡ ምስለ፡ ሰማውያን፡ Clem. f. n. 21153; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 168,2 ; ሐቃል፡ ወሀገሪት፡ agrestes et oppidanilaad Colossenses epistola Pauli.Col. 3,11 .
2)translatetransl.familiarisla, amicusla: ሀገሪት፡ ይእቲ፡ ለኵሎሙ፡ እለ፡ ይቀርብዋ፡ εὔγνωστος Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,15 ; ለአእምሮ፡ ሀገሪተከ፡ ረስያ፡ γνώριμον περιποίησαι σεαυτῷ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 7,4 et Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 2 (ubi hic idem locus laudatur). Nonnunquam ሀገሪት፡ et ሀገር፡ permutantur, exempli gratiaex. gr.Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 1,1 (MSS.).
Substantivumsubst.( gramm.§ 120,a):
1)civitasla, civesla, civisla( πολῖται , πολίτης , πολῖτις , συμπολίτις ): ፩፩ ለሀገሪቱ፡ τὸν πολίτην αὐτοῦ Jeremiae prophetia.Jer. 38,34 ; συμπολῖται ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 2,19 romanae editionisrom.; ነኪራን፡ እምሀገሪተ፡ እስራኤል፡ ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 2,19 romanae editionisrom.; እንዘ፡ ሀለዉ፡ በምድር፡ ሀገሪተ፡ ይኩኑ፡ ምስለ፡ ሰማውያን፡ Clem. f. n. 21153; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 168,2 ; ሐቃል፡ ወሀገሪት፡ agrestes et oppidanilaad Colossenses epistola Pauli.Col. 3,11 .
2)translatetransl.familiarisla, amicusla: ሀገሪት፡ ይእቲ፡ ለኵሎሙ፡ እለ፡ ይቀርብዋ፡ εὔγνωστος Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,15 ; ለአእምሮ፡ ሀገሪተከ፡ ረስያ፡ γνώριμον περιποίησαι σεαυτῷ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 7,4 et Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 2 (ubi hic idem locus laudatur). Nonnunquam ሀገሪት፡ et ሀገር፡ permutantur, exempli gratiaex. gr.Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 1,1 (MSS.).
hagarit
Grébaut
ሀገሪት፡ hagarit , pluralisPl. አህጉርት፡ ʾahgurt «… petit villefr, hameaufr, petit villagefr, bourgfr » ― አገሪቱ፡ , መንደር፡ Ms. BNFabb217, fol. 11r.
14
Leslau
ሀገሪት hagarit , () ሐገሪት ḥagarit townen, cityen, stateen, citizensen, intimate(s)en, friendsen, acquaintance(s)en, (*) uneducateden 216a
hagarit
Grébaut
ሀገሪት፡ hagarit , pluralisPl. አህጉርት፡ ʾahgurt «… petit villefr, hameaufr, petit villagefr, bourgfr » ― አገሪቱ፡ , መንደር፡ Ms. BNFabb217, fol. 11r.
14
Leslau
ሀገሪት hagarit , () ሐገሪት ḥagarit townen, cityen, stateen, citizensen, intimate(s)en, friendsen, acquaintance(s)en, (*) uneducateden 216a
Substantivumsubst.( gramm.§ 120,a):
1)civitasla, civesla, civisla( πολῖται , πολίτης , πολῖτις , συμπολίτις ): ፩፩ ለሀገሪቱ፡ τὸν πολίτην αὐτοῦ Jeremiae prophetia.Jer. 38,34 ; συμπολῖται ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 2,19 romanae editionisrom.; ነኪራን፡ እምሀገሪተ፡ እስራኤል፡ ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 2,19 romanae editionisrom.; እንዘ፡ ሀለዉ፡ በምድር፡ ሀገሪተ፡ ይኩኑ፡ ምስለ፡ ሰማውያን፡ Clem. f. n. 21153; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 168,2 ; ሐቃል፡ ወሀገሪት፡ agrestes et oppidanilaad Colossenses epistola Pauli.Col. 3,11 .
2)translatetransl.familiarisla, amicusla: ሀገሪት፡ ይእቲ፡ ለኵሎሙ፡ እለ፡ ይቀርብዋ፡ εὔγνωστος Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,15 ; ለአእምሮ፡ ሀገሪተከ፡ ረስያ፡ γνώριμον περιποίησαι σεαυτῷ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 7,4 et Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 2 (ubi hic idem locus laudatur). Nonnunquam ሀገሪት፡ et ሀገር፡ permutantur, exempli gratiaex. gr.Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 1,1 (MSS.).
Substantivumsubst.( gramm.§ 120,a):
1)civitasla, civesla, civisla( πολῖται , πολίτης , πολῖτις , συμπολίτις ): ፩፩ ለሀገሪቱ፡ τὸν πολίτην αὐτοῦ Jeremiae prophetia.Jer. 38,34 ; συμπολῖται ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 2,19 romanae editionisrom.; ነኪራን፡ እምሀገሪተ፡ እስራኤል፡ ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 2,19 romanae editionisrom.; እንዘ፡ ሀለዉ፡ በምድር፡ ሀገሪተ፡ ይኩኑ፡ ምስለ፡ ሰማውያን፡ Clem. f. n. 21153; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 168,2 ; ሐቃል፡ ወሀገሪት፡ agrestes et oppidanilaad Colossenses epistola Pauli.Col. 3,11 .
2)translatetransl.familiarisla, amicusla: ሀገሪት፡ ይእቲ፡ ለኵሎሙ፡ እለ፡ ይቀርብዋ፡ εὔγνωστος Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,15 ; ለአእምሮ፡ ሀገሪተከ፡ ረስያ፡ γνώριμον περιποίησαι σεαυτῷ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 7,4 et Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 2 (ubi hic idem locus laudatur). Nonnunquam ሀገሪት፡ et ሀገር፡ permutantur, exempli gratiaex. gr.Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 1,1 (MSS.).
hagarit
Grébaut
ሀገሪት፡ hagarit , pluralisPl. አህጉርት፡ ʾahgurt «… petit villefr, hameaufr, petit villagefr, bourgfr » ― አገሪቱ፡ , መንደር፡ Ms. BNFabb217, fol. 11r.
14
Leslau
ሀገሪት hagarit , () ሐገሪት ḥagarit townen, cityen, stateen, citizensen, intimate(s)en, friendsen, acquaintance(s)en, (*) uneducateden 216a
hagarit
Grébaut
ሀገሪት፡ hagarit , pluralisPl. አህጉርት፡ ʾahgurt «… petit villefr, hameaufr, petit villagefr, bourgfr » ― አገሪቱ፡ , መንደር፡ Ms. BNFabb217, fol. 11r.
14
Leslau
ሀገሪት hagarit , () ሐገሪት ḥagarit townen, cityen, stateen, citizensen, intimate(s)en, friendsen, acquaintance(s)en, (*) uneducateden 216a
Substantivumsubst.( gramm.§ 120,a):
1)civitasla, civesla, civisla( πολῖται , πολίτης , πολῖτις , συμπολίτις ): ፩፩ ለሀገሪቱ፡ τὸν πολίτην αὐτοῦ Jeremiae prophetia.Jer. 38,34 ; συμπολῖται ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 2,19 romanae editionisrom.; ነኪራን፡ እምሀገሪተ፡ እስራኤል፡ ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 2,19 romanae editionisrom.; እንዘ፡ ሀለዉ፡ በምድር፡ ሀገሪተ፡ ይኩኑ፡ ምስለ፡ ሰማውያን፡ Clem. f. n. 21153; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 168,2 ; ሐቃል፡ ወሀገሪት፡ agrestes et oppidanilaad Colossenses epistola Pauli.Col. 3,11 .
