Lexicon Linguae Aethiopicae

	sample	result
*	custodir	add wildcards to unlimit your string search
?	custodir?	Will find any match for the position with the question mark.
~	ምሕረትከ~	Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
""	"ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡"	Will find the exact string contained between quotes.
()	(verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ	Will find one of the two between brackets and the other string.

( m. ), ደማት፡ [ דָּם ܕܡܳܐ دَمٌ ] sanguis^la, ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; . al. sexcenties; ሥጋ፡ ወደም፡ ; ; ; ; እምነ፡ ዘደም፡ ( gramm.§ 186,a, δ ); ደማቲሆሙ፡ ወደምየ፡ sanguis eorum et meus ; በእንተ፡ ክዒወ፡ ደማቲሆሙ፡ ; ርቱዕ፡ ንክዐው፡ ደማቲነ፡ በእንተ፡ ክርስቶስ፡ ; ደማቲሆሙ፡ sc. agnorum paschalium,

a)sanguis effusus^la: ; ; ; αἵματα ደም፡ ; ; ; ደም፡ ንጹሕ፡ ; ; ; ብእሴ፡ ደም፡ homo sanguinolentus^la ; ዕደወ፡ ደም፡ ; ; ሀገረ፡ ደም፡ ; አበ፡ ደም፡ vindex sanguinis effusi^lavel caedis ; ( አብ፡ ).

b) በልዐ፡ ደመ፡ sanguinem edit^la ; , vel በልዐ፡ ምስለ፡ ደም፡ edit^la(carnem) unâ cum sanguine^la ; .

c) አውፅአ፡ ደመ፡ sanguinem venis emisit^la , vel አፍትሐ፡ ደመ፡

d)sanguis^la, ubi de cognatione et consanguinitate agitur: ዘተርፈ፡ እምነ፡ ደሞሙ፡ ለእለ፡ ያርብሕ፡ ; F.M. 5,3 ( ደመረ፡ ); ተደምሮ፡ በደም፡ sociatio sanguinis (illicita) F.M. 5,1.

e)temperamentum sanguineum^la, quod dicunt, ( አንሳሕስሐ፡ ).

f)sanguis^lai.e. succus^la: ደመ፡ አስካል፡ i.e. vinum^la ; ; ; ; ደመ፡ ዕጕሥታር፡ absinthium^la ; . { ደመ፡ በለስ፡ }

et ዕጉሥታር፡ (etiam ዕጕስታር፡ et ዕጉስታር፡ ) , ( m. ), nomen herbae^lavel plantae amarissimae^la, aloë^la, absinthium^lavel simile quid [fortasse pro ዕጕትሣር፡ ex ዕጕት፡ amaritudo^la(coll. أُجَاجٌ et عُقَاقٌ ) et ሣዕር፡ herba^la; simile plantae veneniferae nomen ምርቈትሣር፡ affert Rüppel ]: እፎ፡ ኮንኪ፡ ዕጕሥታረ፡ εἰς πικρίαν ; ጸገብክዎ፡ ለዕጉሥታር፡ ; ኣሰትዮሙ፡ ማየ፡ ዕጕሥታር፡ ὕδωρ πικρόν ; ἄψινθος ; ; ; ; በከመ፡ ያማስኖ፡ ዕጉሥታር፡ ለጣዕመ፡ መዓር፡ ከማሁ፡ ያማስኖ፡ ግዕዝ፡ እኩይ፡ ለምግባረ፡ ሠናይ፡ ; ብካይ፡ መሪር፡ እምዕጕሥታር፡ Cod. Mus. Brit. LIV, n. 7; ደመ፡ ዕጕሥታር፡ M.M. f. 29; M.M. f. 108. – Lud. ait: „planta est, quam Aethiops meus ita ac aloen^ladescripsit“. – : ዕጕሥታር፡ ዘ፡ እሬት፡ dam

Leslau
ሥጋሁ፡ ወደሙ śǝgā-hu wa-damu Eucharist^en, lit. ‘his flesh and his blood’, ሥጋ፡
526a

ዘ

et ( gramm.§ 147; gramm.§ 169,5).

A): m. ዘ፡ , fem. እንተ፡ , እለ፡ qui^la, quae^la, quod^la.

