Get involved
report issue

Search Help

Search

This app is built with exist-db, and uses Lucene as the standard search engine. This comes with several options available. A full list is here

Below very few examples.

sample result
* *custodir* add wildcards to unlimit your string search
? custodir? Will find any match for the position with the question mark.
~ ምሕረትከ~ Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
"" "ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡" Will find the exact string contained between quotes.
() (verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ Will find one of the two between brackets and the other string.

Input

If you want to transcribe some fidal into latin or update your transcription, you can have a go with our transcription tools.

If you are using the keyboard provided, please note that there are four layers, the normal one and those activated by Shift, Alt, Alt+Shift.

Normal and Shift contain mainly Fidal. Alt and Alt-Shift diacritics.

To enter letters in Fidal and the diacritics with this keyboard, which is independent of your local input selection, you can use two methods.

Orthographic variants of the Ethiopic language are searched as a standard if not otherwise specified. The following are the options considered by the search engine.

  • 's','s', 'ḍ'
  • 'e','ǝ','ə','ē'
  • 'w','ʷ'
  • 'ʾ', 'ʿ'
  • '`', 'ʾ', 'ʿ' (note that you can use the tick if you are not sure about the two, but none will be inferred for you)
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ', 'ሃ', 'ሓ', 'ኃ'
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ'
  • 'ሁ', 'ሑ', 'ኁ'
  • 'ሂ', 'ሒ', 'ኂ'
  • 'ሄ', 'ሔ', 'ኄ'
  • 'ህ', 'ሕ', 'ኅ'
  • 'ሆ', 'ሖ', 'ኆ'
  • 'ሠ','ሰ'
  • 'ሡ','ሱ'
  • 'ሢ','ሲ'
  • 'ሣ','ሳ'
  • 'ሥ','ስ'
  • 'ሦ','ሶ'
  • 'ሤ','ሴ'
  • 'ጸ', 'ፀ'
  • 'ጹ', 'ፁ'
  • 'ጺ', 'ፂ'
  • 'ጻ', 'ፃ'
  • 'ጼ', 'ፄ'
  • 'ጽ', 'ፅ'
  • 'ጾ', 'ፆ'
  • 'አ', 'ዐ', 'ኣ', 'ዓ'
  • 'ኡ', 'ዑ'
  • 'ኢ', 'ዒ'
  • 'ኤ', 'ዔ'
  • 'እ', 'ዕ'
  • 'ኦ', 'ዖ'

Some examples

  • If you search Taammera, you will not find Taʾammǝra or Taʿammera but only Taammera. Try Ta`ammera instead or use the keyboard provided to enter aleph and ayn.
  • If you are searching for Yāʿǝqob, you will not have a lot of luck searching Yaqob, unless some kind cataloguer has actually added it into the data as simplified spelling form. Try instead entering Yaqob~0.5 which is a fuzzy search, this will return also Yāʿǝqob. Also Ya`eqob is fine for example.

Keys Combinations

With this method you use keys combinations to trigger specific characters. Click here for a list of the available combos. This can be expanded, do not hesitate to ask (click here to post a new issue).

Hold and choose

If you hold a key optional values will appear in a list. You can click on the desiderd value or use arrows and enter to select it. The options are the same as those activated by combinations.

With this method you do not have to remember or lookup combos, but it does take many more clicks...