2)translatetransl.familiarisla, amicusla: ሀገሪት፡ ይእቲ፡ ለኵሎሙ፡ እለ፡ ይቀርብዋ፡ εὔγνωστος Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,15 ; ለአእምሮ፡ ሀገሪተከ፡ ረስያ፡ γνώριμον περιποίησαι σεαυτῷ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 7,4 et Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 2 (ubi hic idem locus laudatur). Nonnunquam ሀገሪት፡ et ሀገር፡ permutantur, exempli gratiaex. gr.Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 1,1 (MSS.).
hagarit
Grébaut
ሀገሪት፡ hagarit , pluralisPl. አህጉርት፡ ʾahgurt «… petit villefr, hameaufr, petit villagefr, bourgfr » ― አገሪቱ፡ , መንደር፡ Ms. BNFabb217, fol. 11r.
14
Leslau
ሀገሪት hagarit , () ሐገሪት ḥagarit townen, cityen, stateen, citizensen, intimate(s)en, friendsen, acquaintance(s)en, (*) uneducateden 216a
adjectivumadj.relativumrel.ad civitatem pertinensla: ምግብና፡ ሀገራዊት፡ F.N. p. 10; F.N. 3,2 (p. 247).
Substantivumsubst.fem. et m. ( exempli gratiaex. gr.Genesis liber Pentateuchi.Gen. 19,14 ; Jeremiae prophetia.Jer. 45,17 ), pluralisPl. አህጉር፡ (etiam አህጕር፡ script.), pluralisPl.pluralisPl. አህጉራት፡ ( Matthaei Evangelium.Matth. 10,23 )
1)ager cultusla, terra inhabitatala, regiola, provinciala, patriala: ውስተ፡ አህጉር፡ ወአዕጻዳት፡ εἰς τοὺς ἀγροὺς καὶ κώμας Marci Evangelium.Marc. 6,36 ; ሀገረ፡ እስራኤል፡ ἡ κατοικία Ἰσραήλ Jeremiae prophetia.Jer. 3,8 ; Jeremiae prophetia.Jer. 3,12 ; ዘውስተ፡ ሀገር፡ ὁ αὐλών Jeremiae prophetia.Jer. 31,8 ; γῆ Regum liber biblicum II.2 Reg. 24,13 ; መሰሎሙ፡ ለኖትያት፡ ዘርእዩ፡ ሀገረ፡ Actus apostolorum.Act. 27,27 romanae editionisrom.(locus ab auctoribus editionis romanae editionisrom.ipsis versus); patrialaad Hebraeos epistola.Hebr. 11,14 ; Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 48 b; ሀገረ፡ አርማንያ፡ Armeniala, ሀገረ፡ ምዕራብ፡ Occidens Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 312 ; Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 313 al. saepe; ሀገረ፡ ሴዋ፡ provincia Sêwaela, 303; ሀገረ፡ ደምብያ፡ provincia Dambeaela, Lud. (Sed. hic vocis usus potissimum inferiori aetati convenit).
3)oppidumla, urbsla, civitasla: haec est solemnis vocis notio, innumeris in locis obvia; exempli gratiaex. gr.Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 9,14 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 10,16 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 36,31 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 10,3 ; Jeremiae prophetia.Jer. 21,10 ; Jeremiae prophetia.Jer. 22,8 ; Jesaiae prophetia.Jes. 10,14 ; Jesaiae prophetia.Jes. 24,10 ; Josuae liber.Jos. 21 ; ዐሥሩ፡ አህጉር፡ δεκάπολις Matthaei Evangelium.Matth. 4,25 ; ሀገር፡ ቅድስት፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 24,11 ; ሀገረ፡ ሳኦል፡ sedes Saul regislaJesaiae prophetia.Jes. 10,29 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 38, etiam ሀገረ፡ መንግሥት፡ ; urbs munitala, castellumla, arxla ሀገር፡ ጽንዕት፡ et ሀገረ፡ ጥቅም፡ vel ቅጽር፡ Jeremiae prophetia.Jer. 4,6 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 11,46 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 28,14 ; Jesaiae prophetia.Jes. 36,1 ; Hezekielis prophetia.Hez. 17,4 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25, 29–31; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 13,19 ; emporiumlaJesaiae prophetia.Jes. 45,14 ; በሀገር፡ in urbela, oppidola( oppositum, -o, -nituropp. በሐቅል፡ rurila, in agrola) Deuteronomium.Deut. 28,3 . Etiam አህጉር፡ nonnumquam pro urbela(Sing.) ponitur, exempli gratiaex. gr.Judith liber apocryphus.Judith 7 ; { ደብረ፡ ሀገር፡ metropolisla, videasvid. sub ደብር፡ col. 1102}. Cum genitivo personae conjunctum significare potest patriamla: Judith liber apocryphus.Judith 8,2 ; Marci Evangelium.Marc. 6,1 ; Marci Evangelium.Marc. 6,4 .
4)Usurpatur pro incolis urbis vel oppidila, civibusla: Amosi prophetia.Am. 4,8 ; Zachariae prophetia.Zach. 14,2 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 11,9 –11; Regum liber biblicum I.1 Reg. 4,13 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 14,7 ; Actus apostolorum.Act. 12,22 romanae editionisrom.; alias ሰብአ፡ ሀገር፡ Lucae evangelium.Luc. 19,14 et pro civitatela( πολίτευμα ) ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 3,20 . [Cum ሀገር፡ convenit Himjaritarum هَجَرٌ et amh. አገር፡ ; contigua sunt אִכָּר ܐܰܟܳܪܳܐ أَكَّارٌ agricolala, lat. agerla, germ. Ackerde( videasvid. 347)].
Substantivumsubst.fem. et m. ( exempli gratiaex. gr.Genesis liber Pentateuchi.Gen. 19,14 ; Jeremiae prophetia.Jer. 45,17 ), pluralisPl. አህጉር፡ (etiam አህጕር፡ script.), pluralisPl.pluralisPl. አህጉራት፡ ( Matthaei Evangelium.Matth. 10,23 )
1)ager cultusla, terra inhabitatala, regiola, provinciala, patriala: ውስተ፡ አህጉር፡ ወአዕጻዳት፡ εἰς τοὺς ἀγροὺς καὶ κώμας Marci Evangelium.Marc. 6,36 ; ሀገረ፡ እስራኤል፡ ἡ κατοικία Ἰσραήλ Jeremiae prophetia.Jer. 3,8 ; Jeremiae prophetia.Jer. 3,12 ; ዘውስተ፡ ሀገር፡ ὁ αὐλών Jeremiae prophetia.Jer. 31,8 ; γῆ Regum liber biblicum II.2 Reg. 24,13 ; መሰሎሙ፡ ለኖትያት፡ ዘርእዩ፡ ሀገረ፡ Actus apostolorum.Act. 27,27 romanae editionisrom.(locus ab auctoribus editionis romanae editionisrom.ipsis versus); patrialaad Hebraeos epistola.Hebr. 11,14 ; Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 48 b; ሀገረ፡ አርማንያ፡ Armeniala, ሀገረ፡ ምዕራብ፡ Occidens Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 312 ; Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 313 al. saepe; ሀገረ፡ ሴዋ፡ provincia Sêwaela, 303; ሀገረ፡ ደምብያ፡ provincia Dambeaela, Lud. (Sed. hic vocis usus potissimum inferiori aetati convenit).
