Get involved
report issue

Search Help

Search

This app is built with exist-db, and uses Lucene as the standard search engine. This comes with several options available. A full list is here

Below very few examples.

sample result
* *custodir* add wildcards to unlimit your string search
? custodir? Will find any match for the position with the question mark.
~ ምሕረትከ~ Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
"" "ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡" Will find the exact string contained between quotes.
() (verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ Will find one of the two between brackets and the other string.

Input

If you want to transcribe some fidal into latin or update your transcription, you can have a go with our transcription tools.

If you are using the keyboard provided, please note that there are four layers, the normal one and those activated by Shift, Alt, Alt+Shift.

Normal and Shift contain mainly Fidal. Alt and Alt-Shift diacritics.

To enter letters in Fidal and the diacritics with this keyboard, which is independent of your local input selection, you can use two methods.

Orthographic variants of the Ethiopic language are searched as a standard if not otherwise specified. The following are the options considered by the search engine.

  • 's','s', 'ḍ'
  • 'e','ǝ','ə','ē'
  • 'w','ʷ'
  • 'ʾ', 'ʿ'
  • '`', 'ʾ', 'ʿ' (note that you can use the tick if you are not sure about the two, but none will be inferred for you)
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ', 'ሃ', 'ሓ', 'ኃ'
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ'
  • 'ሁ', 'ሑ', 'ኁ'
  • 'ሂ', 'ሒ', 'ኂ'
  • 'ሄ', 'ሔ', 'ኄ'
  • 'ህ', 'ሕ', 'ኅ'
  • 'ሆ', 'ሖ', 'ኆ'
  • 'ሠ','ሰ'
  • 'ሡ','ሱ'
  • 'ሢ','ሲ'
  • 'ሣ','ሳ'
  • 'ሥ','ስ'
  • 'ሦ','ሶ'
  • 'ሤ','ሴ'
  • 'ጸ', 'ፀ'
  • 'ጹ', 'ፁ'
  • 'ጺ', 'ፂ'
  • 'ጻ', 'ፃ'
  • 'ጼ', 'ፄ'
  • 'ጽ', 'ፅ'
  • 'ጾ', 'ፆ'
  • 'አ', 'ዐ', 'ኣ', 'ዓ'
  • 'ኡ', 'ዑ'
  • 'ኢ', 'ዒ'
  • 'ኤ', 'ዔ'
  • 'እ', 'ዕ'
  • 'ኦ', 'ዖ'

Some examples

  • If you search Taammera, you will not find Taʾammǝra or Taʿammera but only Taammera. Try Ta`ammera instead or use the keyboard provided to enter aleph and ayn.
  • If you are searching for Yāʿǝqob, you will not have a lot of luck searching Yaqob, unless some kind cataloguer has actually added it into the data as simplified spelling form. Try instead entering Yaqob~0.5 which is a fuzzy search, this will return also Yāʿǝqob. Also Ya`eqob is fine for example.

Keys Combinations

With this method you use keys combinations to trigger specific characters. Click here for a list of the available combos. This can be expanded, do not hesitate to ask (click here to post a new issue).

Hold and choose

If you hold a key optional values will appear in a list. You can click on the desiderd value or use arrows and enter to select it. The options are the same as those activated by combinations.

With this method you do not have to remember or lookup combos, but it does take many more clicks...