Substantivumsubst.( m. ), pluralisPl. ግልፍዋት፡ et ግልፈዋት፡
1)opus sculptumla, sculptilela: ዕንቈ፡ ግልፎ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 35,8 ; አማልክተ፡ ግልፎ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 44,17 ; አርእስተ፡ አዕማድ፡ ዘግልፎ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 7,27 .
2)idolum sculptumla, simulacrumla(Dei vel deorum sculptile), statuala, singularissing.et collatio, -is vel collectivum, -ecoll., Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 1 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 11 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 26,1 ; Deuteronomium.Deut. 4,16 ; Jesaiae prophetia.Jes. 10,10 ; Jesaiae prophetia.Jes. 42,8 ; Jesaiae prophetia.Jes. 42,17 ; Jesaiae prophetia.Jes. 46,1 ; አማልክትየ፡ ወግልፎየ፡ ገብሩ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 48,5 ; በግልፎሆሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 8,19 ; Jeremiae prophetia.Jer. 10,14 ; ኵሉ፡ ግልፎሃ፡ Michaei prophetia.Mich. 1,7 ; Nahum.Nah. 1,14 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 77,64 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 96,7 ; ኵሎ፡ ግልፎሆሙ፡ στήλη Paralipomenon liber II.2 Par. 14,3 ; ግልፍዋተ፡ ኢትግበሩ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 20 ; Jesaiae prophetia.Jes. 10,10 varia lectiovar.; Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 14,16 ; ምድረ፡ ግልፈዋት፡ ይእቲ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 27,38 ; ግልፈዋተ፡ ጣዖት፡ Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 4. Vocabularium Aethiopicum, -a -a.Voc. Ae.: ግልፎ፡ ብ፡ የተቀረጸ፡ ጣዖት።
II,1caelandumla, sculpendum curarela, cumc.duplexdupl.Acc.: አኅርዎሙ፡ አስማቲሆሙ፡ (v. ግልፍ፡ ) Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 28,9 .
I,1[ ܓܠܰܦ גְּלַף ] SubjunctivusSubj. ይግልፍ፡
1)sculperela, exsculperela, insculperela, caelarela, γλύφειν , እለ፡ ይገልፉ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 44,9 ; ዘይክል፡ ገሊፈ፡ Paralipomenon liber II.2 Par. 2,7 ; cumc.Acc.materiae: እለ፡ ይገልፍዎ፡ ለዕፅ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 45,20 ; Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 13,13 ; cumc.Acc.imaginis et ውስተ፡ vel ላዕለ፡ vel በላዕለ፡ materiae: ይክል፡ ገሊፈ፡ አምሳል፡ Paralipomenon liber II.2 Par. 2,14 ; እለ፡ ይገልፉ፡ ወየኀርዉ፡ ዐይነ፡ ማኅተም፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 38,27 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 99,7 ; ግልፍ፡ ላዕሌሆሙ፡ አስማተ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 28,9 C; ይግልፍዎ፡ ውስተ፡ ኰኵሕ፡ liber Jobi.Job 19,24 ; ገለፈ፡ በላዕሌሁ፡ በቀልተ፡ ወአክሊላተ፡ Paralipomenon liber II.2 Par. 3,5 ; Paralipomenon liber II.2 Par. 3,7 ; vel cumc.duplexdupl.Acc.: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 28,11 ;
2)acu pingerela: ቀጠንት፡ ዘያሰረግዎሙ፡ በሐብራት፡ ዘገለፉ፡ ቦሙ፡ F.N. 23 ( videasvid. ግልፈት፡ ).
Substantivumsubst.( m. ), pluralisPl. ግልፍዋት፡ et ግልፈዋት፡
1)opus sculptumla, sculptilela: ዕንቈ፡ ግልፎ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 35,8 ; አማልክተ፡ ግልፎ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 44,17 ; አርእስተ፡ አዕማድ፡ ዘግልፎ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 7,27 .
2)idolum sculptumla, simulacrumla(Dei vel deorum sculptile), statuala, singularissing.et collatio, -is vel collectivum, -ecoll., Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 1 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 11 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 26,1 ; Deuteronomium.Deut. 4,16 ; Jesaiae prophetia.Jes. 10,10 ; Jesaiae prophetia.Jes. 42,8 ; Jesaiae prophetia.Jes. 42,17 ; Jesaiae prophetia.Jes. 46,1 ; አማልክትየ፡ ወግልፎየ፡ ገብሩ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 48,5 ; በግልፎሆሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 8,19 ; Jeremiae prophetia.Jer. 10,14 ; ኵሉ፡ ግልፎሃ፡ Michaei prophetia.Mich. 1,7 ; Nahum.Nah. 1,14 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 77,64 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 96,7 ; ኵሎ፡ ግልፎሆሙ፡ στήλη Paralipomenon liber II.2 Par. 14,3 ; ግልፍዋተ፡ ኢትግበሩ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 20 ; Jesaiae prophetia.Jes. 10,10 varia lectiovar.; Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 14,16 ; ምድረ፡ ግልፈዋት፡ ይእቲ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 27,38 ; ግልፈዋተ፡ ጣዖት፡ Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 4. Vocabularium Aethiopicum, -a -a.Voc. Ae.: ግልፎ፡ ብ፡ የተቀረጸ፡ ጣዖት።
Substantivumsubst.( m. ), pluralisPl. ግልፍዋት፡ et ግልፈዋት፡
1)opus sculptumla, sculptilela: ዕንቈ፡ ግልፎ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 35,8 ; አማልክተ፡ ግልፎ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 44,17 ; አርእስተ፡ አዕማድ፡ ዘግልፎ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 7,27 .
2)idolum sculptumla, simulacrumla(Dei vel deorum sculptile), statuala, singularissing.et collatio, -is vel collectivum, -ecoll., Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 1 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 11 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 26,1 ; Deuteronomium.Deut. 4,16 ; Jesaiae prophetia.Jes. 10,10 ; Jesaiae prophetia.Jes. 42,8 ; Jesaiae prophetia.Jes. 42,17 ; Jesaiae prophetia.Jes. 46,1 ; አማልክትየ፡ ወግልፎየ፡ ገብሩ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 48,5 ; በግልፎሆሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 8,19 ; Jeremiae prophetia.Jer. 10,14 ; ኵሉ፡ ግልፎሃ፡ Michaei prophetia.Mich. 1,7 ; Nahum.Nah. 1,14 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 77,64 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 96,7 ; ኵሎ፡ ግልፎሆሙ፡ στήλη Paralipomenon liber II.2 Par. 14,3 ; ግልፍዋተ፡ ኢትግበሩ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 20 ; Jesaiae prophetia.Jes. 10,10 varia lectiovar.; Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 14,16 ; ምድረ፡ ግልፈዋት፡ ይእቲ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 27,38 ; ግልፈዋተ፡ ጣዖት፡ Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 4. Vocabularium Aethiopicum, -a -a.Voc. Ae.: ግልፎ፡ ብ፡ የተቀረጸ፡ ጣዖት።