1)De constructione hujus pronominis ( gramm.§ 201; § 202).

a)Formae pronominis secundum numeros et genera variantur, ut: ኢየሱስ፡ ዘተብህለ፡ ክርስቶስ፡ ; ምድር፡ እንተ፡ ኢኮነት፡ እንቲአከ፡ ; ; ; አጥባት፡ እለ፡ ኢሐፀና፡ ; ቢጾሙ፡ እለ፡ ውስተ፡ ካልእ፡ ሐመር፡ ; sed ubicumque nomen, ad quod referatur, praemissum est, ዘ፡ simplex (tamquam nota relationis generalis) sufficere potest, ut: አንስትያ፡ ዘኀረዩ፡ (quas) ; አባግዕ፡ ዘአልቦ፡ ኖላዌ፡ ; . (De እንተ፡ qui^lapro ዘ፡ vid. infra sub B,2).

b)Pronomen relativum in Accusativo positum esse, aut e contextu subintelligitur, ut: ቃል፡ ዘይቤሎሙ፡ ; ዐጸደ፡ ወይን፡ ዘወሀቦ፡ ለዮሴፍ፡ ; ; aut pronomine sive verbo sive notae Accusativi suffixo notatur: እብን፡ እንተ፡ መነንዋ፡ ; አሕዛብ፡ እለ፡ አውፅኦሙ፡ ; አምላክነ፡ ዘኪያሁ፡ ተወከልነ፡ . Genitivus pronomine ei nomini, a quo Genitivus pendet, suffixo notatur, ut: አመት፡ እንተ፡ ስማ፡ አጋር፡ ancilla^la(quae nomen ejus i.e.) cujus nomen Agar^la ; ሕዝብ፡ እለ፡ ኢትሰምዕ፡ ነገሮሙ፡ . Praepositiones pronomini relativo

α)vel (sicut in aliis linguis Semiticis) postponuntur eaeque pronomine suffixo (ad idem nomen ad quod refertur relato) munitae: ምድር፡ እንተ፡ ውስቴታ፡ ነበረ፡ terra^la(quae in ea i.e.) in qua habitaverat^la ; ; ; ዘመጻእኪ፡ ኀቤሁ፡ ad quem venisti^la .

β)vel (quamquam rarius) praemittuntur: ወኵሉ፡ ውስተ፡ ዘወድቀ፡ በድኖሙ፡ καὶ πᾶν ἐφ᾽ ὃ ἂν ἐπιπέσῃ ; በኵሉ፡ በዘአመከሮ፡ ; ሰይፍ፡ በዘይቀትለነ፡ ; ; ; ; ; ; ; ጽንዕ፡ በዘ፡ ይትዌከሉ፡ ረሲዓን፡ ; ; ; ; ; .

γ)denique et praemittuntur et suffixo munitae postponuntur: በዘቦቱ፡ ; ; ; ; ; . – Pronomini relativo, ubi ratione modo dicta complementum pronominis suffixi adjectum est, passim ለ፡ praefigitur, quo illud pronomen suff. ad referendum esse significetur: ለእለ፡ ውስቴቶሙ፡ ሀሎከ፡ ἐν οἷς σὺ εἶ ; ወቦ፡ ለዘወሀቦ፡ et erat cui dedit^la ; አልቦ፡ ለዘየኀፍሮ፡ nemo est quem vereatur^la(ne interpreteris: nemo est qui eum vereatur^la)

c)Praepositiones longiores quae secundum legem sub b,β dictam praeponendae erant, pronomini relativo postponere licet: ዘእምነ፡ (pro እምነ፡ ዘ፡ ) ; ; እለ፡ እምኀበ፡ ; እንተ፡ ኀበ፡ ; ዘኀበ፡ ; ; n. 1030 ዘእምአመ፡ .

d)nonnumquam in Accusativo loci et temporis, ponitur: መካን፡ እንተ፡ ὁ τόπος ἐν ᾧ ; ፭ ዓመት፡ ዘ፡ ἐν οἷς ; ; . . ; .

e)Enunciationem relativam ei nomini, cui apposita est, postponere non necesse est sed etiam praemittere licet, ut: ኢትእርዩ፡ ዘወድቀ፡ እክለ፡ . ; ; . Nec raro illud nomen attractione in enunciationem relativam transmittitur: ዛቲ፡ ይእቲ፡ ዳግሚትየ፡ ዘጸሐፍኩ፡ መጽሐፈ፡ (pro መጽሐፍ፡ ) ; ; ; ; ; ; (plura gramm.§ 201).