I,2[vic. ደመሰ፡ , nec non טָמַן ܛܰܡܶܠ ܛܡܰܪ طَمَرَ al.]
1)obnubilarela, in specie vultum suum i.e. tetricumlavel moestum facerela: ደምኖ፡ ገጽ፡ (aliâs ቈጺረ፡ ገጽ፡ ) κατήφεια Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 29 ; እምከመ፡ ቦአ፡ ውስተ፡ እዝኑ፡ ለሰብእ፡ ነገረ፡ ሕሠም፡ ይዴምን፡ ገጾ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 198 ; etiam omisso ገጸ፡ , ut: ሶበ፡ ዘርከዮ፡ ፩ ኢደመነ፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 67.
2)nubilumlavel obscurum fierilavel essela, nubilarela, obscurarila, obnubilarila, obfuscarila: መጽሔት፡ እንተ፡ ኢትዴምን፡ ἀκηλίδωτον Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 7,26 ; ፀሓየ፡ ጽድቅ፡ ዘኢይዴምን፡ Cyr. ad Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. f. 29 ; ዝንቱ፡ ውእቱ፡ ክብር፡ ዘበአማን፡ ወሥን፡ ዘኢየኀልፍ፡ ወጸዳል፡ ዘኢይዴምን፡ Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 9.
a)obducila, colligila, de nube: ደመና፡ ዘይዴምን፡ መንገለ፡ ዐረብ፡ Lucae evangelium.Luc. 12,54 .
b)nubilumlavel tetricum fierila, de vultu: ሶበ፡ ተሐዝን፡ ልብ፡ ይዴምን፡ ( ገጽ፡ ) σκυθρωπάζει Proverbiorum liber biblicus.Prov. 15,13 . ( not able to find explanation in abbreviation listEx Sx. Nah. 1 Enc. Lud. affert ደመነ፡ obscuratus i.e. mortuus estla; at ደሚና፡ vel ደሜና፡ illius loci nomen propriumn. pr.est, ut elucet ex Actis diei). Scholion Vocla. Aela. videasvid. sub ረስሐ፡
vel ቈፀረ፡ I,1[ ܩܛܰܪ קָשַׁר ; amh. ቋጠረ፡ ] SubjunctivusSubj. ይቍጽር፡
1)constringerela, colligarela, nodarela: ነሥአ፡ ዲናረ፡ ወርቅ፡ ወቈፀረ፡ በጸርቅ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 10 ; n. 474 ቈጸርዎ፡ ( ለአዕፅምተ፡ ቅዱስ፡ ) በልብሶሙ፡ not able to find explanation in abbreviation listM.M. f. 51 ; translatetransl.: ቈፀሩ፡ አማዑቶሙ፡ τὸ στέαρ αὐτῶν συνέκλεισαν Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 16,10 .
2)corrugarela, caperarelafrontem, austere contraherelavultum, tetricumlavel moestum vultum gererela, σκυθρωπάζειν , ኵሉ፡ ዘኀለፈ፡ እንተ፡ ኀቤሃ፡ ይቈጽር፡ ወይትፋጸይ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 19,8 ; ዘይቈጽሩ፡ ገጾሙ፡ Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 17 (coll. Matthaei Evangelium.Matth. 6,16 ); ኢትቍጽሩ፡ ገጸክሙ፡ Fetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 45 ; እፎ፡ ከመዝ፡ ይቈጽር፡ ገጾ፡ κατηφὴς τῇ ἰδέᾳ Herm. p. 3; ትካዝ፡ ወቈጺረ፡ ገጽ፡ κατήφεια Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 29 (aliâs ደምኖ፡ ገጽ፡ ).
3)
a)in bonam partem: necterelai.e. excogitarelaconsilium, ut: ቈጺረከ፡ ምክረ፡ ዘትገብር፡ አውሥእ፡ ( σύνδησον χαιδείαν καὶ ἀποκρίθητι ) Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 36,4 .
b)crebrius in malam partem: nectere dolumla, insidiasla; struere technamla, insidiarila, fraude utila: ይቈጽሩ፡ ምክረ፡ ላዕሌሁ፡ Danielis prophetia.Dan. 11,25 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 24,12 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 21,14 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 22,7 ; ለመጋቢ፡ ኢይደልዎ፡ ከመ፡ ይቍጽር፡ ለአመጋቢሁ፡ ውስተ፡ ሠይጥ፡ ወተሣይጦ፡ Fetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 30 .
inusitatusinus., quod nescio an cum ደምሐ፡ componendum sit. damʿa reachen, attainen, ‘atteindrefrበእንተ፡ ዘኢጻመዉ፡ በዲበ፡ ምድር፡ ወኢያድምዑ፡ ዘበሰማያት፡ እስመ፡ ኮኑ፡ እንዘ፡ ያንጌግዩ።parce qu’ils n’ont pas travaillé sur terre, et ils n’obtiendront pas ce qui est dans les cieux, car ils sont errants de-ci, de-làfr 55 l. 10-11 (ed.) , 49 (tr.) ; ወኢያጥብዑ፡ ውስተ፡ ዘመልዕልት፡ ሀገሪት፡ ወኢያድምዑ፡ ውስተ፡ ዘለዓለም፡its n’ont pas persévéré dans la cité d’en-haut, et n’ont pas atteint la richesse éternellefr 55 l. 12-13 (ed.) , 49 (tr.) (‘Nous nous référons ici au sens de ደምዐ፡ en Tigré. Cf. 516, c.2 .’ 49 n. 32 )
inusitatusinus., quod nescio an cum ደምሐ፡ componendum sit. damʿa reachen, attainen, ‘atteindrefrበእንተ፡ ዘኢጻመዉ፡ በዲበ፡ ምድር፡ ወኢያድምዑ፡ ዘበሰማያት፡ እስመ፡ ኮኑ፡ እንዘ፡ ያንጌግዩ።parce qu’ils n’ont pas travaillé sur terre, et ils n’obtiendront pas ce qui est dans les cieux, car ils sont errants de-ci, de-làfr 55 l. 10-11 (ed.) , 49 (tr.) ; ወኢያጥብዑ፡ ውስተ፡ ዘመልዕልት፡ ሀገሪት፡ ወኢያድምዑ፡ ውስተ፡ ዘለዓለም፡its n’ont pas persévéré dans la cité d’en-haut, et n’ont pas atteint la richesse éternellefr 55 l. 12-13 (ed.) , 49 (tr.) (‘Nous nous référons ici au sens de ደምዐ፡ en Tigré. Cf. 516, c.2 .’ 49 n. 32 )
radixrad., quam 489 cum עָדַן composuit, alii (ut Ges. in thes. p. 24), cum e rubrolain pulchrumlafacilis sit transitus, ad אָדַם rubuitlareferendam censent, (sive quia rubrumlaest pulchrumla, sive quia rubor faciei vitalis gaudentisla, amantisla, arridentisla, voluptate affectilaest sicut pallor solliciti, desiderantis) collatio, -is vel collectivum, -ecoll.amh. ደምግቡ፡
videasvid. sub ደንጻዊ፡
et ደንጸዊ፡ adjectivumadj.invidusla, avarusla, tenaxla, βάσκανος ደንጻዊ፡ (v. ደንጸዊ፡ , velv. ደምጻዊ፡ in Cod. d'AbbadieAbb.XXXV) Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 18,18 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 37,11 ; ለደንጻዊ፡ ይረግምዎ፡ በእከየ፡ ግዕዙ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 34,23 ; ባዕል፡ ደንጸዊ፡ (v. ደንጻዊ፡ ) πλούσιος ψεύστης (?) Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 25,2 ; κυνικός Regum liber biblicum I.1 Reg. 25,3 . Vocla. Aela.: ደንጻዊ፡ ወቂቁይ፡ ዘ፡ ንፉግ።