participiumpart.
1)is qui declinavitla, recessitla, discessitla: ዐላውያን፡ እለ፡ ርሑቃን፡ ወግሑሣን፡ እምኔከ፡ not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 3,8 .
2)remotusla
a)semotusla, segregatusla: ስዱዳን፡ ወግሑሣን፡ ወርሑቃን፡ ወውፁኣን፡ እምቅድስት፡ ቤተ፡ ክርስቲያን፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 195 ; ይኩን፡ ግሑሠ፡ እምቤተ፡ ክርስቲያን፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 195 ;
b)a consuetudine hominum i.e.
α)de homine: solitariusla, anachoretala, ነበረ፡ ግሑሠ፡ በውሳጤ፡ ገዳም፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: SaneSx. Sen. 24 Enc.
β)de loco: retractusla( entlegen ), ኀበ፡ ግሑሥ፡ መካን፡ Gadela Tacla-Zion.Gad. T. Zion ; Maʃshafa Genzat.Genz. f. 11.
c)longinquusla, distansla: ተስፋ፡ ጻድቃን፡ በእንተ፡ ትንሣኤነ፡ ( እሙታን፡ ) ዘግሑሥ፡ እምነ፡ ሐሰት፡ F.N. 22; ሰላም፡ ለመታክፍቲኪ፡ እለ፡ ግሑሣት፡ እማንቱ፡ ለጌጋይ፡ እምአርዑቱ፡ III Salâm ad Mariam I, II, III; numerus significat strophas.Sal. Mar. 19.
d)experslarei: ንዴት፡ ግሑሥ፡ እምሐዘን፡ ወትካዝ፡ φροντίδων ἀπήλλακται Chrys. not able to find explanation in abbreviation listTa. 2.
Substantivumsubst., m. et fem. , pluralisPl. ግሔያት፡ , nomen animalis, quod Lud. cuniculuslainterpretatus est, sed rectius hyraxla(sorex) Abyssinicuslaexponendum videtur ( שׇׁפׇן وَبْرٌ , Klippdachs ); ግሔያት፡ χοιρογρύλλιοι ( mus jaculusla) Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,19 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 24,61 ; ግሔ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 96,2 ; ግሔያት፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 89,10 (ubi populum Aethiopum intelligendum esse, in Voc. Ae.laannotatur); ግሔያት፡ unâ cum ቅራዲናት፡ et አክሪግልዮን፡ inter animalia olera et herbas derodentia memorantur in not able to find explanation in abbreviation listGad. T.H. Voc. Ae.la: ግሔ፡ ብ፡ ሽኮኮ፡ velv. አሽኮኮ፡ de quo videasvid.Bruce V. p. 145-152; not able to find explanation in abbreviation listHarris II p. 302 et not able to find explanation in abbreviation listAnh. p. 50 ; Lud. lexiconlex.amh. p. 103; not able to find explanation in abbreviation listIsenb. p. 122 (qui minus recte አሽቆቆ፡ scribit); praeterea videasvid.de שׇׁפׇן Ges. thes. p. 1467 et libros ibi laudatos; etiam supra columnacol.605 sub ኀንገረ፡ [De etymo nihil constat, quare nomen sub radixrad. ገሐየ፡ ponere noluimus, quamquam cum animal pavidum sit, nescio an a ܓܗܳܐ جَحْجَحَ derivari possit].{ Etiam formam ጊሔ፡ inveni Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 96,2 in Abb. XXXV. Conferendum est ገሐይ፡ mus marmotalain Munzingeri Vocab. Tigr.} n. 1143
Substantivumsubst., m. et fem. , pluralisPl. ግሔያት፡ , nomen animalis, quod Lud. cuniculuslainterpretatus est, sed rectius hyraxla(sorex) Abyssinicuslaexponendum videtur ( שׇׁפׇן وَبْرٌ , Klippdachs ); ግሔያት፡ χοιρογρύλλιοι ( mus jaculusla) Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,19 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 24,61 ; ግሔ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 96,2 ; ግሔያት፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 89,10 (ubi populum Aethiopum intelligendum esse, in Voc. Ae.laannotatur); ግሔያት፡ unâ cum ቅራዲናት፡ et አክሪግልዮን፡ inter animalia olera et herbas derodentia memorantur in not able to find explanation in abbreviation listGad. T.H. Voc. Ae.la: ግሔ፡ ብ፡ ሽኮኮ፡ velv. አሽኮኮ፡ de quo videasvid.Bruce V. p. 145-152; not able to find explanation in abbreviation listHarris II p. 302 et not able to find explanation in abbreviation listAnh. p. 50 ; Lud. lexiconlex.amh. p. 103; not able to find explanation in abbreviation listIsenb. p. 122 (qui minus recte አሽቆቆ፡ scribit); praeterea videasvid.de שׇׁפׇן Ges. thes. p. 1467 et libros ibi laudatos; etiam supra columnacol.605 sub ኀንገረ፡ [De etymo nihil constat, quare nomen sub radixrad. ገሐየ፡ ponere noluimus, quamquam cum animal pavidum sit, nescio an a ܓܗܳܐ جَحْجَحَ derivari possit].{ Etiam formam ጊሔ፡ inveni Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 96,2 in Abb. XXXV. Conferendum est ገሐይ፡ mus marmotalain Munzingeri Vocab. Tigr.} n. 1143Substantivumsubst., m. et fem. , pluralisPl. ግሔያት፡ , nomen animalis, quod Lud. cuniculuslainterpretatus est, sed rectius hyraxla(sorex) Abyssinicuslaexponendum videtur ( שׇׁפׇן وَبْرٌ , Klippdachs ); ግሔያት፡ χοιρογρύλλιοι ( mus jaculusla) Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,19 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 24,61 ; ግሔ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 96,2 ; ግሔያት፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 89,10 (ubi populum Aethiopum intelligendum esse, in Voc. Ae.laannotatur); ግሔያት፡ unâ cum ቅራዲናት፡ et አክሪግልዮን፡ inter animalia olera et herbas derodentia memorantur in not able to find explanation in abbreviation listGad. T.H. Voc. Ae.la: ግሔ፡ ብ፡ ሽኮኮ፡ velv. አሽኮኮ፡ de quo videasvid.Bruce V. p. 145-152; not able to find explanation in abbreviation listHarris II p. 302 et not able to find explanation in abbreviation listAnh. p. 50 ; Lud. lexiconlex.amh. p. 103; not able to find explanation in abbreviation listIsenb. p. 122 (qui minus recte አሽቆቆ፡ scribit); praeterea videasvid.de שׇׁפׇן Ges. thes. p. 1467 et libros ibi laudatos; etiam supra columnacol.605 sub ኀንገረ፡ [De etymo nihil constat, quare nomen sub radixrad. ገሐየ፡ ponere noluimus, quamquam cum animal pavidum sit, nescio an a ܓܗܳܐ جَحْجَحَ derivari possit].