3)oppidumla, urbsla, civitasla: haec est solemnis vocis notio, innumeris in locis obvia; exempli gratiaex. gr.Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 9,14 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 10,16 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 36,31 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 10,3 ; Jeremiae prophetia.Jer. 21,10 ; Jeremiae prophetia.Jer. 22,8 ; Jesaiae prophetia.Jes. 10,14 ; Jesaiae prophetia.Jes. 24,10 ; Josuae liber.Jos. 21 ; ዐሥሩ፡ አህጉር፡ δεκάπολις Matthaei Evangelium.Matth. 4,25 ; ሀገር፡ ቅድስት፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 24,11 ; ሀገረ፡ ሳኦል፡ sedes Saul regislaJesaiae prophetia.Jes. 10,29 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 38, etiam ሀገረ፡ መንግሥት፡ ; urbs munitala, castellumla, arxla ሀገር፡ ጽንዕት፡ et ሀገረ፡ ጥቅም፡ vel ቅጽር፡ Jeremiae prophetia.Jer. 4,6 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 11,46 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 28,14 ; Jesaiae prophetia.Jes. 36,1 ; Hezekielis prophetia.Hez. 17,4 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25, 29–31; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 13,19 ; emporiumlaJesaiae prophetia.Jes. 45,14 ; በሀገር፡ in urbela, oppidola( oppositum, -o, -nituropp. በሐቅል፡ rurila, in agrola) Deuteronomium.Deut. 28,3 . Etiam አህጉር፡ nonnumquam pro urbela(Sing.) ponitur, exempli gratiaex. gr.Judith liber apocryphus.Judith 7 ; { ደብረ፡ ሀገር፡ metropolisla, videasvid. sub ደብር፡ col. 1102}. Cum genitivo personae conjunctum significare potest patriamla: Judith liber apocryphus.Judith 8,2 ; Marci Evangelium.Marc. 6,1 ; Marci Evangelium.Marc. 6,4 .
4)Usurpatur pro incolis urbis vel oppidila, civibusla: Amosi prophetia.Am. 4,8 ; Zachariae prophetia.Zach. 14,2 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 11,9 –11; Regum liber biblicum I.1 Reg. 4,13 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 14,7 ; Actus apostolorum.Act. 12,22 romanae editionisrom.; alias ሰብአ፡ ሀገር፡ Lucae evangelium.Luc. 19,14 et pro civitatela( πολίτευμα ) ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 3,20 . [Cum ሀገር፡ convenit Himjaritarum هَجَرٌ et amh. አገር፡ ; contigua sunt אִכָּר ܐܰܟܳܪܳܐ أَكَّارٌ agricolala, lat. agerla, germ. Ackerde( videasvid. 347)].
hagar ; pluralisPl. ʾahgur , ʾahgʷǝr ; pluralisPl.pluralisPl. ʾahgurāt
Grébaut
ሀገረ፡ ቍድስ፡ hagara qʷǝddǝs la Ville Saintefr (Jérusalem). ዳዊት፡ አስተዳለወ፡ ኵሎ፡ ምግባረ፡ ሕንፃ፡ ወሰሎሞን፡ ሐነፆ፡ በኢየሩሳሌም፡ ወሰመያ፡ ሀገረ፡ ቍድስ፡ በእንተ፡ ቅዳሴ፡ ወመሥዋዕተ፡ ሕግ፡ ወብዝኀ፡ ጽድቅ፡ ወበእንተ፡ ዘሐመ፡ እግዚእነ፡ ወመድኀኒነ፡ ኢየሱስ፡ ክርስቶስ፡ ውስቴታ። 160.
14
Leslau
ሀገር hagar ; pluralisPl. አህጉር ʾahgur , አህጉራት ʾahgurāt cityen, townen, villageen, provinceen, districten, countryen, homelanden, inhabited regionen
ሀገረ፡ ጥቅም hagara ṭǝqm walled cityen, videasvid. ጥቅም፡
ሀገር፡ ጽንዕት hagar ṣǝnǝʿt strong cityen, videasvid. ጽንዕ፡
216a
Cross-references:
a) for ርእሰ፡ ሀገር videasvid. ርእስ፡ (Leslau)
b) for ሰብአ፡ ሀገር videasvid. ሰብእ፡ (Leslau)
hagar ; pluralisPl. ʾahgur , ʾahgʷǝr ; pluralisPl.pluralisPl. ʾahgurāt
Grébaut
ሀገረ፡ ቍድስ፡ hagara qʷǝddǝs la Ville Saintefr (Jérusalem). ዳዊት፡ አስተዳለወ፡ ኵሎ፡ ምግባረ፡ ሕንፃ፡ ወሰሎሞን፡ ሐነፆ፡ በኢየሩሳሌም፡ ወሰመያ፡ ሀገረ፡ ቍድስ፡ በእንተ፡ ቅዳሴ፡ ወመሥዋዕተ፡ ሕግ፡ ወብዝኀ፡ ጽድቅ፡ ወበእንተ፡ ዘሐመ፡ እግዚእነ፡ ወመድኀኒነ፡ ኢየሱስ፡ ክርስቶስ፡ ውስቴታ። 160.
14
Leslau
ሀገር hagar ; pluralisPl. አህጉር ʾahgur , አህጉራት ʾahgurāt cityen, townen, villageen, provinceen, districten, countryen, homelanden, inhabited regionen
ሀገረ፡ ጥቅም hagara ṭǝqm walled cityen, videasvid. ጥቅም፡
ሀገር፡ ጽንዕት hagar ṣǝnǝʿt strong cityen, videasvid. ጽንዕ፡
216a
Cross-references:
a) for ርእሰ፡ ሀገር videasvid. ርእስ፡ (Leslau)
b) for ሰብአ፡ ሀገር videasvid. ሰብእ፡ (Leslau)
participiumpart.
1)clarusla, illustrisla, pellucidusla(cfr. አሚር፡ ): ከመ፡ ደመናት፡ ወነፋሳት፡ ወዝናማት፡ እሙራት፡ በመዋዕለ፡ ማእረር፡ ኢይበቍዑ፡ ἐπιφανέστατα Proverbiorum liber biblicus.Prov. 25,14 versio antiquavers. ant.
2)notusla, cognitusla: እሙረ፡ ይከውን፡ ለክሙ፡ እስመ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 97,2 ; ከመ፡ እሙረ፡ ይኩን፡ በልብየ፡ ፈቃድከ፡ Rel. Bar.; ወይእቲ፡ ( ሀገር፡ ) እምርት፡ እስከ፡ ይእዜ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 273 ; መቃብረ፡ ጴጥሮስ፡ ወጳውሎስ፡ ወዮሐንስ፡ ወቶማስ፡ እሙራን፡ ወክሡታን፡ Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 26 ; cumc. ለ፡ pers.: ወትከውን፡ ግብጽ፡ እምርተ፡ ለእግዚአብሔር፡ Jesaiae prophetia.Jes. 19,21 , vel cumc. በኀበ፡ , ut: እምርት፡ ይእቲ፡ በኀበ፡ እግዚአብሔር፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 4,1 ; Zachariae prophetia.Zach. 14,7 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 16,2 ; ቀትል፡ በመጥባሕት፡ (i.e. sica) ኢኮነ፡ እሙረ፡ በኀበ፡ አይሁድ፡ ቅድመ፡ ውእቱ፡ አዝማን፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 347 ; cumc. በ፡ nominis (i.e. مَعْرُوفٌ بِ ): ዮሐንስ፡ በመጽሐፈ፡ ራእዩ፡ ዘእሙር፡ በአቡቀለምሲስ፡ Abushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 20 ; Fetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. prolg. (et in aliis libris ex Arabico versis).
a)agnoscibilisla, noscibilisla, cumc. በ፡ notae Epistola Joannis I.1 Joh. 3,10 ; cumc. እምነ፡ , ut: እምብርሃነ፡ አዕይንቲከ፡ እሙር፡ አንተ፡ Rel. Bar.
b)bene notusla, insignisla: ሀገር፡ እምርት፡ οὐκ ἄσημος πόλις Actus apostolorum.Act. 21,39 ; ብእሲ፡ ዘእሙር፡ በኀይል፡ ወጽንዕ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 347.