I,1[ שׁמץ ] SubjunctivusSubj. ይድምፅ፡ et ይድመፅ፡ , sonarela, resonarela, streperela, fremerela, tonarela, de inanimatis: ይደምፅ፡ ማዕበሉ፡ ἠχήσουσι Jeremiae prophetia.Jer. 5,22 ; Jesaiae prophetia.Jes. 17,12 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 45,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 76,16 ; Lucae evangelium.Luc. 21,25 ; ይደምፅ፡ ከመ፡ ዐቢይ፡ ፀዓዕ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 40,13 ; ዘእንበለ፡ ይድመፅ፡ (v. ይድምፅ፡ ) ድምፀ፡ ነጐድጓድ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,5 ; ይደምፅ፡ እግሩ፡ በቃለ፡ ፀዓዕ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 45,9 ; ይደምፅ፡ ሰቆቃው፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 12,5 varia lectiovar.; ይደምፅ፡ ብካይ፡ , ፍሥሓ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 29,6 ; hymnus ደምፀ፡ እምአፍ፡ Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 1 ; etiam de hominibus: ዘኢይደምፅ፡ strepitum non edens i.e. ἡσύχιος not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 3,4 ; መጽአ፡ እንዘ፡ ኢይደምፅ፡ Lit. Epiph.; Org.; በቃለ፡ አሚን፡ ወትፍሥሕት፡ ደምፁ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 41,5 ; ደምፀት፡ ሀገር፡ resonavit scilicetsc.strepitu Regum liber biblicum III.3 Reg. 1,45 . In specie
a)de rumore: Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 2 ; ደምፀት፡ ኵሉ፡ ሀገር፡ በእንቲአሃ፡ rumore resonavit Ruth liber biblicus.Ruth 1,19 .
b)strepitu conturbarila: ኢትደምፅ፡ οὐ πτοηθήσῃ liber Jobi.Job 11,16 . ( ይደምጽ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 36 annotatioann.7 lapsu calami pro ይገምጽ፡ scriptum videtur).
I,1[ שׁמץ ] SubjunctivusSubj. ይድምፅ፡ et ይድመፅ፡ , sonarela, resonarela, streperela, fremerela, tonarela, de inanimatis: ይደምፅ፡ ማዕበሉ፡ ἠχήσουσι Jeremiae prophetia.Jer. 5,22 ; Jesaiae prophetia.Jes. 17,12 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 45,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 76,16 ; Lucae evangelium.Luc. 21,25 ; ይደምፅ፡ ከመ፡ ዐቢይ፡ ፀዓዕ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 40,13 ; ዘእንበለ፡ ይድመፅ፡ (v. ይድምፅ፡ ) ድምፀ፡ ነጐድጓድ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,5 ; ይደምፅ፡ እግሩ፡ በቃለ፡ ፀዓዕ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 45,9 ; ይደምፅ፡ ሰቆቃው፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 12,5 varia lectiovar.; ይደምፅ፡ ብካይ፡ , ፍሥሓ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 29,6 ; hymnus ደምፀ፡ እምአፍ፡ Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 1 ; etiam de hominibus: ዘኢይደምፅ፡ strepitum non edens i.e. ἡσύχιος not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 3,4 ; መጽአ፡ እንዘ፡ ኢይደምፅ፡ Lit. Epiph.; Org.; በቃለ፡ አሚን፡ ወትፍሥሕት፡ ደምፁ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 41,5 ; ደምፀት፡ ሀገር፡ resonavit scilicetsc.strepitu Regum liber biblicum III.3 Reg. 1,45 . In specie
a)de rumore: Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 2 ; ደምፀት፡ ኵሉ፡ ሀገር፡ በእንቲአሃ፡ rumore resonavit Ruth liber biblicus.Ruth 1,19 .
b)strepitu conturbarila: ኢትደምፅ፡ οὐ πτοηθήσῃ liber Jobi.Job 11,16 . ( ይደምጽ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 36 annotatioann.7 lapsu calami pro ይገምጽ፡ scriptum videtur).
I,1[ שׁמץ ] SubjunctivusSubj. ይድምፅ፡ et ይድመፅ፡ , sonarela, resonarela, streperela, fremerela, tonarela, de inanimatis: ይደምፅ፡ ማዕበሉ፡ ἠχήσουσι Jeremiae prophetia.Jer. 5,22 ; Jesaiae prophetia.Jes. 17,12 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 45,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 76,16 ; Lucae evangelium.Luc. 21,25 ; ይደምፅ፡ ከመ፡ ዐቢይ፡ ፀዓዕ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 40,13 ; ዘእንበለ፡ ይድመፅ፡ (v. ይድምፅ፡ ) ድምፀ፡ ነጐድጓድ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,5 ; ይደምፅ፡ እግሩ፡ በቃለ፡ ፀዓዕ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 45,9 ; ይደምፅ፡ ሰቆቃው፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 12,5 varia lectiovar.; ይደምፅ፡ ብካይ፡ , ፍሥሓ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 29,6 ; hymnus ደምፀ፡ እምአፍ፡ Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 1 ; etiam de hominibus: ዘኢይደምፅ፡ strepitum non edens i.e. ἡσύχιος not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 3,4 ; መጽአ፡ እንዘ፡ ኢይደምፅ፡ Lit. Epiph.; Org.; በቃለ፡ አሚን፡ ወትፍሥሕት፡ ደምፁ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 41,5 ; ደምፀት፡ ሀገር፡ resonavit scilicetsc.strepitu Regum liber biblicum III.3 Reg. 1,45 . In specie
a)de rumore: Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 2 ; ደምፀት፡ ኵሉ፡ ሀገር፡ በእንቲአሃ፡ rumore resonavit Ruth liber biblicus.Ruth 1,19 .
b)strepitu conturbarila: ኢትደምፅ፡ οὐ πτοηθήσῃ liber Jobi.Job 11,16 . ( ይደምጽ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 36 annotatioann.7 lapsu calami pro ይገምጽ፡ scriptum videtur).
(raro ደምፅ፡ ) Substantivumsubst., plerumque m. , pluralisPl. ድምፃት፡ , sonusla, sonitusla, fremitusla, strepitusla, murmurla, aquarum, undarum: Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 64,7 ; Jesaiae prophetia.Jes. 5,30 ; Jeremiae prophetia.Jer. 6,23 ; Jeremiae prophetia.Jer. 28,42 ; Hezekielis prophetia.Hez. 1,24 ; tonitru ድምፀ፡ (v. ደምፀ፡ ) ፀዓዑ፡ መኑ፡ ያአምር፡ liber Jobi.Job 26,14 ; liber Jobi.Job 37,1 ; በዐቢይ፡ ፀዓዕ፡ ገብረ፡ ድምፀ፡ ቃሉ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 46,17 ; foliorum vento agitatorum Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 26,36 ; pedum Regum liber biblicum III.3 Reg. 18,41 ; alarum complosarum Hezekielis prophetia.Hez. 1,24 ; not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 13 ( videasvid. ዶርሆ፡ ); flagelli Nahum.Nah. 3,2 ; mallei Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 38,28 ; equorum, curruum: ድምፀ፡ ሩጸተ፡ አፍራሲሁ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 