{ Etiam formam ጊሔ፡ inveni Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 96,2 in Abb. XXXV. Conferendum est ገሐይ፡ mus marmotalain Munzingeri Vocab. Tigr.} n. 1143Substantivumsubst., m. et fem. , pluralisPl. ግሔያት፡ , nomen animalis, quod Lud. cuniculuslainterpretatus est, sed rectius hyraxla(sorex) Abyssinicuslaexponendum videtur ( שׇׁפׇן وَبْرٌ , Klippdachs ); ግሔያት፡ χοιρογρύλλιοι ( mus jaculusla) Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,19 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 24,61 ; ግሔ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 96,2 ; ግሔያት፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 89,10 (ubi populum Aethiopum intelligendum esse, in Voc. Ae.laannotatur); ግሔያት፡ unâ cum ቅራዲናት፡ et አክሪግልዮን፡ inter animalia olera et herbas derodentia memorantur in not able to find explanation in abbreviation listGad. T.H. Voc. Ae.la: ግሔ፡ ብ፡ ሽኮኮ፡ velv. አሽኮኮ፡ de quo videasvid.Bruce V. p. 145-152; not able to find explanation in abbreviation listHarris II p. 302 et not able to find explanation in abbreviation listAnh. p. 50 ; Lud. lexiconlex.amh. p. 103; not able to find explanation in abbreviation listIsenb. p. 122 (qui minus recte አሽቆቆ፡ scribit); praeterea videasvid.de שׇׁפׇן Ges. thes. p. 1467 et libros ibi laudatos; etiam supra columnacol.605 sub ኀንገረ፡ [De etymo nihil constat, quare nomen sub radixrad. ገሐየ፡ ponere noluimus, quamquam cum animal pavidum sit, nescio an a ܓܗܳܐ جَحْجَحَ derivari possit].{ Etiam formam ጊሔ፡ inveni Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 96,2 in Abb. XXXV. Conferendum est ገሐይ፡ mus marmotalain Munzingeri Vocab. Tigr.} n. 1143Substantivumsubst., m. et fem. , pluralisPl. ግሔያት፡ , nomen animalis, quod Lud. cuniculuslainterpretatus est, sed rectius hyraxla(sorex) Abyssinicuslaexponendum videtur ( שׇׁפׇן وَبْرٌ , Klippdachs ); ግሔያት፡ χοιρογρύλλιοι ( mus jaculusla) Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,19 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 24,61 ; ግሔ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 96,2 ; ግሔያት፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 89,10 (ubi populum Aethiopum intelligendum esse, in Voc. Ae.laannotatur); ግሔያት፡ unâ cum ቅራዲናት፡ et አክሪግልዮን፡ inter animalia olera et herbas derodentia memorantur in not able to find explanation in abbreviation listGad. T.H. Voc. Ae.la: ግሔ፡ ብ፡ ሽኮኮ፡ velv. አሽኮኮ፡ de quo videasvid.Bruce V. p. 145-152; not able to find explanation in abbreviation listHarris II p. 302 et not able to find explanation in abbreviation listAnh. p. 50 ; Lud. lexiconlex.amh. p. 103; not able to find explanation in abbreviation listIsenb. p. 122 (qui minus recte አሽቆቆ፡ scribit); praeterea videasvid.de שׇׁפׇן Ges. thes. p. 1467 et libros ibi laudatos; etiam supra columnacol.605 sub ኀንገረ፡ [De etymo nihil constat, quare nomen sub radixrad. ገሐየ፡ ponere noluimus, quamquam cum animal pavidum sit, nescio an a ܓܗܳܐ جَحْجَحَ derivari possit].{ Etiam formam ጊሔ፡ inveni Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 96,2 in Abb. XXXV. Conferendum est ገሐይ፡ mus marmotalain Munzingeri Vocab. Tigr.} n. 1143
not foundn. peregr.scilicetsc. χοιρογρύλλιος choerogrylliuslai.e. mus jaculusla(aliâs ኪሮግርሊዮስ፡ vel ኪሮግርሊዮን፡ q.v.): ግሔያት፡ ወቅራዲናት፤ አግሪግልዮን፡ ወባዕዳን፡ አራዊት፡ እለ፡ ያፈቅሩ፡ በሊዐ፡ አሕማላት፡ not able to find explanation in abbreviation listGad. T.H.
Substantivumsubst., m. et fem. , pluralisPl. ግሔያት፡ , nomen animalis, quod Lud. cuniculuslainterpretatus est, sed rectius hyraxla(sorex) Abyssinicuslaexponendum videtur ( שׇׁפׇן وَبْرٌ , Klippdachs ); ግሔያት፡ χοιρογρύλλιοι ( mus jaculusla) Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,19 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 24,61 ; ግሔ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 96,2 ; ግሔያት፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 89,10 (ubi populum Aethiopum intelligendum esse, in Voc. Ae.laannotatur); ግሔያት፡ unâ cum ቅራዲናት፡ et አክሪግልዮን፡ inter animalia olera et herbas derodentia memorantur in not able to find explanation in abbreviation listGad. T.H. Voc. Ae.la: ግሔ፡ ብ፡ ሽኮኮ፡ velv. አሽኮኮ፡ de quo videasvid.Bruce V. p. 145-152; not able to find explanation in abbreviation listHarris II p. 302 et not able to find explanation in abbreviation listAnh. p. 50 ; Lud. lexiconlex.amh. p. 103; not able to find explanation in abbreviation listIsenb. p. 122 (qui minus recte አሽቆቆ፡ scribit); praeterea videasvid.de שׇׁפׇן Ges. thes. p. 1467 et libros ibi laudatos; etiam supra columnacol.605 sub ኀንገረ፡ [De etymo nihil constat, quare nomen sub radixrad. ገሐየ፡ ponere noluimus, quamquam cum animal pavidum sit, nescio an a ܓܗܳܐ جَحْجَحَ derivari possit].{ Etiam formam ጊሔ፡ inveni Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 96,2 in Abb. XXXV. Conferendum est ገሐይ፡ mus marmotalain Munzingeri Vocab. Tigr.} n. 1143
Substantivumsubst., m. et fem. , pluralisPl. ግሔያት፡ , nomen animalis, quod Lud. cuniculuslainterpretatus est, sed rectius hyraxla(sorex) Abyssinicuslaexponendum videtur ( שׇׁפׇן وَبْرٌ , Klippdachs ); ግሔያት፡ χοιρογρύλλιοι ( mus jaculusla) Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,19 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 24,61 ; ግሔ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 96,2 ; ግሔያት፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 89,10 (ubi populum Aethiopum intelligendum esse, in Voc. Ae.laannotatur); ግሔያት፡ unâ cum ቅራዲናት፡ et አክሪግልዮን፡ inter animalia olera et herbas derodentia memorantur in not able to find explanation in abbreviation listGad. T.H. Voc. Ae.la: ግሔ፡ ብ፡ ሽኮኮ፡ velv. አሽኮኮ፡ de quo videasvid.Bruce V. p. 145-152; not able to find explanation in abbreviation listHarris II p. 302 et not able to find explanation in abbreviation listAnh. p. 50 ; Lud. lexiconlex.amh. p. 103; not able to find explanation in abbreviation listIsenb. p. 122 (qui minus recte አሽቆቆ፡ scribit); praeterea videasvid.de שׇׁפׇן Ges. thes. p. 1467 et libros ibi laudatos; etiam supra columnacol.605 sub ኀንገረ፡ [De etymo nihil constat, quare nomen sub radixrad. ገሐየ፡ ponere noluimus, quamquam cum animal pavidum sit, nescio an a ܓܗܳܐ جَحْجَحَ derivari possit].{ Etiam formam ጊሔ፡ inveni Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 96,2 in Abb. XXXV. Conferendum est ገሐይ፡ mus marmotalain Munzingeri Vocab. Tigr.} n. 1143