2)De significatione pronominis.

a), ubi nomen ad quod referatur non memoratum est exponitur

α)is qui^la, ejus qui^la, ei qui^laal.: ብፁዓን፡ እለ፡ ይላሕዉ፡ beati ii qui lugent^la ; ምንተ፡ እረግም፡ ዘእግዚአብሔር፡ ኢረገመ፡ (eum quem) ; ደመ፡ ዘቀተለ፡ (ejus qui) ; ዕሤተ፡ እንተ፡ ገበርኩ፡ ሠናይተ፡ praemium ejus quod feci boni ; ዘእለ፡ eorum qui^la ; ለእለ፡ ይፈቅዱ፡ ይትፈወሱ፡ አሕየዎሙ፡ (eos qui) ; ምስለ፡ እለ፡ ሞቱ፡ (cum iis qui mortui sunt) ; እእሪ፡ እክለ፡ ኀበ፡ እለ፡ ረከብኩ፡ ሞገሰ፡ (apud eos apud quos) .

β)quicumque^la, quisquis^la, ; ; ; ; ; ; ; , al.; ( ዘኮነ፡ col. 864); በዘፈቀድከ፡ ኰንን፡ ኪያየ፡ (quocumque modo volueris) ; et duplicatum ዘዘ፡ . At plerumque ኵሉ፡ ዘ፡ , ut: ኵሉ፡ ዘታሕተ፡ ሰማይ፡ ; ኵልክሙ፡ እለ፡ πάντες ὅσοι ; ; al. crebro.

γ)si quis^la: ዘርኢከ፡ እምውስቴቶሙ፡ ጠቢበ፡ ትልዎ፡ τίς σοφός ; αὐτῷ προσκολλήθητι ; ዘኪያሃ፡ አፍቀረ፡ አፍቀረ፡ ሕይወቶ፡ ; ; .

δ)qualis^la: እመ፡ ትገብር፡ ሠናየ፡ አእምር፡ ለዘ፡ ትገብር፡ τίνι ; ምንዳቤ፡ ዘኢኮነ፡ እምቅድመ፡ ዓለም οἵα ; mos ዘኢኮነ፡ እምቅድመዝ፡ Org.

ε)de ለእለ፡ quot^la, quotcumque^la ለለ፡ col. 25.

b) ዘ፡ crebro pronomine Latinorum neutro exponendum est: አልቦሙ፡ ዘይበልዑ፡ non habebant quod ederent ; ; ; ; al.; rarius እንተ፡ pro neutro usurpatur, ut: አድኅነኒ፡ እምእንተ፡ እፈርህ፡ ῥῦσαί με ἐκ τοῦ φόβου μου apocr.

c) ዘሂ፡ – ዘሂ፡ alius^la– alius^la ; ; ; ናሁ፡ እለሂ፡ – ወእለሃ፡ .

d)de ቦ፡ ዘ፡ vel ቦ፡ እለ፡ quidam^la, et^la ቦዘ፡ – ቦዘ፡ alius – alius^la ቦ፡ col. 481.

e)de አልቦ፡ ዘ፡ nullus^la, nihil^la አልቦ፡ col. 717.

f)de ከመዘ፡ quasi^la, tamquam^laet ዘከመ፡ sicut^la ከመ፡ col. 827.

g) ወዝኒ፡ ዘ፡ ; ; et plerumque ወዘ፡ quod autem ad id attinet quod^la ; ወዘኒ፡ ይቤ፡ ; ; ወዘሰ፡ ነገረ፡ ሞት፡ quod autem ad mortem attinet^la .

B)Conj.

1) ዘ፡

a)quod^la( daß^de)

α)ad complendam et exponendam notionem antea brevius significatam: ምንትኑ፡ ውእቱ፡ ዝንቱ፡ ዘአፍጠንከ፡ ረኪበ፡ ; ; ; . ; ; ; ; ; .