8,16 ; Jeremiae prophetia.Jer. 28,42 ; Michaei prophetia.Mich. 1,13 ; Hezekielis prophetia.Hez. 3,13 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 9,9 ; rei cadentis: ድምፀ፡ ድቀቶሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 29,22 ; bestiarum ድምፀ፡ አራዊት፡ ወዘአዕዋፍ፡ ንቃወ፡ ለበወ፡ ያዕቆብ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MiyazyaSx. Mij. 17 Enc.; ድምፀ፡ አፍራስ፡ not able to find explanation in abbreviation listGad. T.H. ( videasvid. ቃቄር፡ ); tubae ad Hebraeos epistola.Hebr. 12,19 ; nablii not able to find explanation in abbreviation listIII Sal. Mar. 15 ; multitudinis: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 32,17 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 32,18 ; Jesaiae prophetia.Jes. 21,7 ; Danielis prophetia.Dan. 10,6 ; Hezekielis prophetia.Hez. 1,24 ; Lucae evangelium.Luc. 18,36 ; clamantium, gementium, minitantium, murmurantium, al., ut exactoris liber Jobi.Job 3,19 ; ኢይሰምዕ፡ ድምፀ፡ ዘይትጌረም፡ μέμψιν liber Jobi.Job 39,7 ; Jesaiae prophetia.Jes. 30,17 ; አልቦ፡ ቃል፡ ወአልቦ፡ ድምፅ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 18,26 ; ድምፀ፡ ግርማ፡ φωνὴ φόβου Jeremiae prophetia.Jer. 37,5 ; ሰማዕኩ፡ ድምፀ፡ ኤፍሬም፡ እንዘ፡ ይግዕር፡ Jeremiae prophetia.Jer. 38,18 ; ድምፀ፡ ነጐርጓር፡ θροῦς γογγυσμῶν Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 1,10 ; ድምፀ፡ ዑቃቤ፡ ἦχος ἀσφαλείας Proverbiorum liber biblicus.Prov. 11,15 ; ድምፀ፡ ቃል፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 10,39 ; ድምፀ፡ ጸሎት፡ ሐዋዝ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtSx. Teq. 6 Enc.; pluralisPl. ድምፃት፡ መደንግፃት፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 116.
a)echola: ድምፀ፡ ቃል፡ ዘአድባር፡ መፍርሃን፡ እለ፡ ያወሥኡ፡ ወየዐልዉ፡ ድምፀ፡ በበይናቲሆሙ፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 17,18 .
b)rumorla, ድምፀ፡ ነገር፡ ἀκοή Matthaei Evangelium.Matth. 14,1 romanae editionisrom.; ድምፃሰ፡ ሰማዕነ፡ τὸ κλέος liber Jobi.Job 28,22 ; ድምፀ፡ ንባቦሙ፡ λόγων αὐτοῦ ἀκοή Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 1,9 (cfr. etiam liber Jobi.Job 37,1 ; Jeremiae prophetia.Jer. 38,18 ).
I,1[ שׁמץ ] SubjunctivusSubj. ይድምፅ፡ et ይድመፅ፡ , sonarela, resonarela, streperela, fremerela, tonarela, de inanimatis: ይደምፅ፡ ማዕበሉ፡ ἠχήσουσι Jeremiae prophetia.Jer. 5,22 ; Jesaiae prophetia.Jes. 17,12 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 45,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 76,16 ; Lucae evangelium.Luc. 21,25 ; ይደምፅ፡ ከመ፡ ዐቢይ፡ ፀዓዕ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 40,13 ; ዘእንበለ፡ ይድመፅ፡ (v. ይድምፅ፡ ) ድምፀ፡ ነጐድጓድ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,5 ; ይደምፅ፡ እግሩ፡ በቃለ፡ ፀዓዕ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 45,9 ; ይደምፅ፡ ሰቆቃው፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 12,5 varia lectiovar.; ይደምፅ፡ ብካይ፡ , ፍሥሓ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 29,6 ; hymnus ደምፀ፡ እምአፍ፡ Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 1 ; etiam de hominibus: ዘኢይደምፅ፡ strepitum non edens i.e. ἡσύχιος not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 3,4 ; መጽአ፡ እንዘ፡ ኢይደምፅ፡ Lit. Epiph.; Org.; በቃለ፡ አሚን፡ ወትፍሥሕት፡ ደምፁ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 41,5 ; ደምፀት፡ ሀገር፡ resonavit scilicetsc.strepitu Regum liber biblicum III.3 Reg. 1,45 . In specie
a)de rumore: Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 2 ; ደምፀት፡ ኵሉ፡ ሀገር፡ በእንቲአሃ፡ rumore resonavit Ruth liber biblicus.Ruth 1,19 .
b)strepitu conturbarila: ኢትደምፅ፡ οὐ πτοηθήσῃ liber Jobi.Job 11,16 . ( ይደምጽ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 36 annotatioann.7 lapsu calami pro ይገምጽ፡ scriptum videtur).
(raro ደምፅ፡ ) Substantivumsubst., plerumque m. , pluralisPl. ድምፃት፡ , sonusla, sonitusla, fremitusla, strepitusla, murmurla, aquarum, undarum: Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 64,7 ; Jesaiae prophetia.Jes. 5,30 ; Jeremiae prophetia.Jer. 6,23 ; Jeremiae prophetia.Jer. 28,42 ; Hezekielis prophetia.Hez. 1,24 ; tonitru ድምፀ፡ (v. ደምፀ፡ ) ፀዓዑ፡ መኑ፡ ያአምር፡ liber Jobi.Job 26,14 ; liber Jobi.Job 37,1 ; በዐቢይ፡ ፀዓዕ፡ ገብረ፡ ድምፀ፡ ቃሉ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 46,17 ; foliorum vento agitatorum Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 26,36 ; pedum Regum liber biblicum III.3 Reg. 18,41 ; alarum complosarum Hezekielis prophetia.Hez. 1,24 ; not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 13 ( videasvid. ዶርሆ፡ ); flagelli Nahum.Nah. 3,2 ; mallei Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 38,28 ; equorum, curruum: ድምፀ፡ ሩጸተ፡ አፍራሲሁ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 8,16 ; Jeremiae prophetia.Jer. 28,42 ; Michaei prophetia.Mich. 1,13 ; Hezekielis prophetia.Hez. 3,13 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 9,9 ; rei cadentis: ድምፀ፡ ድቀቶሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 29,22 ; bestiarum ድምፀ፡ አራዊት፡ ወዘአዕዋፍ፡ ንቃወ፡ ለበወ፡ ያዕቆብ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MiyazyaSx. Mij. 17 Enc.; ድምፀ፡ አፍራስ፡ not able to find explanation in abbreviation listGad. T.H. ( videasvid. ቃቄር፡ ); tubae ad Hebraeos epistola.Hebr. 12,19 ; nablii not able to find explanation in abbreviation listIII Sal. Mar. 15 ; multitudinis: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 32,17 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 