, etiam ግኅሠ፡ et ግህሠ፡ I,1[vis verbi prima in deflectendola, recedendola, secedendolafuisse videtur (sicut in גוּר et סוּר ); in specie conferascfr. جَحَرَ et جَحِيشٌ ] SubjunctivusSubj. ይግሐሥ፡ , Imperat. ገሐሥ፡
2)honeste: alvum exoneratum irela, Lud. sine auctore, auctoritateauct.
III,1, Perf. II personapers. ተግሕሥከ፡ et ተገሐሥከ፡ : infinitivus verbalisInfin. verb. ተግሒሥ፡ , infinitivus nominalis, nominascensInfin. nom. ተግሕሦ፡ vel ተግሕሦት፡ , Imperat. ተገሐሥ፡ , sed in pluralisPl.etiam ተግሐሡ፡ ( Numeri, liber Pentateuchi.Num. 16,21 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 16,26 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 17,10 F),
A)Reflex.
1)excederelavia, declinarela, deflecterela, recederela: አንትሙ፡ ተገሐሥክሙ፡ (v. ተግሕሥክሙ፡ ) እምፍኖቱ፡ Malachiae prophetia.Mal. 2,8 ; liber Jobi.Job 31,5 ; liber Jobi.Job 31,7 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 22,23 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 27 ; ኢተግሕሣ፡ ኢለየማን፡ ወኢለፀጋም፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 6,12 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 2,19 ; አልቦሙ፡ ተግሕሦ፡ የማነ፡ ወፀጋመ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 23 ; cumc. እምነ፡ pers. Numeri, liber Pentateuchi.Num. 22,32 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 2,22 ; cumc. እምድኅረ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 2,21 ; cumc. እምቅድመ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 19,10 ; cumc. እምኀበ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 42,24 .
a)recederelaa lege vel praeceptis: ተግሕሥነ፡ እምትእዛዝከ፡ Danielis prophetia.Dan. 9,5 ; liber Jobi.Job 23,11 ; liber Jobi.Job 34,27 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 118,51 .
b)declinarelavel recederelaab alqo i.e. deficerela: ኢትትገሐሡ፡ እምኔሁ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 2,7 ; ተግሕሠ፡ ወተፈልጠ፡ እምእግዚኡ፡ ἀπέστη Paralipomenon liber II.2 Par. 13,6 . n. 1145
c)recederelaa peccato i.e. abhorrerela, abstinerela: ይትገሐሥ፡ እምኵሉ፡ እኩይ፡ liber Jobi.Job 1,1 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,7 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 3,11 ; ተገሐሥ፡ እምነ፡ ዐመፃ፡ ወይትገሐሥ፡ እምኔከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 7,2 ; ἀπέχεσθαι ad Thessalonicenses epistola Pauli I.1 Thess. 5,22 ; ተግሕሦ፡ እምእኩይ፡ አእምሮ፡ ውእቱ፡ liber Jobi.Job 28,28 .
d)vitarela, evitarela, fugerelaaliquem vel aliquid: ad Romanos epistola Pauli.Rom. 16,17 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 16,19 ; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 6,20 ; περιΐστασο ad Titum epistola.Tit. 3,9 ; παραιτεῖσθαι ad Timotheum epistola I.1 Tim. 5,11 ; ከመ፡ ይትገሐሡከ፡ Lud. e Vit. Sam.
e)devitarela, effugerelapericulum: እመ፡ ኢተግሕሠ፡ ἐὰν μὴ φυλάξηται Hezekielis prophetia.Hez. 33,4 ; Hezekielis prophetia.Hez. 33,5 ; ተግሒሦ፡ ἐκκλίνας Proverbiorum liber biblicus.Prov. 10,25 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 15,24 .
2)deverterela: ( videasvid. ግሕሠ፡ ) apud aliquem: ተግሕሠት፡ ኀቤሃ፡ እምውስተ፡ ፍኖት፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 38,16 .
B)Pass. removerila, semoverila: ተግሕሠት፡ አፍአ፡ እምትዕይንት፡ ἀφωρίσθη Numeri, liber Pentateuchi.Num. 12,15 ; ቦቱ፡ ይትገሐሥ፡ ማእድ፡ ἀρθήσεται Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 25,28 .
et ግመን፡ Substantivumsubst.immunditiesla, res impurala: በግምኖሙ፡ (v. በግማኖሙ፡ ) Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 9,11 ; መልእዋ፡ በግምኖሙ፡ (v. በግመኖሙ፡ ) Ezrae liber apocryphus (Graecus)1 Esr. 8,80 .
( ሀገር፡ እምደወለ፡ ባና፡ ) oppidum Aeg., Sx. not able to find explanation in abbreviation listSen. 10
adverbium, adverbialiteradv.( gramm.§ 163,2),
1) ግሙራ፡
a)prorsusla, planela, omninola, Did. edidited.not able to find explanation in abbreviation listPlatt p. 81 l. 8; Did. edidited.not able to find explanation in abbreviation listPlatt p. 81 l. 14.
α)omninolai.e. summatimla, in universumla( überhauptde, im Allgemeinende): ዘከረ፡ መሥዋዕተ፡ ግሙራ፡ (non ejus species et modos) F.M. 23,5.
β)cumc.negatione: prorsus nonla, plane nonla, Matthaei Evangelium.Matth. 5,34 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 7,7 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 90,4 ; ዘኢርእዩ፡ ግሙራ፡ τὸ καθόλου μὴ βλέπουσιν Hezekielis prophetia.Hez. 13,3 ; liber Jobi.Job 34,8 .
2) ለግሙራ፡ ( ܠܰܓܡܳܪ ) prorsusla, in perpetuumla, semperla, εἰς τέλος Amosi prophetia.Am. 9,8 ; Hezekielis prophetia.Hez. 20,40 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 9,34 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 12,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 73,12 ; ቦኑ፡ ለግሙራ፡ ኣርምም፡ እንከ፡ μὴ καὶ ἀεὶ σιωπήσομαι Jesaiae prophetia.Jes. 42,14 ; εἰς νῖκος Threni, liber biblicus.Thren. 5,20 ; εἰς τὸ διηνεκές ad Hebraeos epistola.Hebr. 10,12 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 10,14 .