β)post interrogationem, ubi causa interrogationis exponitur: ምንተ፡ ኮንከ፡ ዘተማሕፀንከ፡ በምሥዋዕ፡ τί γέγονέ σοι ὅτι πέφευγας ; ; ; . ; .

γ)eo quod^la: አሕየውኪ፡ ነፍሰኪ፡ ዘአፍጠንኪ፡ ወሪደ፡ σπεύσασα .

δ)post verba impersonalia: ኢአከለክሙኑ፡ ዘረዐይክሙ፡ ; ; ምንተ፡ ይበቊዐነ፡ ዘነሐዩ፡ ; ; ; ደለወኒ፡ ዘአሕመምከኒ፡ ; ይመስለክሙኑ፡ ዘሐሰተ፡ ይብል፡ ; Dan. apocr. 13,6; ; ; n. 1031 ; .

ε)quod^la, quia^la: ነስሐ፡ እግዚአብሔር፡ ዘአንገሦ፡ ; ኣአኵተከ፡ ዘኢረሰይከኒ፡ ; ሴልየ፡ ዘርሕቀ፡ .

ζ)Ubi enunciationis pars quaedam cum negatione emphatice praemissa est, ejus praedicatum ope conjunctionis ዘ፡ adjicere amant: non est quod^la, ut: ኢኮነ፡ እንበይነ፡ ዝሙት፡ ዘእነሥኣ፡ ; አኮ፡ በኅብስት፡ ክመ፡ ዘየሐዩ፡ ሰብእ፡ ; ; ; nec non: አኮ፡ ዘሞተት፡ (non est quod i.e.) nequaquam mortua est^la ; ; et አልቦ፡ ዘትትጋአዙ፡ በፍኖት፡ .

η) ቦ፡ ዘ፡ vel ቦኑ፡ ዘ፡ num est quod?^la ; ; ; ( ቦ፡ col. 482) et አልቦኑ፡ ዘ፡ nonne est quod?^la .

θ) እፎ፡ ዘ፡ quomodo est quod^lasub. እፎ፡ col. 807.

ι) ሕቀ፡ ክመ፡ ዘእም፡ haud multum abfuit quin^la ሕቀ፡ col. 98.

b)cum^la, si^la, ; .

2) እንተ፡ a poëtis pro ዘ፡ usurpatur: quod^la, ut: ሰላም፡ ለከ፡ እንተ፡ ነበርከ፡ ዕቁደ፡ ; ሰላም፡ ለበርኳስስ፡ ከመ፡ ያርኁ፡ ወይዕጹ፤ እንተ፡ አድምዐ፡ ሢመተ፡ ለእግዚአብሔር፡ ውስተ፡ አንቀጹ፡ ; ሰላም፡ ለዩሐንስ፡ ወአቡቂር፤ እንተ፡ ነበሩ፡ ኅቡአ፡ በእለ፡ እስክንድርያ፡ ሀገር፤ ; ሰላም፡ ለአቃርዮስ፡ እንተ፡ ደለዎ፡ ርእይ፤ ; al. creberrime. Sed aliis in locis pro masc. ዘ፡ usurpatum videtur ( Lud. in 363), ut: ሰላም፡ እብል፡ ለብእሲ፡ ምእመን፤ እንተ፡ ይሰመይ፡ ጎልያን፡ ; ( ሰላም፡ ) ለረድአ፡ ጳውሎስ፡ ቲቶ፡ እንተ፡ አፍቀሮ፡ (sc. Paulus) ; al. ( እንተ፡ duarum syllabarum poëta maluit quam ዘ፡ monosyllabum. Si quis እንተ፡ idem quod እንዘ፡ esse putaverit, opponendum videtur, quod nulla ratio conspicua est, cur poëta እንዘ፡ uti noluerit).

3) ዘ፡ cum praepositionibus compositum,

a) በዘ፡

α)cum^la, dum^la: ወለደት፡ሎቱ፡ወልደ፡በዘረሥአ፡ ; ; ; ; quamvis^la .