3)significatus vel notatus i.e. certusla, constitutusla, statusla: በእምርት፡ ዕለት፡ ἐν εὐσήμῳ ἡμέρᾳ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 80,3 ; እስከ፡ ዕድሜ፡ እሙር፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 281 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 78,9 ; በበዓላት፡ እሙራት፡ F.M. 10,3; በዓላት፡ vel መዋዕል፡ እሙራት፡ festa solemniala, Lud. e Syn.; በእምርት፡ ዕለት፡ በዓልነ፡ ንዑ፡ ንትፈሣሕ፡ Mavâs. 47; በበሰዓቱ፡ እሙራን፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 250 ; etiam certuslai.e. quidamla, ut Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 74,4 ; እሙራን፡ ሰብእ፡ τινές Cyr. de r. fid. f. 58 ( Voc. ad Cyr.lamale: እሙር፡ ዘ፡ ረሲዕ፡ ); sine dubio etiam not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 3,16 ant.
Substantivumsubst.( gramm.§ 120,a):
1)civitasla, civesla, civisla( πολῖται , πολίτης , πολῖτις , συμπολίτις ): ፩፩ ለሀገሪቱ፡ τὸν πολίτην αὐτοῦ Jeremiae prophetia.Jer. 38,34 ; συμπολῖται ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 2,19 romanae editionisrom.; ነኪራን፡ እምሀገሪተ፡ እስራኤል፡ ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 2,19 romanae editionisrom.; እንዘ፡ ሀለዉ፡ በምድር፡ ሀገሪተ፡ ይኩኑ፡ ምስለ፡ ሰማውያን፡ Clem. f. n. 21153; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 168,2 ; ሐቃል፡ ወሀገሪት፡ agrestes et oppidanilaad Colossenses epistola Pauli.Col. 3,11 .
2)translatetransl.familiarisla, amicusla: ሀገሪት፡ ይእቲ፡ ለኵሎሙ፡ እለ፡ ይቀርብዋ፡ εὔγνωστος Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,15 ; ለአእምሮ፡ ሀገሪተከ፡ ረስያ፡ γνώριμον περιποίησαι σεαυτῷ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 7,4 et Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 2 (ubi hic idem locus laudatur). Nonnunquam ሀገሪት፡ et ሀገር፡ permutantur, exempli gratiaex. gr.Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 1,1 (MSS.).
Substantivumsubst.[ רוֹשׁ ܪܺܝܫܳܐ رَأَسَ , amh. ራስ፡ ] m. , rarius fem. (ut Apocalypsis Joannis.Apoc. 13,3 ; not able to find explanation in abbreviation listM.M. f. 231 de capite corporis), pluralisPl. አርእስት፡ (semel, scilicetsc.Paralipomenon liber I.1 Par. 12,20 in Cod. d'AbbadieAbb.CXLI reperi ርእሳን፡ , sed alii habent ርኡሳን፡ ), pluralisPl.pluralisPl. አርእስታት፡
1)caputlacorporis hominum et animalium Matthaei Evangelium.Matth. 5,36 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,17 ; Matthaei Evangelium.Matth. 8,20 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,15 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 40,16 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 40,19 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 48,14 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 48,17 ; Regum liber biblicum IV.4 Reg. 4,19 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 109,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 109,7 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 9,17 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 9,19 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 12,3 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 13,3 ; ርእስ፡ ወዘነብ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 9,14 ; አልቦ፡ ርእስ፡ ዘየአኪ፡ እምርእሰ፡ አርዌ፡ ምድር፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 25,15 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 11,1 sequensseq.; Regum liber biblicum II.2 Reg. 3,8 ; et aliis in locis innumeris; መካን፡ ዘይመትሩ፡ ውስቴቱ፡ አርእስታተ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HamlêSx. Haml. 5.
a)synecdochice pro capillola, non tantum in locutione: ተላጸየ፡ ርእሶ፡ ut Numeri, liber Pentateuchi.Num. 6,19 ; sed etiam ፀፈረት፡ ርእሳ፡ Judith liber apocryphus.Judith 16,8 .
b)pro corporelavel vitala: ዐቀብተ፡ ርእሱ፡ οἱ φυλάσσοντες τὸ σῶμα αὐτοῦ Ezrae liber apocryphus (Graecus)1 Esr. 3,4 ; Danielis prophetia.Dan. 1,10 . {
2)cumc.suff. pronomenpron.: ipsela(ubi verbo vel nomini vel praepositioni subjunctum est; ubi ipselaSubjectum est, ለለ፡ utuntur): ለልየ፡ ሰባሕኩ፡ ርእስየ፡ me ipsumlaEvangelium Joannis.Joh. 8,54 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 1,24 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 2,1 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 14,7 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 5,3 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 5,5 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 1,12 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 30,30 ; Ruth liber biblicus.Ruth 1,13 ; ቤተ፡ ርእሱ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 8,1 ; Jesaiae prophetia.Jes. 15,2 ; Jesaiae prophetia.Jes. 20,6 ; Jesaiae prophetia.Jes. 46,2 ; Jesaiae prophetia.Jes. 46,7 ; Jeremiae prophetia.Jer. 7,19 ; ለርእሶሙ፡ ἑαυτοῖς Jeremiae prophetia.Jer. 30,7 ; Hezekielis prophetia.Hez. 34,9 ; እመ፡ አሕመምከ፡ ርእሰከ፡ liber Jobi.Job 22,23 ; liber Jobi.Job 25,4 ; ኣአምር፡ ርእስየ፡ ከመ፡ መሬት፡ አነ፡ liber Jobi.Job 42,6 ; ኢትኩን፡ ጠቢበ፡ ዘበርእስከ፡ παρὰ σεαυτῷ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,7 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 9,12 ; Canticum Canticorum.Cant. 1,18 ; ያገብኡ፡ ርእሶሙ፡ ኀቤከ፡ Judith liber apocryphus.Judith 2,10 ; Judith liber apocryphus.Judith 16,18 ; ኢይክል፡ ርእሶ፡ ረዲአ፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 13,16 ; ኢታዐቢ፡ ርእሰከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 1,30 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 16,8 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,13 ; ይበቍዕ፡ ለርእሱ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,28 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 21,28 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 38,21 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 2,29 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,58 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,62 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 9,41 ; ለለ፡ ርእሶሙ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 31,53 ; etiam de rebus inanimatis Matthaei Evangelium.Matth. 6,34 ; liber Jobi.Job 31,26 . Omisso pronomen suffixumpron. suff.ad Colossenses epistola Pauli.Col. 2,18 Platt. Nota
b) በርእሱ፡ አው፡ በመጽሐፈ፡ መልእክቱ፡ praesens aut per literaslaFetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 24,2 .