32,18 ; Jesaiae prophetia.Jes. 21,7 ; Danielis prophetia.Dan. 10,6 ; Hezekielis prophetia.Hez. 1,24 ; Lucae evangelium.Luc. 18,36 ; clamantium, gementium, minitantium, murmurantium, al., ut exactoris liber Jobi.Job 3,19 ; ኢይሰምዕ፡ ድምፀ፡ ዘይትጌረም፡ μέμψιν liber Jobi.Job 39,7 ; Jesaiae prophetia.Jes. 30,17 ; አልቦ፡ ቃል፡ ወአልቦ፡ ድምፅ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 18,26 ; ድምፀ፡ ግርማ፡ φωνὴ φόβου Jeremiae prophetia.Jer. 37,5 ; ሰማዕኩ፡ ድምፀ፡ ኤፍሬም፡ እንዘ፡ ይግዕር፡ Jeremiae prophetia.Jer. 38,18 ; ድምፀ፡ ነጐርጓር፡ θροῦς γογγυσμῶν Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 1,10 ; ድምፀ፡ ዑቃቤ፡ ἦχος ἀσφαλείας Proverbiorum liber biblicus.Prov. 11,15 ; ድምፀ፡ ቃል፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 10,39 ; ድምፀ፡ ጸሎት፡ ሐዋዝ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtSx. Teq. 6 Enc.; pluralisPl. ድምፃት፡ መደንግፃት፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 116.
a)echola: ድምፀ፡ ቃል፡ ዘአድባር፡ መፍርሃን፡ እለ፡ ያወሥኡ፡ ወየዐልዉ፡ ድምፀ፡ በበይናቲሆሙ፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 17,18 .
b)rumorla, ድምፀ፡ ነገር፡ ἀκοή Matthaei Evangelium.Matth. 14,1 romanae editionisrom.; ድምፃሰ፡ ሰማዕነ፡ τὸ κλέος liber Jobi.Job 28,22 ; ድምፀ፡ ንባቦሙ፡ λόγων αὐτοῦ ἀκοή Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 1,9 (cfr. etiam liber Jobi.Job 37,1 ; Jeremiae prophetia.Jer. 38,18 ).
et ዞሞ፡ not foundn. peregr.scilicetsc. ζωμός , jusla, jusculumla, Hezekielis prophetia.Hez. 24,10 ; Hezekielis prophetia.Hez. 24,8 (var. pro ደም፡ ); Judicum liber.Jud. 6,19 ; Judicum liber.Jud. 6,20 . Substantivumsubst.( m. ), pluralisPl. ደማት፡ [ דָּם ܕܡܳܐ دَمٌ ] sanguisla, Genesis liber Pentateuchi.Gen. 9,4 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 9,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 9,6 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 37,26 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 37,31 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 42,22 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 7,20 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 7,21 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 12,7 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 24,6 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 12,4 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 12,7 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 20,18 ; Marci Evangelium.Marc. 5,25 ; Marci Evangelium.Marc. 5,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,28 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 8,7 . al. sexcenties; ሥጋ፡ ወደም፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 14,18 ; Matthaei Evangelium.Matth. 16,17 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 2,14 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 7,14 ; እምነ፡ ዘደም፡ Evangelium Joannis.Joh. 1,13 ( gramm.§ 186,a, δ ); pluralisPl. ደማቲሆሙ፡ ወደምየ፡ sanguis eorum et meus Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 364 ; በእንተ፡ ክዒወ፡ ደማቲሆሙ፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 130 ; ርቱዕ፡ ንክዐው፡ ደማቲነ፡ በእንተ፡ ክርስቶስ፡ Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 5 ; ደማቲሆሙ፡ sc. agnorum paschalium, Abushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 14.
b) በልዐ፡ ደመ፡ sanguinem editlaDeuteronomium.Deut. 12,23 ; Hezekielis prophetia.Hez. 33,25 versio novavers. nov., vel በልዐ፡ ምስለ፡ ደም፡ editla(carnem) unâ cum sanguinelaRegum liber biblicum I.1 Reg. 14,32 ; Hezekielis prophetia.Hez. 33,25 .
c) አውፅአ፡ ደመ፡ sanguinem venis emisitlaMaʃshafa Tomâr.M. Tom. , vel አፍትሐ፡ ደመ፡ not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 86.
d)sanguisla, ubi de cognatione et consanguinitate agitur: ዘተርፈ፡ እምነ፡ ደሞሙ፡ ለእለ፡ ያርብሕ፡ Josuae liber.Jos. 13,12 ; F.M. 5,3 ( videasvid. ደመረ፡ ); ተደምሮ፡ በደም፡ sociatio sanguinis (illicita) F.M. 5,1.
e)temperamentum sanguineumla, quod dicunt, Mashafa Falasfa.Fal. f. 16 ( videasvid. sub አንሳሕስሐ፡ ).
( አንኰለለ፡ ) V
1)intransit. vertigine circumagila, ሐመር፡ እንተ፡ ታንኮልል፡ ማእከለ፡ ዐውሎ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 36,2 ; de ebrio: ከመ፡ ዘአንኮለሎ፡ (v. ዘአንኰለሎ፡ ) ደም፡ Jesaiae prophetia.Jes. 19,14 .
2)transit. vertigine circumagerela, vertiginem facerela: ብፃው፡ ክቡድ፡ ዘያንኮልሎ፡ ለድማሕ፡ ከመ፡ ስቴ፡ ክርዳድ፡ ዘውስተ፡ እደ፡ መያሲ፡ M.M. f. 333; ወአንኮለላ፡ (v. ወአንኰለላ፡ ) Jeremiae prophetia.Jer. 31,26 . – Voc. Ae.:la ያንኮልሎ፡ ዘ፡ ያዞረው።
Substantivumsubst., plerumque m. , pluralisPl.(signif. 2) ሥጋት፡ ( ሥግዋት፡ habet Evangelium Joannis.Joh. 19,31 editio romanae editionisrom.
1)carola,
α)vivi corporis σάρξ , σάρκες : Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,2 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,19 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 13,10 ; ሥጋ፡ ነፍስትከ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 5,11 ; liber Jobi.Job 41,14 ; አልበሰክሙ፡ ሥጋ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 37,5 ; የኀልቅ፡ ሥጋሁ፡ liber Jobi.Job 33,21 ; liber Jobi.Job 33,25 ; ሥጋየ፡ ወማእስየ፡ Threni, liber biblicus.Thren. 3,4 ; n. 268 ሥጋ፡ ወዐጽም፡ Lucae evangelium.Luc. 24,39 ; ሥጋ፡ ወደም፡ Matthaei Evangelium.Matth. 16,17 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 2,14 ; Evangelium Joannis.Joh. 6,51 ; Evangelium Joannis.Joh. 6,52 ; ይበልዑ፡ ሥጋ፡ አዋልዲሆሙ፡ σάρκας Jeremiae prophetia.Jer. 19,9 ; Michaei prophetia.Mich. 3,3 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 19,18 .