particula negandi [hebr. אִי ; utrum አይ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 4,10 ejusdem particulae negativae forma antiquior an pronomenpron.interrog. sit, dubium videtur]. Non absolute ponitur ( videasvid. አኮ፡ , አልቦ፡ ), sed negandis sive enunciationibus sive singulis nominibus adhibetur. Verbo nominive, cui vim negativam tribuit, praefigi solet, ut: ኢይገብሩ፡ , sed accedente particula enclitica eam a suo verbo vel nomine separare licet, ut: ወኢሂ፡ ትትዌሰክ፡ ወኢሂ፡ ተሐጽጽ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,21 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 15,29 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,7 Platt, ኢኬ፡ ትዘሀሩ፡ Michaei prophetia.Mich. 1,10 ( Cod. Laur.); Maʃshafa Genzat.Genz. f. 88. Vim negativam tribuit
1)enunciationi
a)simplici: nonla, haudla, et praedicato praefigitur, ut: ኢያውሥአ፡ (pro ኢአውሥአ፡ gramm.§ 48,5) ኢየሱስ፡ ቃለ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,22 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 1,1 ; ኢያድኅነኪ፡ አምላክኪ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,2 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 5,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 7,13 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,20 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,15 ; ኢታአምሩኑ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,17 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,24 ; ዓዲሁ፡ አንትሙኒ፡ ኢለባውያን፡ አንትሙ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,16 ; rarius alii sententiae parti, quae emphaseos causa praedicato praemissa est, praefigitur, ut: ኢሰማየ፡ የዐርጉ፡ ወኢምድረ፡ ይበጽሑ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 45,2 ; quamquam tum ante praedicatum vel pronomenpron.relativumrel. ዘ፡ interponere amant, ut: አመ፡ ኢበዝንቱ፡ ደብር፡ ወኢበኢየሩሳሌም፡ ዘይሰግዱ፡ Evangelium Joannis.Joh. 4,21 Platt; vel particulam ኢ፡ repetere Evangelium Joannis.Joh. 4,21 romanae editionisrom.; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 21,7 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 68,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,38 ; ኢሊተ፡ ኢይኩን፡ ወኢላቲ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 3 b,26; Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 8,7 ; ኢኬ፡ ንዋይ፡ ኢይበቍዕ፡ vel ኢኬ፡ አብ፡ ኢይቤዙ፡ ወልዶ፡ Maʃshafa Genzat.Genz. f. 88 ; etiam ወኢሂ፡ ኢይክሎ፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,7 Platt; enunciationum earum, in quibus vel praedicatum vel copula subjecti et praedicati omissa sunt, exempla sunt: ገብረ፡ እኩየ፡ ወባሕቱ፡ ኢከመ፡ ነገሥተ፡ እስራኤል፡ Regum liber biblicum IV.4 Reg. 17,2 ; ወኢጽንዐ፡ ሰማይ፡ ላዕሌሁ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 18,12 .
2)nominibus,
a)Infinitivis: ኢለነዲቅ፡ አብያተ፡ ወኢለነቢር፡ ህየ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 42,9 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,18 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 13,10 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,1 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,19 ; በእንተ፡ ኢዐቂቦቱ፡ ላቲ፡ F.N. 29.
b)cuivis nomini et abstracto et concreto (lat.: inla-): ኢሕዝብየ፡ Hosea.Hos. 1,10 ; ኢአማኒ፡ increduluslaF.N. 24,5; ኢምሒከ፡ ሥጋ፡ ἀφειδία σώματος ad Colossenses epistola Pauli.Col. 2, 23 Platt; ኢዘምዎ፡ ἐγκράτεια not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 1,6 ; ኢአሚኖቶሙ፡ ἀπιστία αὐτῶν Matthaei Evangelium.Matth. 13,58 ; በኢያእምሮ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 22,29 ; በኢድልወትነ፡ ob indignitatem nostramlaChrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 16.
3)
a)Ubi enunciationis negativae pars aliqua e pluribus membris copula ወ፡ conjunctis composita est, ante singula membra ኢ፡ repetere amant ( necla- necla): በሓውርት፡ ኀበ፡ ኢያአምሩ፡ ኢእሙንቱ፡ ወኢአበዊሆሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 9,16 ; Jeremiae prophetia.Jer. 28,62 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,38 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,39 ; Deuteronomium.Deut. 28,36 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,18 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,19 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,20 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 12,6 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 68,5 ; ኢይከውኑ፡ ዐዚዛነ፡ ወኢልዑላነ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 38,4 ; ኢይንሣእ፡ ኢፈትለ፡ ወኢቶታነ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 14,23 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,38 ; Deuteronomium.Deut. 23,20 ; Judicum liber.Jud. 1,27 ; Lucae evangelium.Luc. 9,3 ; ኢተግሕሣ፡ ኢለየማን፡ ወኢለፀጋም፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 6,12 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 3 b,26.
b)etiam ubi primo loco aliae negationes (atque ኢ፡ ) positae sunt, ut: እለ፡ አልቦሙ፡ አብ፡ ወኢእም፡ ወኢአዛዚ፡ F.N. 24,3; in specie ubi praepositioni ዘእንበለ፡ sinela, plura nomina subjuncta sunt, alterum tertiumve non per ወ፡ sed per ወኢ፡ annectere solent: ዘእንበለ፡ ነፍስ፡ ወኢነሶሳው፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 15,5 ; ዘእንበለ፡ ምክንያት፡ ወኢአበሳ፡ absque causa et culpalaF.M. 12,2; ዘእንበለ፡ ነጽሮ፡ መልክዐ፡ ብእሲት፡ ወኢሁከት፡ ዘኅሊና፡ F.M. 14,1; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 163,4 ; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 166,4 .
