Lexicon Linguae Aethiopicae

	sample	result
*	custodir	add wildcards to unlimit your string search
?	custodir?	Will find any match for the position with the question mark.
~	ምሕረትከ~	Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
""	"ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡"	Will find the exact string contained between quotes.
()	(verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ	Will find one of the two between brackets and the other string.

yodād (personal name) 45a l. 14, 93a l. 19 (ed.)

litera alphabeti Hebraeorum Xª, ; ; ; ; . Ubi de psalmis agitur siglo ዮድ፡ 73–80 notatur, ut: በመዝሙር፡ ዮድ፡ M.M. f. 9. – Deinde ዮዳ፡ i.q. የውጣ፡ – ( አኅዝ፡ col. 769).

አኅዝ

et አኀዝ፡ , plerumque m. ,

1)pignus^la, ; ; ; ; ; ; ; አልብየ፡ አኀዝ፡ ; አግብአ፡ አኅዘ፡ (v. አኀዘ፡ ) ዕዳሁ፡ ; ; ; ; ; F.N. 27 (crebro); F.N. 24,5.

2)nota arithmetica^la, signum numeri^la[etiam per ሐ scriptum; etymon nondum elucet], Epist. Eusebii ad Carp. in Proleg.; ዮዳ፡ ዘ፡ የውጣ፡ ዝውእቱ፡ አምሳለ፡ ዐሠርቱ፡ ( ፲ ) አኀዝ፤ ርቱዕ፡ ውእቱ፡ እንበለ፡ ጸኒን፡ Voc. Ae.

ዮድ

ዮጊ ዮጊ

supra 1075. particula incertae originis et ( gramm.§ 169,10)

1)forsitan^la, forsan^la, num forte^la, an forte^la, ἆρα in sententia nominali ; ; Indic.: ; ዮጊ፡ ኢኮነ፡ ሠናየ፡ μὴ ἀρεστὸν ἔσται ; ; ገሥጾ፡ ለዐርክከ፡ ዮጊ፡ ኢገብረ፡ μή ποτε οὐκ ἐποίησεν ; ; ; ; በኢያእምሮ፡ ኮነ፡ ዮጊ፡ ; ; ; ; ; ; τάχα ; ዮጊ፡ ኢትክል፡ et ዮጊ፡ ታደሉ፡ ለገጸ፡ ዐቢይ፡ μὴ οὐκ et μή ποτε ; መኑ፡ ያአምር፡ ዮጊ፡ በዝንቱ፡ መዋዕል፡ ንግሠኪ፡ τίς οἶδεν εἰ εἰς τὸν καιρὸν τοῦτον ἐβασίλευσας (ni ነገሥኪ፡ legendum fuerit) .

2)ne forte^la(timendum est ne, fieri potuerit ut) Imperf. ( μή ποτε seq. ): n. 1076 ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; perraro , ut ገሥጾ፡ ለዐርክከ፡ ዮጊ፡ ኢይግበር፡ var; ; post verba timendi ; 2 ; et cavendi ; ; ; ; Platt.

3)utique^la, sane^la, poetice: እምትሡዒ፡ ለአማልክት፡ ወእምዕጣነ፡ ታዕርጊ፤ ተመትሮ፡ ክሳድ፡ አብደርኪ፡ ወኀረይኪ፡ ዮጊ፤ Enc. – : ዮጊ፡ ዘ፡ በ፫ እንደሆን፡ እነሆ፡ አሁን።

ፈርሀ

I,1[amh. ፈራ፡ ; ei Ges. in thes. p. 1122 comparavit فَرّ , نَفَر fugit^la, fugax^la, pavidus fuit^la, sed etiam יָרֵא et وَرُعَ cognata videntur] ይፍራህ፡

1)timere^la, metuere^la, ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ኢይፍራህኪ፡ (suff. ) ልብኪ፡ ; ; ; ; ; ; ; ፈሪህየ፡ ሖርኩ፡ ; ; al.; ; ፈርሁ፡ ዐቢየ፡ ፍርሀተ፡ ; ; rei vel : ; ; ; ፈርህዎ፡ ለእግዚአብሔር፡ ዐቢየ፡ ፍርሀተ፡ ; ; ምንተ፡ እፈርህ፡ እንከ፡ ; ; ; ; ; ኢፈሪሆ፡ መዐተ፡ ንጉሥ፡ ; vel እምነ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; vel እምቅድመ፡ ; ; .

a) ለ፡ ejus, cui^latimemus: ; vel ላዕለ፡ ; ፈርሀ፡ ላዕለ፡ ነፍሱ፡ እምእኁሁ፡ ; ; ለእመ፡ ፈርሀት፡ ላዕሌሁ፡ በእንተ፡ ደዌ፡ F.M. 27,3; vel በእንተ፡ de^laaliquo: ለእመ፡ ይፈርሁ፡ በእንቲአሁ፡ ሞተ፡ F.N. 3.

b)Infin.: ; ; ; ; ; ; n. 1352 ; ; ; ; ; ; vel ከመ፡ seq. : አርመምኩ፡ ፈሪህየ፡ ከመ፡ እንግር፡ ዘእኄሊ፡ .