a)carneusla: ዘሥጋ፡ , ut: ልብ፡ ዘሥጋ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 11,19 ; Paralipomenon liber II.2 Par. 32,8 እለ፡ ሥጋ፡ ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 3,3 .
f)verecundiae causa usurpatur pro pudendisla: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 17,23 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 17,25 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 34,24 (quamquam ነፍስት፡ magis usitatum est); ተንሥአ፡ ሥጋሁ፡ ( libidine exarsitla) Lud. sine auctore, auctoritateauct.; { not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 63 videasvid. sub አንሳሕስሐ፡ col. 328}.
2)corpusla σῶμα
dam
Leslau
ሥጋሁ፡ ወደሙ śǝgā-hu wa-damu Eucharisten, lit. ‘his flesh and his blood’, videasvid. ሥጋ፡
526a
śǝgā , pluralisPl. ሥጋት፡ śǝgāt
Grébaut
ሥጋ፡ śǝgā , pluralisPl. ሥጋት፡ śǝgāt «chairfr, viandefr, corpsfr» ― ሥጋ፡ Ms. BNFabb217, fol. 55r.
138
Leslau
ሥጋ śǝgā fleshen, meaten, the flesh as opposed to the spiriten, bodyen, corpsen
ዘሥጋ za-śǝgā of fleshen, carnalen, sensualen
ሥጋሁ፡ ወደሙ śǝgā-hu wa-damu Eucharisten, lit. ‘his flesh and his blood’, videasvid. ደም፡
526a
Cross-references: for ኅፍረተ፡ ሥጋ፡ videasvid. ኀፍረት፡
participiumpart.
1)plenusla, repletusla, completuslaRuth liber biblicus.Ruth 1,21 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 143,15 ; Matthaei Evangelium.Matth. 14,20 ; Matthaei Evangelium.Matth. 15,37 ; cumc.st. constr. ut ምሉኣነ፡ ጥበብ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtSx. Teq. 26 vel cumc. እምነ፡ ut Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 28,2 ; ምልእት፡ እምኵሉ፡ ጸጋ፡ ወጥበብ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HedarSx. Hed. 10 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 5,4 ; ሣፁን፡ ዘምሉእ፡ እምወርቅ፡ ወእምብሩር፡ Lud. e mss. Colb.; at plerumque cumc.Acc.: ሀገር፡ እንተ፡ ምልእት፡ ሕዝበ፡ Threni, liber biblicus.Thren. 1,1 ; ጽዋዕ፡ ምሉእ፡ ማየ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,41 ; ገዳም፡ ወምሉእ፡ ውእቱ፡ አዕጽምተ፡ ሰብእ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 37,1 ; ምሉእ፡ አዕይንተ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 1,18 ; Hezekielis prophetia.Hez. 10,12 ; ምሉእ፡ መቅሠፍተ፡ መዐት፡ liber Jobi.Job 14,1 ; Jesaiae prophetia.Jes. 1,4 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 6,34 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 9,29 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 25,10 ; Canticum Canticorum.Cant. 6,5 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 27,1 . De luna: ወርኅ፡ ምልእት፡ luna plenalaLiber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 50,6 vel ወርኅ፡ ምሉአ፡ ብርሃን፡ Abushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 13 ; de urbe incolis frequente: ኀልቀት፡ ምልእት፡ Hezekielis prophetia.Hez. 26,2 .
2)abundansla, exuberansla, copiosuslaJesaiae prophetia.Jes. 31,1 ; ማይ፡ ብዙኅ፡ ወምሉእ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 28,2 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 5,5 ; ባሕር፡ ዐቢይ፡ ወርሒብ፡ እንተ፡ ምልእት፡ ውስቴታ፡ አራዊት፡ Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 34 ; ምሉእ፡ ውስተ፡ አዕይንቲሆሙ፡ ዝሙት፡ ወኀጢአት፡ not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,14 ( videasvid. መልአ፡ Nr.
3)completusla, integerla: አኮ፡ በምልእት፡ ወፍጽምት፡ ልብ፡ Paralipomenon liber II.2 Par. 25,2 .
4)implensla: ደም፡ ምሉእ፡ እደዊክሙ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 59,3 ; ምሉእ፡ ቤተ፡ (v. ቤት፡ ) ስብሐቲሁ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 6,1 ; ምሉእ፡ (v. መልአ፡ ) ኵሎ፡ ምድረ፡ ስብሐቲከ፡ 6,3. ( not able to find explanation in abbreviation listDe Jes. 18,7 videasvid. sub ምሉኅ፡ ).
mǝluʾ , fem. ምልእት፡ mǝlǝʾt ; pluralisPl. ምሉኣን፡ mǝluʾān , fem. ምሉኣት፡ mǝluʾāt
Grébaut
ምሉእ፡ mǝluʾ , pluralisPl. ምሉኣን፡ mǝluʾān «pleinfr» ― የመላ፡ Ms. BNFabb217, fol. 33v.
75
ምልእት፡ mǝlǝʾt fem. , pluralisPl. ምሉኣት፡ mǝluʾāt «pleinefr» ― የመላች፡ Ms. BNFabb217, fol. 33v.
76
Leslau
ምሉእ፡ mǝluʾ fullen, filleden, abundanten, copiuosen, replenisheden, completeen 342a
Cross-references: for ምሕላ፡ በጐደሎ videasvid. ምሕልላ፡
nomen agentisn. ag., fem. ነባቢት፡ , pluralisPl.m. ነባብያን፡
1)loquensla, ut: ነባብያነ፡ ሐሰት፡ ad Timotheum epistola I.1 Tim. 4,2 Platt; ልሳን፡ est ነባቢት፡ ዘታወጽእ፡ ቃለ፡ ( die Sprecherinde) Mashafa Falasfa.Fal. f. 9. { poetala, ut: ነባቤ፡ ዝንቱ፡ ድርሰት፡ ፵ወ፪፡ not able to find explanation in abbreviation listCatal. Mus. Brit. p. 54 b}
a)oratorla, praedicatorla(ubi de scriptis agitur: auctorla): Synaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 17 Enc. (Lud.); ሰላም፡ ለአሞጽ፡ ነባቤ፡ ቃሉ፡ ለኤሎሄ፡ (qui verbum Dei praedicavit) Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: PagwemenSx. Pag. 5 Enc. ; ነባቤ፡ ድርሳን፡ ( praedicatorlavel auctor homiliarumla) not able to find explanation in abbreviation listSx. Jac. 29 Enc. ; crebro ነባቤ፡ መለኮት፡ theologusla, epitheton Joannis Apostoli, Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaskaramSx. Masc. 29 ; Marci, Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 160,4 ; Gregorii Nazianzeni, not able to find explanation in abbreviation listHaim. Ab.