β)ut^la( quo^la), sive consecutivum sive finale, plerumque : ( ὥστε ); ለምንት፡ ትትናገር፡ በዘ፡ ይሰምዑ፡ ሕዝብ፡ ; በዘ፡ ይረክበክሙ፡ እኩይ፡ τοῦ κακῶς εἶναι ὑμῖν ; ገብሩ፡ በዘ፡ ያምዕዑኒ፡ ; በዘ፡ ይትናዘዙ፡ εἰς παράκλησιν ; ; እሁቦሙ፡ ልበ፡ በዘ፡ ያአምሩኒ፡ τοῦ εἰδέναι ; ; ; ; ; ; ; ; ; rarius , ut .

γ)pro eo quod^la, .

b) እምዘ፡

α)ex quo^la(tempore): እምዘ፡ ተወልደ፡ ; እምዘ፡ ተፄወውነ፡ ; .

β)postquam^la, ( ubi^la, quum^la): እምዘ፡ ጌሠ፡ ; ; ; . ; ; ; ; ; , al.

α) በእንተ፡ ዘ፡ pro eo quod^lavel propterea quod^la ; ; ; .

β) ህየንተ፡ ዘ፡ loco ejus quod^la( cum^la) ;

γ) እንበይነ፡ ዘ፡ ideo quod^la

እለ፡ ʾǝlla associative referring to ‘X and his associates/followers’ መዓልተ፡ ይውዕል፡ እንዘ፡ ይሴአል፡ መጻሕፍተ፡ እምነ፡ ማእምራን፡ እለ፡ አባ፡ ሠርፀ፡ ድንግል፡ ላዕሌሆሙ፡ ሰላም፡ ‘Seine Tage verbrachte er damit, die Gelehrten, wie den Abba Śarṣa-Dengel und andere — das Heil sei über ihnen — nach den Schriften zu befragen^de’ 6 l. 4-6 (ed.) , 6 l. 9-11 (tr.) (‘Äth. ella . Hier nicht als Plural des Relativpronomens zu deuten (+ PN = die Leute des PN; übersetzt »os familiares«) sondern als Pluralmorphem vor Eigennamen mit der Bedeutung »Leute wie z.B. PN und Genossen; vgl. 3 l. 22, 28 (ed.) , 5 l. 27; 6 l. 4 (Ḥamalmāl et ses compagnons«).’ 6 n. 16 )

ደሙስ

obscurus^la, nubilus^la: በደሙስ፡ ሰማይ፤ በብሩህ፡ ሰማይ፡ — Voc^la. Ae^la.: ደሙስ፡ ዘ፡ ሐታም።

ደሙስ

obscurus^la, nubilus^la: በደሙስ፡ ሰማይ፤ በብሩህ፡ ሰማይ፡ — Voc^la. Ae^la.: ደሙስ፡ ዘ፡ ሐታም።

ነጥበ

(sec. Lud. ነጠበ፡ ) I,1[ נטף ܢܛܦ نطف ; ነጠፈ፡ , nec non አንጸፍጸፈ፡ q.v.] ይንጥብ፡ , stillare^la, destillare^la: ተክዕወ፡ ወነጥበ፡ (Lud. ወነጠበ፡ ) ደሙ፡ Enc.; መጽለወ፡ ሥጋሁ፡ (sc. ascetae) ወኮነ፡ ከመ፡ ምድር፡ ይቡስ፡ ወአሐተ፡ ዕለተ፡ ከዐዉ፡ ላዕሌሁ፡ ምልአ፡ ኮራ፡ ማየ፤ ኢነጥበ፡ ዘእንበለ፡ ንስቲት፡ እምብዝኀ፡ ይብሰተ፡ ሥጋሁ፡ ; F.N. 13 ( አቍረረ፡ ). n. 697

ልቡጥ

obductus^la, illitus^la, circumdatus^la: ልቡጣን፡ ወቅቡኣን፡ በወርቅ፡ ; ልቡጥ፡ በወርቅ፡ ወእሱር፡ በወርቅ፡ ; ልቡጥ፡ በቅድስና፡ sanctitate inclusus^la(circumdatus) ; ደሙ፡ ልቡጥ፡ ውስቴቱ፡ sanguis ejus ei^la(sc. pavimento^la) adhaerens^la, ; ትለብጦ፡ በወርቅ፡ ልቡጥ፡ ወንጡፍ፡ induces ei laminam auri puri^la, lǝbuṭ