3)
5)pars anteriorla, fronsla, principiumla, initiumla: ትሠይመኒ፡ ውስተ፡ ርእሰ፡ ሕዝብ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 17,47 ; ርእሰ፡ ፍኖት፡ Hezekielis prophetia.Hez. 16,25 ; Hezekielis prophetia.Hez. 16,31 ; Threni, liber biblicus.Thren. 2,19 ; ርእሰ፡ ማእዘንት፡ κεφαλὴ γωνίας lapis angularislaPsalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 117,21 ; Marci Evangelium.Marc. 12,10 ; Matthaei Evangelium.Matth. 21,42 ; ርእሰ፡ ማእዘንተ፡ ምኵራብ፡ πτερύγιον τοῦ ἱεροῦ Lucae evangelium.Luc. 4,9 ; ርእሰ፡ ምርፋቃት፡ ἡ πρωτοκλισία Matthaei Evangelium.Matth. 23,6 ; ርእሰ፡ ወርኅ፡ initium lunae crescentislaHenochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 73,4 ; ርእሱ፡ ለነገረ፡ ጥበብ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 37,2 ; vel absolute: አነ፡ ርእስ፡ ወማኅለቅት፡ Apocalypsis Joannis.Apoc. 22,13 ; etiam de tempore: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 40,2 ; Deuteronomium.Deut. 11,12 ; አመ፡ ርእሰ፡ ሠርቅ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 29,1 ; እምርእሰ፡ ሰንበት፡ እስከ፡ ተፍጻሜቱ፡ Paralipomenon liber II.2 Par. 23,8 .
Substantivumsubst., m. , sing.et collatio, -is vel collectivum, -ecoll.[huic voci comparari solent etymologi nomina propria שְׁבָא et סְבָא ; amh. ሰው፡ ] homola, hominesla, genus humanumla(rarius: aliquisla, virla): SingularisSing.ut Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,26 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,7 ; Jeremiae prophetia.Jer. 14,9 ; Jesaiae prophetia.Jes. 2,9 ; Jesaiae prophetia.Jes. 5,15 ; Jesaiae prophetia.Jes. 6,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 21,6 ; እምከመ፡ ሞተ፡ ሰብእ፡ ይከውን፡ ክፍለ፡ ዕፄ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 10,11 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 8,6 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 11,2 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 11,27 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,5 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 28,3 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 32,24 ; Matthaei Evangelium.Matth. 4,4 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 7,1 al.; ኵሉ፡ ሰብእ፡ ἕκαστος Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 16,14 ; ሐሳዊ፡ ሰብእ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,26 ; ሰብእ፡ ነባቢ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 8,3 ; virla: Evangelium Joannis.Joh. 7,22 ; Matthaei Evangelium.Matth. 14,21 . Coll., ut: በኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ወበኀበ፡ n. 360 ሰብእ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 45,1 ; ሰብእ፡ ወእንስሳ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 35,7 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 140,5 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,4 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 8,4 ; እሉ፡ ሰብእ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 43,16 ; ሰብአ፡ ኖሎት፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 43,32 ; አንትሙ፡ ሰብእ፡ አንትሙ፡ liber Jobi.Job 12,2 ; ዐበይት፡ ሰብእ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 8,1 ; ሰብእ፡ ምእመናን፡ Jesaiae prophetia.Jes. 8,2 ; ብዙኀ፡ ሰብእ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 43,4 ; ፈጠርክዋ፡ ለምድር፡ ወሰብአ፡ ዲቤሃ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 45,12 ; Marci Evangelium.Marc. 1,17 ; Matthaei Evangelium.Matth. 8,1 ; ἄνδρες ምስለ፡ ሰብኦሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 47,9 ; ፲ሰብእ፡ ምስሌሁ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 48,1 ; እምነ፡ ኵሉ፡ ሰብእ፡ ἐκ πάσης σαρκός Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 45,4 ; ὄχλος Marci Evangelium.Marc. 9,25 ; Marci Evangelium.Marc. 10,46 ; Marci Evangelium.Marc. 12,41 ; Lucae evangelium.Luc. 5,1 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 20,20 ; πλῆθος Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 14,20 . Crebro in statu constr.
a)domesticila, familiaresla, propinquila, cognatila: ሰብአ፡ ቤቱ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 35,2 ; ሰብአ፡ ቤተ፡ አቡሁ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 22,1 ; ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 2,19 ; Amosi prophetia.Am. 6,10 ; ኵሉ፡ ሰብኡ፡ παῖδες Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,37 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,38 ; οἰκογενεῖς ሰብኡ፡ Ezrae liber apocryphus (Graecus)1 Esr. 3,1 ; ሰብኣ፡ οἱ παρ᾽ αὐτῆς not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 1,33 ; οἰκεῖοι Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 18,6 ; ሰብአ፡ ሃይማኖት፡ οἱ οἰκεῖοι τῆς πίστεως ad Galatas epistola Pauli.Gal. 6,10 .
b)incolaela, civesla, indigenaela, conterraneila: ሰብአ፡ ሀገር፡ Jesaiae prophetia.Jes. 6,11 ; Judith liber apocryphus.Judith 13,12 ; ሰብአ፡ ሀገርየ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 9,44 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 10,3 ; ብእሲ፡ ጠቢብ፡ ይሜህሮሙ፡ ጥበበ፡ ለሰብኡ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 37,23 ; ሰብአ፡ ብሔር፡ αὐτόχθων Jeremiae prophetia.Jer. 14,8 ; ሰብአ፡ ብሔሮሙ፡ πολῖται αὐτῶν Jesaiae prophetia.Jes. 36,23 ; ሰብአ፡ ብሔርከ፡ σὸς πολίτης Proverbiorum liber biblicus.Prov. 24,43 ; ሰብአ፡ ሀገር፡ πολῖται Proverbiorum liber biblicus.Prov. 11,12 ; formandis patronymicis: ሰብአ፡ ይሁዳ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 42,13 ; ሰብአ፡ ጢሮስ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 82,6 ; ሰብአ፡ ባቢሎን፡ not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 13,3 ; ሰብአ፡ ጌት፡ Michaei prophetia.Mich. 1,10 ; ሰብአ፡ ግብጽ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 46,34 ; ሰብአ፡ ሮሜ፡ Actus apostolorum.Act. 16,21 ; ሰብአ፡ ቆሮንቶስ፡ ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 1,1 in tit.; ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 1,1 in tit.
c)aliis substantivis junctum significat eum, qui ad aliquam rem pertinet, ejus peritus est, in ea versatur, al., ut: ሰብአ፡ ዐይን፡ σκοπός vel σκοποί speculatorlaJesaiae prophetia.Jes. 21,6 ; Hezekielis prophetia.Hez. 3,17 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 37,14 ; not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 90 ; ሰብአ፡ ሐጽ፡ τοξόται sagittariilaJesaiae prophetia.Jes. 21,15 ; Judith liber apocryphus.Judith 2,15 ; ሰብአ፡ ሐጽ፡ ወሰብአ፡ ኲናት፡ Hezekielis prophetia.Hez. 23,34 ; ሰብአ፡ አፍራስ፡ equiteslaJeremiae prophetia.Jer. 4,29 ; Judith liber apocryphus.Judith 2,15 ; ሰብአ፡ ሰረገላት፡ Judith liber apocryphus.Judith 7,20 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 8,4 ; ሰብአ፡ ምሥያጥ፡ οἱ ἀγοραῖοι Actus apostolorum.Act. 17,5 ; ሰብአ፡ ሕግ፡ legis peritilaChron. Ax.; ሰብአ፡ ዜና፡ εὐαγγελίζοντες Nahum.Nah. 2,1 ; ሰብአ፡ አዝያዥ፡ auctores tabularum astronomicarumlaAbushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 11.
II,1
1)propius admoverela, proximum redderelaaliquem vel aliquid; ታለጽቆሙ፡ ለርኁቃን፡ Lit. Joh.