b)locutorla, ) loquaxla, garrulusla, multiloquusla, πολύλαλος Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 43. ) linguatuslaidemque vel rixosuslavel obtrectatorla, γλωσσώδης Proverbiorum liber biblicus.Prov. 21,19 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 139,12 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 8,3 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 9,18 ; ብእሲት፡ ነባቢት፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 25,20 ; ልሳን፡ ነባቢት፡ γλῶσσα τρίτη Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 28,15 ; Maʃshafa Kidân Za-egziena IjasusKid. f. 17 ; Maʃshafa Kidân Za-egziena IjasusKid. f. 20. ) gloriosusla, jactabundusla, magniloquusla, vaniloquusla: ብእሲ፡ ነባቢ፡ ወመስተሐቅር፡ κατοιόμενος καὶ καταφρονητής Habacuci prophetia.Hab. 2,5 ; ἀλαζών Proverbiorum liber biblicus.Prov. 21,24 ; ad Timotheum epistola II.2 Tim. 3,2 .
participiumpart.et adjectivumadj.
A)
1)purusla, mundusla
5)nitiduslai.e. hilarisla, serenusla: በንጹሕ፡ ገጽ፡ liber Jobi.Job 33,26 .
B)
1) ኮነ፡ ንጹሐ፡ creberrime usitatur pro ነጽሐ፡ , ut Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 14,8 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 14,9 sequensseq.
2)Et ንጹሕ፡ et ንጽሕት፡ crebro pro Substantivumsubst.adhibetur, ut: ዘየሐውር፡ በንጹሕ፡ πορευόμενος ἄμωμος Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 14,2 ; (cfr. Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,6 et Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,5 ); በንጹሕ፡ ἐν σεμνότητι ad Timotheum epistola I.1 Tim. 2,2 ; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 3,4 romanae editionisrom.; ይዕቀቡ፡ ሥጋሆሙ፡ በንጹሕ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 118 ; ንጽሕት፡ σεμνότης Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 15 ; ἁγνεία Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 91.
3) ንጹሐ፡ adverbialiter usurpatur: ዘየሐውር፡ ንጹሐ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 20,7 ; ነባሪ፡ ጠቢብ፡ ንጹሐ፡ (v. በንጹሕ፡ ) ይትለአክ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 10,25 ; Lud. e Lit.
Substantivumsubst.( m. ), pluralisPl. ደማት፡ [ דָּם ܕܡܳܐ دَمٌ ] sanguisla, Genesis liber Pentateuchi.Gen. 9,4 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 9,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 9,6 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 37,26 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 37,31 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 42,22 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 7,20 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 7,21 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 12,7 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 24,6 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 12,4 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 12,7 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 20,18 ; Marci Evangelium.Marc. 5,25 ; Marci Evangelium.Marc. 5,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,28 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 8,7 . al. sexcenties; ሥጋ፡ ወደም፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 14,18 ; Matthaei Evangelium.Matth. 16,17 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 2,14 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 7,14 ; እምነ፡ ዘደም፡ Evangelium Joannis.Joh. 1,13 ( gramm.§ 186,a, δ ); pluralisPl. ደማቲሆሙ፡ ወደምየ፡ sanguis eorum et meus Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 364 ; በእንተ፡ ክዒወ፡ ደማቲሆሙ፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 130 ; ርቱዕ፡ ንክዐው፡ ደማቲነ፡ በእንተ፡ ክርስቶስ፡ Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 5 ; ደማቲሆሙ፡ sc. agnorum paschalium, Abushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 14.
b) በልዐ፡ ደመ፡ sanguinem editlaDeuteronomium.Deut. 12,23 ; Hezekielis prophetia.Hez. 33,25 versio novavers. nov., vel በልዐ፡ ምስለ፡ ደም፡ editla(carnem) unâ cum sanguinelaRegum liber biblicum I.1 Reg. 14,32 ; Hezekielis prophetia.Hez. 33,25 .
c) አውፅአ፡ ደመ፡ sanguinem venis emisitlaMaʃshafa Tomâr.M. Tom. , vel አፍትሐ፡ ደመ፡ not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 86.
d)sanguisla, ubi de cognatione et consanguinitate agitur: ዘተርፈ፡ እምነ፡ ደሞሙ፡ ለእለ፡ ያርብሕ፡ Josuae liber.Jos. 13,12 ; F.M. 5,3 ( videasvid. ደመረ፡ ); ተደምሮ፡ በደም፡ sociatio sanguinis (illicita) F.M. 5,1.
e)temperamentum sanguineumla, quod dicunt, Mashafa Falasfa.Fal. f. 16 ( videasvid. sub አንሳሕስሐ፡ ).
dam
Leslau
ሥጋሁ፡ ወደሙ śǝgā-hu wa-damu Eucharisten, lit. ‘his flesh and his blood’, videasvid. ሥጋ፡
526a
V
1)intrans.: stillarela, destillarela: ያንጸፈጽፍ፡ መዐር፡ እምአድባር፡ Joelis prophetia.Joel 4,18 ; Amosi prophetia.Am. 9,13 ; ደም፡ እምዕፀው፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 3,7 ; ረከበ፡ ዝኰ፡ በለሰ፡ ሐዲሳነ፡ ወያንጸፈጽፍ፡ ሐሊቦን፡ Rel. Bar. (bis); n. 1322lacrymarela: ታንጸፈጽፍ፡ ዐይንየ፡ ቅድሜሁ፡ liber Jobi.Job 16,20 .
2)trans.: stillarela, stillatim effunderelavel emitterela: Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 1,15 varia lectiovar.; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 5,9 ; fici ዓዲ፡ ሐሊቦሙ፡ ያንጸፈጽፉ፡ Rel. Bar.
III,1
1)spargila, prosilirela, de liquido: ተነዝኀ፡ ደማ፡ ኀበ፡ አረፍት፡ Regum liber biblicum IV.4 Reg. 9,33 ; ተነዝኀ፡ ደሞሙ፡ ውስተ፡ አልባስየ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 63,3 versio alteravers. alt.; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 6,20 .