Grébaut
ልቡጥ፡ lǝbuṭ , ልቡጣን፡ lǝbuṭān «enduit^fr, doré^fr, argenté^fr» ― የተመረገ፡ , የተለበጠ፡ Ms. BNFabb217, fol. 15r.
ልብጥ፡ lǝbǝṭṭ fem. «enduite^fr, dorée^fr, etc.» ― የተመረገች፡ , የተለበጠች፡ Ms. BNFabb217, fol. 15r.
35

Leslau
ልቡጥ፡ lǝbuṭ ( fem. ልብጥ፡ lǝbǝṭṭ for lǝbǝṭt ) overlaid^en, plated^en, smeared with a coating^en 306a

ተኀሠ

III,1

a)quaeri^la, investigari^la: ጥበብ፡ ተኀሠት፡ በኀበ፡ ኵሎሙ፡ ቀደምት፡ ; እትኀሠሥ፡ ለቤተ፡ እስራኤል፡ ; ; ዘኢይትኀሠሥ፡ impervestigabilis^la, Vit. Sanct.

b)postulari^la, reposci^la: ደሙ፡ ይትኀሠሠክሙ፡ .

c)ad rationem reddendam vocari^la: ለእመ፡ አነ፡ ቀተልኩከ፡ እትኀሠሥ፡ በቅትለትከ፡

2)reflex.

a)sibi quaerere^lavel petere^laaliquid: ኀበ፡ ተኀሠሥኩ፡ መካነ፡ ለነፍስየ፡ አኀሥሥ፡ ወለነፍስከኒ፡ ; ኢትትኀሠሥ፡ ደወለ፡ ቢጽከ፡ .

b)sectari^la, studere^la, moliri^la: እትኀሠሦሙ፡ ከመ፡ ኣእትቶሙ፡ ζητήσω ἐξᾶραι αὐτούς ; ; ኢይትኀሠሥ፡ ሎቱ፡ እኩየ፡ ኵሎ፡ መዋዕለ፡ ሕይወትየ፡

c)sibi investigare^la, explorare^la, scrutari^la, scrupulum animo injectum habere^la, ; ከመ፡ እግባእ፡ ውስተ፡ ዝንቱ፡ ብዙኅ፡ ተኀሥሦ፡ ( scrupulus^la) ; ; እንዘ፡ እትኀሠሥ፡ ከመ፡ እርከብ፡ ፍኖቶ፡ ለልዑል፡ ; በ , ut: (Ptolemaeus, rex Aegypti) ኮነ፡ መፍቀሬ፡ ጥበብ፡ ወትምህርት፡ ወጽኑዐ፡ ተኀሥሦ፡ ባቲ፡ ; በእንተ፡ ; እለ፡ ይትኀሠሡ፡ በእንተ፡ ፍልሰተ፡ ሄኖክ፡ ወኤልያስ፡ Chrys. ho. 22; c rei: ተኀሠሥኩ፡ ቅሥተ፡ δίκην ἐξιχνίασα ; ይትኀሠሡ፡ ሕገገ፡ ; : እፎ፡ ለእግዚአብሔር፡ ትትኀሠሥዎ፡ ( ἐρευνήσετε ).

d)sibi poscere^lavel reposcere^la, requirere^larationem, poenam, al.: ኢይትኀሠሣ፡ እግዚአብሔር፡ ( ἀναζητεῖν ) ; እትኀሠሥ፡ አባግዕየ፡ እምእደ፡ ; እትኀሠሥ፡ ደሞሙ፡ እምነ፡ ሰብአ፡ ዐይን፡ ; ; ; ; ; በእንተ፡ rei ; , a qua reposcitur ratio, poena: ; ; ; ; እትኀሠሦሙ፡ ዐመፃሆሙ፡ (v. በዐመፃሆሙ፡ ) ; creberrime in F.N.; etiam cum et በ፡ rei (reposcere aliquid ab aliquo) F.N. 33; al.