c) ወኢ፡ vel ወኢሂ፡ ወኢ ሂ፡ ወኢ ኒ፡ necla, nequelaPsalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 1,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,26 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,28 ; Matthaei Evangelium.Matth. 7,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 12,32 ; Lucae evangelium.Luc. 20,36 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 15,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 10,24 ; n. 716 ኢ፡ ወኢ፡ , ወኢ፡ ወኢ፡ , ኢሂ፡ ወኢሂ፡ , ኒ፡ ወኢ ኒ፡ necla- neclaEvangelium Joannis.Joh. 4,21 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,34 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,35 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,36 ; ad Thessalonicenses epistola Pauli II.2 Thess. 2,2 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 27,9 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,21 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 7,16 ; ኢመኑ፡ vel ወኢመኑሂ፡ nemola, ኢምንት፡ , ወኢምንት፡ , ወኢምንትሂ፡ nihillavideasvid. መኑ፡ et ምንት፡ ; ወኢአሐዱ፡ ne unus quidemla, nulluslavideasvid.sub አሐዱ፡ ; ኢ፡ ኵሉ፡ vel ኵሉ፡ ኢ፡ nullusla, nihillavid. ኵሉ፡ ; ኢ፡ ጥቀ፡ vel ጥቀ፡ ኢ፡ nela quidemlavideasvid. sub ጥቀ፡ ; ኢ፡ እንከ፡ non ampliuslavid. sub እንከ፡ ; ዓዲ፡ ኢ፡ nondumlavideasvid. sub ዓዲ፡ ; ግሙራ፡ ኢ፡ et ኢ፡ ግሙራ፡ numquamlavideasvid. sub ግሙራ፡
particula negandi [hebr. אִי ; utrum አይ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 4,10 ejusdem particulae negativae forma antiquior an pronomenpron.interrog. sit, dubium videtur]. Non absolute ponitur ( videasvid. አኮ፡ , አልቦ፡ ), sed negandis sive enunciationibus sive singulis nominibus adhibetur. Verbo nominive, cui vim negativam tribuit, praefigi solet, ut: ኢይገብሩ፡ , sed accedente particula enclitica eam a suo verbo vel nomine separare licet, ut: ወኢሂ፡ ትትዌሰክ፡ ወኢሂ፡ ተሐጽጽ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,21 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 15,29 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,7 Platt, ኢኬ፡ ትዘሀሩ፡ Michaei prophetia.Mich. 1,10 ( Cod. Laur.); Maʃshafa Genzat.Genz. f. 88. Vim negativam tribuit
1)enunciationi
a)simplici: nonla, haudla, et praedicato praefigitur, ut: ኢያውሥአ፡ (pro ኢአውሥአ፡ gramm.§ 48,5) ኢየሱስ፡ ቃለ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,22 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 1,1 ; ኢያድኅነኪ፡ አምላክኪ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,2 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 5,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 7,13 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,20 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,15 ; ኢታአምሩኑ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,17 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,24 ; ዓዲሁ፡ አንትሙኒ፡ ኢለባውያን፡ አንትሙ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,16 ; rarius alii sententiae parti, quae emphaseos causa praedicato praemissa est, praefigitur, ut: ኢሰማየ፡ የዐርጉ፡ ወኢምድረ፡ ይበጽሑ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 45,2 ; quamquam tum ante praedicatum vel pronomenpron.relativumrel. ዘ፡ interponere amant, ut: አመ፡ ኢበዝንቱ፡ ደብር፡ ወኢበኢየሩሳሌም፡ ዘይሰግዱ፡ Evangelium Joannis.Joh. 4,21 Platt; vel particulam ኢ፡ repetere Evangelium Joannis.Joh. 4,21 romanae editionisrom.; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 21,7 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 68,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,38 ; ኢሊተ፡ ኢይኩን፡ ወኢላቲ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 3 b,26; Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 8,7 ; ኢኬ፡ ንዋይ፡ ኢይበቍዕ፡ vel ኢኬ፡ አብ፡ ኢይቤዙ፡ ወልዶ፡ Maʃshafa Genzat.Genz. f. 88 ; etiam ወኢሂ፡ ኢይክሎ፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,7 Platt; enunciationum earum, in quibus vel praedicatum vel copula subjecti et praedicati omissa sunt, exempla sunt: ገብረ፡ እኩየ፡ ወባሕቱ፡ ኢከመ፡ ነገሥተ፡ እስራኤል፡ Regum liber biblicum IV.4 Reg. 17,2 ; ወኢጽንዐ፡ ሰማይ፡ ላዕሌሁ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 18,12 .
2)nominibus,
a)Infinitivis: ኢለነዲቅ፡ አብያተ፡ ወኢለነቢር፡ ህየ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 42,9 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,18 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 13,10 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,1 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,19 ; በእንተ፡ ኢዐቂቦቱ፡ ላቲ፡ F.N. 29.
b)cuivis nomini et abstracto et concreto (lat.: inla-): ኢሕዝብየ፡ Hosea.Hos. 1,10 ; ኢአማኒ፡ increduluslaF.N. 24,5; ኢምሒከ፡ ሥጋ፡ ἀφειδία σώματος ad Colossenses epistola Pauli.Col. 2, 23 Platt; ኢዘምዎ፡ ἐγκράτεια not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 1,6 ; ኢአሚኖቶሙ፡ ἀπιστία αὐτῶν Matthaei Evangelium.Matth. 13,58 ; በኢያእምሮ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 22,29 ; በኢድልወትነ፡ ob indignitatem nostramlaChrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 16.
3)
a)Ubi enunciationis negativae pars aliqua e pluribus membris copula ወ፡ conjunctis composita est, ante singula membra ኢ፡ repetere amant ( necla- necla): በሓውርት፡ ኀበ፡ ኢያአምሩ፡ ኢእሙንቱ፡ ወኢአበዊሆሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 9,16 ; Jeremiae prophetia.Jer. 28,62 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,38 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,39 ; Deuteronomium.Deut. 28,36 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,18 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,19 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,20 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 12,6 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 68,5 ; ኢይከውኑ፡ ዐዚዛነ፡ ወኢልዑላነ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 38,4 ; ኢይንሣእ፡ ኢፈትለ፡ ወኢቶታነ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 14,23 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,38 ; Deuteronomium.Deut. 23,20 ; Judicum liber.Jud. 1,27 ; Lucae evangelium.Luc. 9,3 ; ኢተግሕሣ፡ ኢለየማን፡ ወኢለፀጋም፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 6,12 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 3 b,26.