2)prope esse adla(cfr. أَقْرَبَ , הִקְרִיב ), parum abesse utla, prope accederela, appropinquarela, instarela; de loco: አልጺቆ፡ ኀበ፡ ቤቱ፡ Lucae evangelium.Luc. 7,6 ; አልጺቆ፡ ለኢየሩሳሌም፡ Marci Evangelium.Marc. 11,1 ; አልጸቀ፡ መንገለ፡ (Platt: ) ሀገር፡ Actus apostolorum.Act. 9,3 romanae editionisrom.; አልጺቆ፡ ይባእ፡ ሀገረ፡ Jonae prophetia.Jon. 3,4 ; አልጸቀ፡ ዘያጸድቀኒ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 50,8 ; de tempore: አልጸቀት፡ ኵነኔክሙ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 41,21 ; Jesaiae prophetia.Jes. 56,1 ; አልጸቀት፡ ዕለተ፡ እግዚአብሔር፡ Joelis prophetia.Joel 1,15 ; Hezekielis prophetia.Hez. 9,1 ; Hezekielis prophetia.Hez. 30,3 ; Evangelium Joannis.Joh. 6,8 ; ሕይወትኒ፡ አልጸቀት፡ ለመቃብር፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 51,6 ; construitur cumc.c. et Infin., ut አልጸቀት፡ ነፍሱ፡ ለመዊት፡ liber Jobi.Job 33,22 ; Jesaiae prophetia.Jes. 39,1 ; አልጸቀት፡ ለወሊድ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 26,17 , vel cumc.SubjunctivusSubj.verbi: አልጸቀት፡ ትምጻእ፡ ዕለት፡ Jeremiae prophetia.Jer. 31,16 ; Judith liber apocryphus.Judith 11,12 ; Jesaiae prophetia.Jes. 38,12 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,21 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 21,11 ; Marci Evangelium.Marc. 5,23 ; አልጸቀት፡ ትፃእ፡ ነፍሳ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 35,18 .
Substantivumsubst.fem. et m. ( exempli gratiaex. gr.Genesis liber Pentateuchi.Gen. 19,14 ; Jeremiae prophetia.Jer. 45,17 ), pluralisPl. አህጉር፡ (etiam አህጕር፡ script.), pluralisPl.pluralisPl. አህጉራት፡ ( Matthaei Evangelium.Matth. 10,23 )
1)ager cultusla, terra inhabitatala, regiola, provinciala, patriala: ውስተ፡ አህጉር፡ ወአዕጻዳት፡ εἰς τοὺς ἀγροὺς καὶ κώμας Marci Evangelium.Marc. 6,36 ; ሀገረ፡ እስራኤል፡ ἡ κατοικία Ἰσραήλ Jeremiae prophetia.Jer. 3,8 ; Jeremiae prophetia.Jer. 3,12 ; ዘውስተ፡ ሀገር፡ ὁ αὐλών Jeremiae prophetia.Jer. 31,8 ; γῆ Regum liber biblicum II.2 Reg. 24,13 ; መሰሎሙ፡ ለኖትያት፡ ዘርእዩ፡ ሀገረ፡ Actus apostolorum.Act. 27,27 romanae editionisrom.(locus ab auctoribus editionis romanae editionisrom.ipsis versus); patrialaad Hebraeos epistola.Hebr. 11,14 ; Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 48 b; ሀገረ፡ አርማንያ፡ Armeniala, ሀገረ፡ ምዕራብ፡ Occidens Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 312 ; Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 313 al. saepe; ሀገረ፡ ሴዋ፡ provincia Sêwaela, 303; ሀገረ፡ ደምብያ፡ provincia Dambeaela, Lud. (Sed. hic vocis usus potissimum inferiori aetati convenit).
3)oppidumla, urbsla, civitasla: haec est solemnis vocis notio, innumeris in locis obvia; exempli gratiaex. gr.Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 9,14 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 10,16 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 36,31 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 10,3 ; Jeremiae prophetia.Jer. 21,10 ; Jeremiae prophetia.Jer. 22,8 ; Jesaiae prophetia.Jes. 10,14 ; Jesaiae prophetia.Jes. 24,10 ; Josuae liber.Jos. 21 ; ዐሥሩ፡ አህጉር፡ δεκάπολις Matthaei Evangelium.Matth. 4,25 ; ሀገር፡ ቅድስት፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 24,11 ; ሀገረ፡ ሳኦል፡ sedes Saul regislaJesaiae prophetia.Jes. 10,29 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 38, etiam ሀገረ፡ መንግሥት፡ ; urbs munitala, castellumla, arxla ሀገር፡ ጽንዕት፡ et ሀገረ፡ ጥቅም፡ vel ቅጽር፡ Jeremiae prophetia.Jer. 4,6 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 11,46 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 28,14 ; Jesaiae prophetia.Jes. 36,1 ; Hezekielis prophetia.Hez. 17,4 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25, 29–31; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 13,19 ; emporiumlaJesaiae prophetia.Jes. 45,14 ; በሀገር፡ in urbela, oppidola( oppositum, -o, -nituropp. በሐቅል፡ rurila, in agrola) Deuteronomium.Deut. 28,3 . Etiam አህጉር፡ nonnumquam pro urbela(Sing.) ponitur, exempli gratiaex. gr.Judith liber apocryphus.Judith 7 ; { ደብረ፡ ሀገር፡ metropolisla, videasvid. sub ደብር፡ col. 1102}. Cum genitivo personae conjunctum significare potest patriamla: Judith liber apocryphus.Judith 8,2 ; Marci Evangelium.Marc. 6,1 ; Marci Evangelium.Marc. 6,4 .
4)Usurpatur pro incolis urbis vel oppidila, civibusla: Amosi prophetia.Am. 4,8 ; Zachariae prophetia.Zach. 14,2 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 11,9 –11; Regum liber biblicum I.1 Reg. 4,13 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 14,7 ; Actus apostolorum.Act. 12,22 romanae editionisrom.; alias ሰብአ፡ ሀገር፡ Lucae evangelium.Luc. 19,14 et pro civitatela( πολίτευμα ) ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 3,20 . [Cum ሀገር፡ convenit Himjaritarum هَجَرٌ et amh. አገር፡ ; contigua sunt אִכָּר ܐܰܟܳܪܳܐ أَكَّارٌ agricolala, lat. agerla, germ. Ackerde( videasvid. 347)].
III,3
1)alium ab alio dividilavel se dividere in partesla: ተናፊቆሙ፡ ውስተ፡ መርብዕተ፡ ማኅፈድ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 136 ; ቦኑ፡ ተናፈቀ፡ ክርስቶስ፡ μεμέρισται ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 1,13 ; Cyr. de r. fid. f. 34; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 54,23 ; ተናፈቀ፡ ልቦሙ፡ ἐμέρισαν καρδίαν αὐτῶν Hosea.Hos. 10,2 ; ተናፈቀት፡ (v. ተናፈቁ፡ ) ሀገር፡ Jeremiae prophetia.Jer. 46,2 , sed Graecus habet ἐῤῥάγη et lectio primaria ተነፍቀት፡ fuisse videtur; in specie
a)in duas partesla: ኢይትናፈቁ፡ እንከ፡ ለክልኤ፡ ሕዝብ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 37,22 ; ተናፈቀ፡ ምኵናኒከ፡ γενέσθαι δίχα τυραννίδα Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 47,21 .
2)secumlavel inter se dubitarela: ተናፈቁ፡ ሰብእ፡ Lud. ex Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 12 Enc. (sed in exemplari Tubing.: ናፈቁ፡ ). n. 711
hagarit
Grébaut
ሀገሪት፡ hagarit , pluralisPl. አህጉርት፡ ʾahgurt «… petit villefr, hameaufr, petit villagefr, bourgfr » ― አገሪቱ፡ , መንደር፡ Ms. BNFabb217, fol. 11r.