ደመረ

I,2[primus significatus in inserendo^laest; hujus vestigia habes sub دَمَرَ sich eindrängen , دمق دمج ደምሐ፡ ; primitus differre videtur a ፀመረ፡ ]

1)inserere^la, immittere^la, indere^la, inferre^la: ኢትደምሩ፡ ውስቴቱ፡ ዕጣነ፡ ዘካልእ፡ ቅታሬሁ፡ ἀνοίσεις ; ትዴምር፡ ኍጻዳተ፡ ውስተ፡ መማሥጥ፡ ; Deus Pater ኢደመረ፡ መለኮቶ፡ በትስብእትነ፡ (sicut Filius) ; Christus ደመረ፡ ሥጋነ፡ ውስተ፡ ትድምርተ፡ መለኮተ፡ ዚአሁ፡ Deg.; ደምር፡ ነፍሳቲሆሙ፡ ውስተ፡ ሕፅነ፡ አብርሃም፡ ; ደመረ፡ ውስተ፡ መጽሐፍ፡ in librum intulit vel inscripsit,

2)admiscere^la, commiscere^la, confundere^la, res fluidas: ይዴምሩ፡ ደመ፡ ምስለ፡ ደም፡ μίσγουσι ; ; vel alias res, ut: oves ovibus (c. et ውስተ፡ ); ኵሎ፡ ይዴምሩ፡ መዋዕለ፡ ቅዱሳተ፡ ርኩሳተ፡

3)conjungere^la, copulare^la, consociare^la: ደምር፡ አዕጻደ፡ አሐተ፡ ምስለ፡ ካልእታ፡ በኍጻዳት፡ ; ; ; Christus ደመረ፡ ሥጋነ፡ ምስለ፡ መለኮቱ፡ Deg.; Christus reputatus est inter impios ከመ፡ ይደምረነ፡ ምስለ፡ ጻድቃን፡ Lit. Joh.; ደሚረከ፡ ትሁቦሙ፡ ለኵሎሙ፡ conjunctim^ladabis omnibus, .

a)commiscere^lavel consociare^lamatrimonio sanguinem: እምቦ፡ ዘደመሩ፡ n. 1087 ደመ፡ ምስለ፡ ደም፡ በአውስቦ፡ እመሂ፡ አበው፡ ምስለ፡ ውሉድ፡ … ,3.

b)communicare^la: ኢትደምር፡ ንዋየከ፡ ምስለ፡ ዘይኄይለከ፡ ወይብዕለከ፡ .

4)in arithmetica:

a)multiplicare^la, et በ፡ , ut: ትዴምሮ፡ ለመካን፡ ቀዳማዊ፡ (i.e. numerum priorem) በ፫፻፶ወ፬ ወዘበጽሐ፡ እምነ፡ ትድምርት፡ ውእቱኬ፡ ዕለታት፡ ዘመካን፡ ቀዳማዊ፡

b)addere^la, numeros in summam colligere^la: ፴ወ፩ ወ፳ወ፱ ለእመ፡ ደመርከ፡ ክልኤሆሙ፡ ይከውኑ፡ ፷ , Comp. Eccl. — Voc^la. Ae^la.: ደመረ፡ ዘ፡ ጨመረ።

ደመነ

I,2[vic. ደመሰ፡ , nec non טָמַן ܛܰܡܶܠ ܛܡܰܪ طَمَرَ al.]

1)obnubilare^la, in specie vultum suum i.e. tetricum^lavel moestum facere^la: ደምኖ፡ ገጽ፡ (aliâs ቈጺረ፡ ገጽ፡ ) κατήφεια ; እምከመ፡ ቦአ፡ ውስተ፡ እዝኑ፡ ለሰብእ፡ ነገረ፡ ሕሠም፡ ይዴምን፡ ገጾ፡ ; etiam omisso ገጸ፡ , ut: ሶበ፡ ዘርከዮ፡ ፩ ኢደመነ፡