b)etiam ubi primo loco aliae negationes (atque ኢ፡ ) positae sunt, ut: እለ፡ አልቦሙ፡ አብ፡ ወኢእም፡ ወኢአዛዚ፡ F.N. 24,3; in specie ubi praepositioni ዘእንበለ፡ sinela, plura nomina subjuncta sunt, alterum tertiumve non per ወ፡ sed per ወኢ፡ annectere solent: ዘእንበለ፡ ነፍስ፡ ወኢነሶሳው፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 15,5 ; ዘእንበለ፡ ምክንያት፡ ወኢአበሳ፡ absque causa et culpalaF.M. 12,2; ዘእንበለ፡ ነጽሮ፡ መልክዐ፡ ብእሲት፡ ወኢሁከት፡ ዘኅሊና፡ F.M. 14,1; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 163,4 ; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 166,4 .
c) ወኢ፡ vel ወኢሂ፡ ወኢ ሂ፡ ወኢ ኒ፡ necla, nequelaPsalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 1,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,26 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,28 ; Matthaei Evangelium.Matth. 7,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 12,32 ; Lucae evangelium.Luc. 20,36 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 15,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 10,24 ; n. 716 ኢ፡ ወኢ፡ , ወኢ፡ ወኢ፡ , ኢሂ፡ ወኢሂ፡ , ኒ፡ ወኢ ኒ፡ necla- neclaEvangelium Joannis.Joh. 4,21 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,34 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,35 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,36 ; ad Thessalonicenses epistola Pauli II.2 Thess. 2,2 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 27,9 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,21 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 7,16 ; ኢመኑ፡ vel ወኢመኑሂ፡ nemola, ኢምንት፡ , ወኢምንት፡ , ወኢምንትሂ፡ nihillavideasvid. መኑ፡ et ምንት፡ ; ወኢአሐዱ፡ ne unus quidemla, nulluslavideasvid.sub አሐዱ፡ ; ኢ፡ ኵሉ፡ vel ኵሉ፡ ኢ፡ nullusla, nihillavid. ኵሉ፡ ; ኢ፡ ጥቀ፡ vel ጥቀ፡ ኢ፡ nela quidemlavideasvid. sub ጥቀ፡ ; ኢ፡ እንከ፡ non ampliuslavid. sub እንከ፡ ; ዓዲ፡ ኢ፡ nondumlavideasvid. sub ዓዲ፡ ; ግሙራ፡ ኢ፡ et ኢ፡ ግሙራ፡ numquamlavideasvid. sub ግሙራ፡
, etiam ጎሞራ፡ , ጎሞር፡ , ጎምራ፡
2)Gomorrhaei i.e. auctores libidinum naturaelarepugnantiumla: ዘይገብሩ፡ ግብረ፡ ገሞራ፡ F.N. 48.
adverbium, adverbialiteradv.( gramm.§ 163,2),
1) ግሙራ፡
a)prorsusla, planela, omninola, Did. edidited.not able to find explanation in abbreviation listPlatt p. 81 l. 8; Did. edidited.not able to find explanation in abbreviation listPlatt p. 81 l. 14.
α)omninolai.e. summatimla, in universumla( überhauptde, im Allgemeinende): ዘከረ፡ መሥዋዕተ፡ ግሙራ፡ (non ejus species et modos) F.M. 23,5.
β)cumc.negatione: prorsus nonla, plane nonla, Matthaei Evangelium.Matth. 5,34 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 7,7 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 90,4 ; ዘኢርእዩ፡ ግሙራ፡ τὸ καθόλου μὴ βλέπουσιν Hezekielis prophetia.Hez. 13,3 ; liber Jobi.Job 34,8 .
2) ለግሙራ፡ ( ܠܰܓܡܳܪ ) prorsusla, in perpetuumla, semperla, εἰς τέλος Amosi prophetia.Am. 9,8 ; Hezekielis prophetia.Hez. 20,40 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 9,34 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 12,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 73,12 ; ቦኑ፡ ለግሙራ፡ ኣርምም፡ እንከ፡ μὴ καὶ ἀεὶ σιωπήσομαι Jesaiae prophetia.Jes. 42,14 ; εἰς νῖκος Threni, liber biblicus.Thren. 5,20 ; εἰς τὸ διηνεκές ad Hebraeos epistola.Hebr. 10,12 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 10,14 .
adverbium, adverbialiteradv.( gramm.§ 163,2),
1) ግሙራ፡
a)prorsusla, planela, omninola, Did. edidited.not able to find explanation in abbreviation listPlatt p. 81 l. 8; Did. edidited.not able to find explanation in abbreviation listPlatt p. 81 l. 14.
α)omninolai.e. summatimla, in universumla( überhauptde, im Allgemeinende): ዘከረ፡ መሥዋዕተ፡ ግሙራ፡ (non ejus species et modos) F.M. 23,5.
β)cumc.negatione: prorsus nonla, plane nonla, Matthaei Evangelium.Matth. 5,34 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 7,7 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 90,4 ; ዘኢርእዩ፡ ግሙራ፡ τὸ καθόλου μὴ βλέπουσιν Hezekielis prophetia.Hez. 13,3 ; liber Jobi.Job 34,8 .
2) ለግሙራ፡ ( ܠܰܓܡܳܪ ) prorsusla, in perpetuumla, semperla, εἰς τέλος Amosi prophetia.Am. 9,8 ; Hezekielis prophetia.Hez. 20,40 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 9,34 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 12,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 73,12 ; ቦኑ፡ ለግሙራ፡ ኣርምም፡ እንከ፡ μὴ καὶ ἀεὶ σιωπήσομαι Jesaiae prophetia.Jes. 42,14 ; εἰς νῖκος Threni, liber biblicus.Thren. 5,20 ; εἰς τὸ διηνεκές ad Hebraeos epistola.Hebr. 10,12 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 10,14 .
adverbium, adverbialiteradv.( gramm.§ 163,2),
1) ግሙራ፡
a)prorsusla, planela, omninola, Did. edidited.not able to find explanation in abbreviation listPlatt p. 81 l. 8; Did. edidited.not able to find explanation in abbreviation listPlatt p. 81 l. 14.
α)omninolai.e. summatimla, in universumla( überhauptde, im Allgemeinende): ዘከረ፡ መሥዋዕተ፡ ግሙራ፡ (non ejus species et modos) F.M. 23,5.
β)cumc.negatione: prorsus nonla, plane nonla, Matthaei Evangelium.Matth. 5,34 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 7,7 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 90,4 ; ዘኢርእዩ፡ ግሙራ፡ τὸ καθόλου μὴ βλέπουσιν Hezekielis prophetia.Hez. 13,3 ; liber Jobi.Job 34,8 .
2) ለግሙራ፡ ( ܠܰܓܡܳܪ ) prorsusla, in perpetuumla, semperla, εἰς τέλος Amosi prophetia.Am. 9,8 ; Hezekielis prophetia.Hez. 20,40 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 9,34 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 12,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 73,12 ; ቦኑ፡ ለግሙራ፡ ኣርምም፡ እንከ፡ μὴ καὶ ἀεὶ σιωπήσομαι Jesaiae prophetia.Jes. 42,14 ; εἰς νῖκος Threni, liber biblicus.Thren. 5,20 ; εἰς τὸ διηνεκές ad Hebraeos epistola.Hebr. 10,12 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 10,14 .
videasvid. also አይ፡ videasvid. also አይ፡ gemorā , gomorā , gomor , gomrā nomen propriumn. pr. (place name); ግሙራ፡ gǝmurā 3b l. 22, 102 n. 16 (ed.) ; ገሙራ፡ gamurā 102 n. 16 (ed.)