14
Leslau
ሀገሪት hagarit , () ሐገሪት ḥagarit townen, cityen, stateen, citizensen, intimate(s)en, friendsen, acquaintance(s)en, (*) uneducateden 216a
rǝʾs
1) (Dillmann 5) beginningen ወካዕበ፡ ንጽሕፍ፡ ነገረ፡ ዘኃደግናሁ፡ ውስተ፡ ርእስ፡ እምአርእስተ፡ ምንባባት።We will resume writing the account we interrupted in the beginning of the chapters of the readingsen 51 § 92 (ed.), 29 § 92 (tr.)
Compounds
a) (Dillmann 3 b) ርእሰ፡ ጥቃቅናት፡ rǝʾsa ṭǝqāqqǝnāt Substantivumsubst. (title) ‘the chief of the youths’ (‘cf. liqä nǝʿusan 384 53 n. 105), videasvid. ጥቃቅናት፡
b) ርእሰ፡ ህበይ፡ rǝʾsa hǝbay literallylit. monkey’s headen a decorative element of Axumite architecture: a short beam placed horizontally across the wall with round ends ወቀስተ፡ ደመና፡ ፲። ወርእሰ፡ ህበይ፡ ፴፻ወ፰፻፲ወ፭።Les qasta damanā (arcs-en-ciel) sont au nombre de 10; les reʾesa hebay, 3,815;fr 7 l. 10 (ed.), 7 l. 17–18 (tr.) (It is described and illustrated in 18–19 , 121–122), videasvid. ሕበይ፡
Leslau
ርእሰ፡ ሀገር rǝʾsa hagar capitalen, videasvid. ሀገር፡ 216a
አሕጸጸ፡ ርእሶ ʾaḥṣaṣa rǝʾso he humiliated himselfen, videasvid. አሕጸጸ፡ 247b
sabʾ ወካዕበ፡ ጐለትኩ፡ ለሚካኤል፡ ዘድባርዋ፡ ጕልተ፡ ለሰብአ፡ ሰዓታት፡ ለደቂ፡ ኢታ፡ ለአባ፡ ዮሐንስ፡Encore, j’ai donné un fief à [l’église de] Mikāʾēl de Debārwā, aux gens [chargés de l’office] des Heures des Daqqi Itā, et à abbā Yoḥannes:fr 26 l. 29–30 (ed.), 30 l. 17–19 (tr.); ሠራዕክዎ፡ ለሊቃኖስ፡ አነ፡ ንጉሥ፡ ወናግ፡ ሰገድ፡ በዣን፡ ጽጌ፡ ዘውእቶሙ፡ ሰብአ፡ ሰዓታት፡ ዘገበዘ፡ አክሱም፡Moi, le roi Wanāg Sagad, j’ai établi Liqānos dans le nombre des žān ṣegē, qui sont les gens [chargés de l’office] des Heures dans la cathédrale d’Aksoumfr 38 l. 25–27 (ed.), 45 l. 24–26 (tr.); ንሕነኒ፡ አውገዝነ፡ በሥልጣነ፡ ጴጥሮስ፡ ወጳውሎስ፡ ዘእንበለ፡ ካህናት፡ ሰብአ፡ ማኅበር፡ ወበዓለ፡ ጕልት።nous défendons, sous peine d’excommunication, par la puissance de Pierre et de Paul, …, mais seulement les prêtres, qui appartienent à la communauté, et le maître du fief.fr 52 l. 2–3 (ed.), 62 l. 18–22 (tr.); ንሕነ፡ ሐደስነ፡ ወሠራዕነ፡ ወወሰነ፡ ወአውገዝነ፡ ከመ፡ ኢይሠየም፡ መኑሂ፡ እምባዕዳን፡ መኳንንት፡ ኀበ፡ ገብዘ፡ አክሱም፡ ቤተ፡ መንግሥትነ፡ ዘእንበለ፡ ሰብአ፡ ርስት፡ ዘተወልዱ፡ ውስቴታ።nous avons confirmé, établi, fixé et ordonné sous peine d’excommunication que personne d’entre les autres gouverneurs ne puisse être élu chef de la cathédrale d’Aksoum, siège de notre règne, [mais que le chef devait être choisi parmi les] habitants qui y ont des droits héréditaires et qui y sont nésfr 73 l. 17–20 (ed.), 88 l. 7–11 (tr.); ወረትእዎ፡ በብዙኅ፡ ንዋይ፡ ዘበልዓ፡ አምጺኦሙ፡ ሰብአ፡ ወግዕ፡ እለ፡ ነበሩ፡ በቀደምት፡ ነገሥት።Ils démontrèrent qu’on avait saisi des bien nombreux, en faisant venir les hommes qui connaissaient la loi et qui avaient été en charge au temps des rois précédents,fr 75 l. 14–15 (ed.), 90 l. 24–26 (tr.);
a) ሰብአ፡ ፋላት፡ sabʾa fālātpeople of omensenወኢመሠርየ፡ ወኢእምነ፡ ሰብአ፡ ፋላት፡or one who casts spells, or one of the people of omensen 18 l. 28 (ed.), 15 l. 9-10 (tr.), videasvid. ፋል፡
Grébaut
ሰብአ፡ ሃይማኖት፡ sabʾa hāymānot «les fidèles de la religionfr» ኢኮነ፡ ውእቱ፡ እምሰብአ፡ ሃይማኖት። 180. videasvid. ሃይማኖት፡
11
ሰብአ፡ ሥራይ፡ sabʾa śǝrāy augurefr, devinfr, videasvid. ሥራይ፡
128
ሰብአ፡ አሕማር፡ sabʾa ʾaḥmār «matelotsfr» ዛቲ፡ ልማድ፡ ተሠልጠት፡ ላዕለ፡ ሮማውያን፡ ከመ፡ ይጸሐፉ፡ ... ሰብአ፡ አሕማር፡ እለ፡ ይሐውሩ፡ በባሕር። 189, videasvid. ሐመር፡
64
Leslau
ሰብአ፡ ሀገር sabʾa hagar citizensen, videasvid. ሀገር፡ 216a
ሰብአ፡ ልቃሕ sabʾa lǝqqāḥ creditorsen, videasvid. ልቃሕ፡ 317a
ሰብአ፡ ምትሀት sabʾa mǝthat actorsen, videasvid. ምትሀት፡ 371b
Cross-references:
a) for ልሳነ፡ ሰብእ፡ videasvid. ልሳን፡ (Leslau)
hagar ; pluralisPl. ʾahgur , ʾahgʷǝr ; pluralisPl.pluralisPl. ʾahgurāt
Grébaut
ሀገረ፡ ቍድስ፡ hagara qʷǝddǝs la Ville Saintefr (Jérusalem). ዳዊት፡ አስተዳለወ፡ ኵሎ፡ ምግባረ፡ ሕንፃ፡ ወሰሎሞን፡ ሐነፆ፡ በኢየሩሳሌም፡ ወሰመያ፡ ሀገረ፡ ቍድስ፡ በእንተ፡ ቅዳሴ፡ ወመሥዋዕተ፡ ሕግ፡ ወብዝኀ፡ ጽድቅ፡ ወበእንተ፡ ዘሐመ፡ እግዚእነ፡ ወመድኀኒነ፡ ኢየሱስ፡ ክርስቶስ፡ ውስቴታ። 160.