I,1[Ges. in thes. p.1177 comparavit צָעָה inclinavitlavas effundendum, at potestas radicis non in evacuandolased in fundendolaest, sicut in سَكَبَ et صَبَّ ] Imperf. ይክዑ፡ , SubjunctivusSubj. ይክዐው፡ Imperat. ከዐው፡ funderela, effunderela, profunderela, superfunderela, cumc.Acc.liquidi: ደመና፡ ዝናመ፡ ውስተ፡ ምድር፡ ይክዑ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 11,3 ; ፈለግ፡ ውስተ፡ ባሕር፡ ይክዑ፡ ማዮ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 77,5 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 77,6 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 8 ; aquam Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 4,9 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 7,6 ; oleum (c. ላዕለ፡ vel ዲበ፡ superla) Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 29,7 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 2,1 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 2,6 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 35,14 ; jusculum Judicum liber.Jud. 6,20 ; lacrymas Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 95,1 ; sanguinem Deuteronomium.Deut. 12,16 ; Deuteronomium.Deut. 12,24 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 29,12 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 1,5 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 1,11 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 4,7 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 4,18 ; crebro: sanguinem hominum (i.e. caedem committerela) Genesis liber Pentateuchi.Gen. 9,6 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 6 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 7 ; ለክዒወ፡ ደመ፡ ሰብእ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 11 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 8,16 ; Jesaiae prophetia.Jes. 59,7 ; Jeremiae prophetia.Jer. 22,17 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 3,15 ; እመ፡ ኢከዐውክሙ፡ ደመ፡ ንጹሐ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 7,6 ; ኢትክዐዉ፡ ደመ፡ ንጹሐ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 22,3 ; ደም፡ ዘከዐዉ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 36,18 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 78,3 ; semen (sperma): ከዐወ፡ ዘርአ፡ ውስተ፡ ምድር፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 41 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 38,9 ; Arius አማዑተ፡ ከርሡ፡ ከዐወ፡ ከመ፡ ፀፍዕ፡ ዘላህም፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: NahaseSx. Nah. 18 Enc.; translatetransl.: ንክዐው፡ ነገሮሙ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 11,7 ; ንክዐው፡ ልሳናቲሆሙ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 10 ; እክዑ፡ እምነ፡ መንፈስየ፡ ላዕለ፡ ኵሉ፡ ዘሥጋ፡ Joelis prophetia.Joel 3,1 ; ከዐወ፡ ላዕሌሁ፡ ምሕረቶ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 39,21 ; ከዐው፡ መዐተከ፡ ላዕለ፡ አሕዛብ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 10,25 ; Threni, liber biblicus.Thren. 2,4 ; Hezekielis prophetia.Hez. 20,13 ; Hezekielis prophetia.Hez. 22,31 ; ከዐዉ፡ ልበክሙ፡ ቅድሜሁ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 61,8 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 1,15 ; ምስለ፡ ገዐር፡ ወክዒወ፡ ልብ፡ Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 31 ; እክዑ፡ ቅድሜሁ፡ ስእለትየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 141,2 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 141,101 tit.; ከዐዉ፡ ኀይለ፡ ላውለ፡ ኢየሩሳሌም፡ Jeremiae prophetia.Jer. 6,6 ; cumc.Acc.vasis Apocalypsis Joannis.Apoc. 16,1 sequensseq.; etiam intransit.: aqua superfunditla(se) i.e. inundatlaHenochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 89,4 . – Voc. Ae.:la ከዐወ፡ ዘ፡ አፈሰሰ፡
Cross-references: for ከዐወ፡ ማይ፡ ዘሥርዐተ፡ ሥጋ፡ videasvid. ማይ፡ (TraCES)
I,1[amh. idemid.; hebr. לָמַד didicitla; de لَمَدَ et ܥܡܰܕ videasvid.Ges. thes. p. 756]. SubjunctivusSubj. ይልመድ፡ assuetumla, consuetumla, solitumla, familiarem essela: absoluteabsol.ad Hebraeos epistola.Hebr. 10,25 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 11,16 Platt (quamquam hoc sensu II,1magis usitatum est); construitur cumc.c.Acc.: ዘኢትለምዱ፡ ይበጽሐክሙ፡ not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 4,12 romanae editionisrom.; ደም፡ ዘይለምዳ፡ አንስት፡ (menstrua) Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 33 ; { ለመደ፡ ብሕትውና፡ assuevit vitae solitariae Synaxaria; sequuntur nomina mensium HamlêSx. Haml. 10 }; እሙንቱ፡ ይለምዱ፡ ቤቶ፡ frequentabant domum ejusla( familiares ejus erantla) Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaskaramSx. Masc. 28 ; Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 7 Enc.; maxime cumc.Acc.ad Philippenses epistola Pauli.Infin. Phil. 4,12 ; ልሳኖሙ፡ ለመደ፡ ተናግሮ፡ ሐሰተ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 9,5 ; ቀቲለ፡ ለመዱ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 1,18 ; ከመ፡ ኢይልመዱ፡ (dediscant) ዐሪፈ፡ ad Timotheum epistola I.1 Tim. 1,20 ; Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 22 ; እስመ፡ ኢለመዱ፡ አፍራሲሁ፡ ተፃብኦ፡ ምስለ፡ መስተጽእናነ፡ ነጌያት፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 283 ; et cumc. ከመ፡ seq. SubjunctivusSubj.: ኢለመደ፡ ከመ፡ ይፃእ፡ እምበአቱ፡ (e spelunca sua) Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 115. lamada
Grébaut
ለመደ፡ lamada I,1 ይለምድ፡ , ይልምድ፡ «s’accoutumerfr, s’habituerfr, être apprivoiséfr» ― ለመደ፡ Ms. BNFabb217, fol. 13v. Ms. Roma, Biblioteca Nazionale Centrale di Roma, Orientale 134, p. 4.
25
Leslau
ለመደ፡ lamada (yǝlmad, yǝlmǝd) be accustomed toen, be familiar withen, be used toen, be traineden, learnen 315a