2)nubilum^lavel obscurum fieri^lavel esse^la, nubilare^la, obscurari^la, obnubilari^la, obfuscari^la: መጽሔት፡ እንተ፡ ኢትዴምን፡ ἀκηλίδωτον ; ፀሓየ፡ ጽድቅ፡ ዘኢይዴምን፡ Cyr. ad ; ዝንቱ፡ ውእቱ፡ ክብር፡ ዘበአማን፡ ወሥን፡ ዘኢየኀልፍ፡ ወጸዳል፡ ዘኢይዴምን፡

a)obduci^la, colligi^la, de nube: ደመና፡ ዘይዴምን፡ መንገለ፡ ዐረብ፡ .

b)nubilum^lavel tetricum fieri^la, de vultu: ሶበ፡ ተሐዝን፡ ልብ፡ ይዴምን፡ ( ገጽ፡ ) σκυθρωπάζει . — ( Enc. Lud. affert ደመነ፡ obscuratus i.e. mortuus est^la; at ደሚና፡ vel ደሜና፡ illius loci est, ut elucet ex Actis diei). — Scholion Voc^la. Ae^la. ረስሐ፡

ደማሊ

vel ደማሌ፡ δάμαλις vitula juvenca^la, cujus sub specie Israelitae auctore Jerobeano Deum colebant: ሦዑ፡ ለበዓል፡ ወለደማሊ፡ ; ;

ደማሊስ

Damalius.

ደማሊ

vel ደማሌ፡ δάμαλις vitula juvenca^la, cujus sub specie Israelitae auctore Jerobeano Deum colebant: ሦዑ፡ ለበዓል፡ ወለደማሊ፡ ; ;

ደማስቆ

Damascus. damāsqo (place name); ድሚሲቅ፡ dǝmisqi 22a l. 11 (ed.) ; ድሚስቅ፡ dǝmisq 22 n. 12 (ed.)

ደም

b) በልዐ፡ ደመ፡ sanguinem edit^la ; , vel በልዐ፡ ምስለ፡ ደም፡ edit^la(carnem) unâ cum sanguine^la ; .

c) አውፅአ፡ ደመ፡ sanguinem venis emisit^la , vel አፍትሐ፡ ደመ፡

e)temperamentum sanguineum^la, quod dicunt, ( አንሳሕስሐ፡ ).

f)sanguis^lai.e. succus^la: ደመ፡ አስካል፡ i.e. vinum^la ; ; ; ; ደመ፡ ዕጕሥታር፡ absinthium^la ; . { ደመ፡ በለስ፡ }

dam

Leslau
ሥጋሁ፡ ወደሙ śǝgā-hu wa-damu Eucharist^en, lit. ‘his flesh and his blood’, ሥጋ፡
526a

ደም

b) በልዐ፡ ደመ፡ sanguinem edit^la ; , vel በልዐ፡ ምስለ፡ ደም፡ edit^la(carnem) unâ cum sanguine^la ; .

c) አውፅአ፡ ደመ፡ sanguinem venis emisit^la , vel አፍትሐ፡ ደመ፡

e)temperamentum sanguineum^la, quod dicunt, ( አንሳሕስሐ፡ ).

f)sanguis^lai.e. succus^la: ደመ፡ አስካል፡ i.e. vinum^la ; ; ; ; ደመ፡ ዕጕሥታር፡ absinthium^la ; . { ደመ፡ በለስ፡ }

dam

Leslau
ሥጋሁ፡ ወደሙ śǝgā-hu wa-damu Eucharist^en, lit. ‘his flesh and his blood’, ሥጋ፡
526a

ድማትዮስ

dǝmātyos (personal name) ‘Domitius^de’ 11a l. 23; 128b l. 14 (ed.) ; ድማቴዮስ፡ dǝmāteyos 171 n. 47 (ed.) ድማቴዎስ፡ dǝmātewos 11 n. 22; 128 n. 62 (ed.) ደማቲዮስ፡ damātiyos 171b l. 19 (ed.) ደማትዮስ፡ damātǝyos 11 n. 24; 128 n. 62; 171 n. 47 (ed.) ደማቴዎስ፡ damātewos 171 n. 47 (ed.)

ደማቴዎስ

( ) sine dubio i.q. ዱማድዮስ፡

ድማትዮስ

ደማትርዮስ

, ድሜ ትርዮስ፡ i.q. ድሜጥሮስ፡

ድማትዮስ

Search

Input

Keys Combinations

Hold and choose