14
Leslau
ሀገር hagar ; pluralisPl. አህጉር ʾahgur , አህጉራት ʾahgurāt cityen, townen, villageen, provinceen, districten, countryen, homelanden, inhabited regionen
ሀገረ፡ ጥቅም hagara ṭǝqm walled cityen, videasvid. ጥቅም፡
ሀገር፡ ጽንዕት hagar ṣǝnǝʿt strong cityen, videasvid. ጽንዕ፡
216a
Cross-references:
a) for ርእሰ፡ ሀገር videasvid. ርእስ፡ (Leslau)
b) for ሰብአ፡ ሀገር videasvid. ሰብእ፡ (Leslau)
Substantivumsubst., m. et. fem. , pluralisPl. ፈድፋዳት፡
I)
a)parslaexcedenslavel redundansla: ፈድፋዶሙ፡ እምእሉ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 5,37 ; ፈድፋዳት፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 4,26 .
b)parslamajorlavel plurimala: ፈድፋዶንሰ፡ እምእላ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 89,11 .
c)praestantiala, excellentiala: ምንት፡ ፈድፋዶሙ፡ እምኔነ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 102,7 ; ዛቲ፡ ባሕቲታ፡ ፈድፋዶሙ፡ Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 8.
II)Acc. ፈድፋደ፡ usurpatur
1)pro Adv.
c)magisla, sequensseq. እምነ፡ quamla: Proverbiorum liber biblicus.Prov. 5,4 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 28,23 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 4,10 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 29,11 ; Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 3,8 ; Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 7,31 ; Asc. Jesaiae prophetia.Jes. 9,21 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 2,42 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 12,30 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 12,12 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 19,9 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 29,30 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 61,12 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,20 ; Matthaei Evangelium.Matth. 18,13 ; Lucae evangelium.Luc. 12,4 ; n. 1382ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 14,18 ; vel sine እምነ፡ seq.: Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 10,15 ; ወፈርሆ፡ እንከ፡ ፈድፋደ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 18,29 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 7,15 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 13,19 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 12,24 ; ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 2,4 ; Marci Evangelium.Marc. 5,26 ; Marci Evangelium.Marc. 15,14 ; Lucae evangelium.Luc. 18,39 Platt; Matthaei Evangelium.Matth. 23,13 Platt; passim eolamagisla τόσῳ μᾶλλον ut Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 11,11 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 13,9 .
α)ampliusla: ኢየሐዩ፡ ፈድፋደ፡ እም ፻ወ፶ወ፭ ዓመት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 35 ; ሀገር፡ ዘሀለወ፡ ውስቴታ፡ ሰብእ፡ ፈድፋደ፡ እምዐሠርቱ፡ ወክልኤቱ፡ እልፍ፡ Jonae prophetia.Jon. 4,11 .
γ)suprala: ዘእም ፳ ክራማቲሁ፡ ወፈድፋደ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 30,14 .
δ) እፎ፡ ፈድፋደ፡ quantolamagisla, ut: እፎ፡ ፈድፋደ፡ ኅዩል፡ እግዚአብሔር፡ πόσῳ δυνατώτερος Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 13,4 ; ad Philemonem epistola Pauli.Philem. 16 Platt; alia exempla videasvid. sub እፎ፡
d)nimisla: ጻድቅ፡ ወጠቢብ፡ ፈድፋደ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 7,16 .
participiumpart.
1)Deo sacratusla, sacerla: ሕሩመ፡ ይኩንክሙ፡ ወቅዱሰ፡ ለእግዚአብሔር፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 30,37 ; ንዋዩ፡ ( ለዘመንኰሰ፡ ) ኮነት፡ ሕርምተ፡ ለእግዚአብሔር፡ F.N. 10.
2)in specie Deo devotus et anathematizatuslaJosuae liber.Jos. 6,18 ; Josuae liber.Jos. 7,11 sequensseq.; ሕሩም፡ ዘሐረሙ፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 27,28 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 27,29 ; ሀገር፡ ሕርምት፡ Jesaiae prophetia.Jes. 19,18 (vers. una); ይኩን፡ ቅዉመ፡ ወሕሩመ፡ እምቤተ፡ ክርስቲያን፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 85.
3)illicitusla, vetitusla, interdictusla: Actus apostolorum.Act. 25,16 ; ሥርወ፡ ሕሩም፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 32,26 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 32,33 ; ሰስሎ፡ እምነ፡ ሕሩም፡ recedere ab illicitolaJosippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 351 ; ገባሬ፡ ሕሩማት፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 352 ; ዘተከልአ፡ እምተዋስቦ፡ ኀልዮ፡ ከመ፡ ሕርምት፡ ይእቲ፡ F.M. 9; cumc. vel ላዕለ፡ pers., ut: ሕሩም፡ ለነ፡ F.M. 32,7; ዝንቱ፡ ሕሩም፡ ላዕለ፡ ምእመናን፡ F.M. 32,7; Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 214.
4)abstinensla: ሕሩመ፡ ሥጋ፡ ወወይን፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaskaramSx. Masc. 2 Enc.; ከርሠ፡ ድንግል፡ ማርያም፡ ሕርምተ፡ ሩካቤ፡ ወዘርእ፡ Tabîba Tabîbân, carmen Aeth. 102 stropharum.Tab. Tab. 81 ; ኄራን፡ ወሕሩማን፡ ወመስተጋድላን፡ not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 87. n. 84
ḥərum , ኅሩም፡ ḫərum , pluralisPl. ሕሩማን፡ ḥərumān
ኦነፍስ፡ ኦነፍስ፡ ተዘከሪ፡ ተድላሆሙ፡ ለመነኮሳት፡ ኅሩማን፡ ወለደናግል፡ መስተዓግሳን፡O anima, o anima, ricordati della delizia die monaci penitenti, a die vergini pazientiit38 (150) l. 20–21 (ed.), 39 (151) l. 24–25 (tr.) (‘Il termine ሕሩማን che in questo caso è stato tradotto con “penitenti”, possiede una gamma abbastanza ampia ed eterogenea di siginficati, come ascetic, persone che rinunciano e si astengono. Può significare anche “consacrati, separate” così come “scomunicati”, cf. 83; 462.’ 38 (150) n. 65)
Grébaut
ሕሩም፡ ḥərum , pluralisPl. ሕሩማን፡ ḥərumān «illicitusla, vetitusla» ― እርም፡ Ms. Roma, Biblioteca Nazionale Centrale di Roma, Orientale 134, p.
Leslau
ሕሩም ḥərum not permissibleen, illiciten, forbiddenen, consecrateden, dedicateden (to God), devoteden (to God), anathematizeden, who abstainsen 242b
Cross-references: for ሥርው፡ ሕሩም፡ videasvid. ሥርው፡
participiumpart.circumdatusla, conseptusla, cirumvallatusla, obsessusla: Nahum.Nah. 3,8 varia lectiovar.; Regum liber biblicum IV.4 Reg. 6,17 varia lectiovar.; ሕጹር፡ በጽጌ፡ Canticum Canticorum.Cant. 7,3 ; ሀገር፡ ሕጽርት፡ (v. ቅጽርት፡ ) Jesaiae prophetia.Jes. 1,8 . ḥǝṣur , pluralisPl. ሕጹራን፡ ḥǝṣurān
Grébaut
ሕጹር፡ ḥǝṣur , pluralisPl. ሕጹራን፡ ḥǝṣurān «entouré d’enceintefr» ― የታጠረ፡ Ms. BNFabb217, fol. 30v.
67
Leslau
ሕጹር ḥǝṣur fenced-inen, besiegeden, surroundeden 247a