c)ubi Latine sequitur ne^la, Aethiopice sequitur ከመ፡ ኢ፡ : ; ; ; Chrys. passim; raro Imperf.: እፈርህ፡ ከመ፡ ኢይሌቡ፡ ; vel ኢ፡ : እፈርህ፡ ኢይሙት፡ ; ብዙኃን፡ እለ፡ ኢይሌቅሑ፡ በፈሪህ፡ (v. በፈሪሀ፡ ) ኢይህጐሉ፡ ወኢይጸዐሉ፡ ; ; vel ከመ፡ : እፈርህ፡ በእንቲአክሙ፡ ከመ፡ ትክዐዉ፡ ደመ፡ ; vel እንዳዒ፡ ለእመ፡ ; praemisso ዮጊ፡ ; vel ዮጊ፡ ኢ፡ .

2)vereri^la, revereri^la, : ገብር፡ ይፈርህ፡ እግዚኦ፡ ; አባሁ፡ ; ; ; ; ; ; in specie Deum: ሥርዋ፡ ለጥበብ፡ ፈሪሀ፡ እግዚአብሔር፡ (timor^lavel reverentia Dei^lai.e. pietas)^la ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; በእንተ፡ ፈሪሆትከ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; al.

አስተሐሰወ

IV,1mendacii arguere^lavel aliquid mendacium esse dicere^la: ዮጊ፡ ቃልሂ፡ ከመ፡ ሥጋ፡ ኮነ፡ ያስተሓስውዎ፡ ἢ τάχα που καὶ τὸ γενέσθαι σάρκα τὸν λόγον οὐκ ἀληθὲς ὂν ἐκαφαίνεται Cyr. c.

ጽልእ

passim ጸልእ፡ , m. et fem. , odium^la, simultas^la, inimicitia^la, μῖσος ; ; ፍጹመ፡ ጽልአ፡ ጸላእክዎሙ፡ ; ; ; ዮጊ፡ በጽልእ፡ (v. በጸልእ፡ ) አስተዋደይዎ፡ ; ἔχθρα ; ; ; በልቦሙ፡ ይሠይሙ፡ ጽልአ፡ ; ; ; ኅድጋ፡ ለጽልእ፡ ; ከመ፡ ትግበሩ፡ ጽልአ፡ ; ጸልእ፡ Did.

አስተዋደየ

IV,3objicere crimen^la, calumniari^la, criminari^la, accusare^la, διαβάλλειν , ἐνδιαβάλλειν , ዮጊ፡ በጽልእ፡ አስተዋደይዎ፡ ; ; ኢኀደጉ፡ አስተዋድዮቶሙ፡ Dan. apocr. 3,22; ; καταμαρτυρεῖν ሐሰተ፡ አስተዋደዩኒ፡ ; ሐሰዉ፡ አስተዋድዮታ፡ ; ; κατηγορεῖν ; ; ; ; ; ኀበ፡ apud^laaliquem: አስተዋደየኒ፡ ኀበ፡ ንጉሥ፡ ; ; ; ; vel ቅድመ፡ ; ; በ፡ causae: ; F.N. 6; ከመ፡ Perf., vel እስመ፡ , ut: ናስተዋድየኪ፡ እስመ፡ ረከብነ፡ . – : አስተዋደየ፡ ዘ፡ አጸላ።

አብአ

II,1intrare vel inire facere i.e.

1)introducere^la, inducere^la, : ; ; ; loci vel variis (sicut ቦአ፡ ): አብአቶሙ፡ ቤተ፡ ; አባእኩክሙ፡ ምድረ፡ እስራኤል፡ ; ; ; ; አብእዎ፡ ባሕረ፡ (sc. በሐመር፡ ) ; አባእናሁ፡ ውስተ፡ ገነት፡ ; ኢታብእ፡ ኵሎ፡ ሰብአ፡ ዘረከብከ፡ ውስተ፡ ቤትከ፡ ; ; ; ; ; አብእዎ፡ ኀቤሆሙ፡ ውስተ፡ ቤት፡ ; ; ; ; e bello: ዘያወጽኦሙ፡ ወዘያበውኦሙ፡ ; ወሎቱኒ፡ አባእኮ፡ ቅድሜከ፡ ይትዋቀስ፡ . n. 526In specie:

a)incidere facere^laaliquem in malum ; .

b)introducere^lavel adducere^laaliquem in societatem, religionem, i.e. recipiendum^la, adsciscendum curare^la: አብኦሙ፡ (paganos) ውስተ፡ አእምሮ፡ እግዚአብሔር፡ ; ዘእንበለ፡ አብእዎ፡ ክርስትና፡ Sx. ; ; ዘእንበለ፡ ያብእዎን፡ ለአንስቲያሆሙ፡ ውስተ፡ ሃይማኖት፡ F.M. 5,11.

2)introferre^la, inferre^la, importare^la, immittere^la, ingerere^la, inserere^la, invehere^la, ut: sanguinem in sacrarium ; ; ; ; ዓሥራቲየ፡ አባእክሙ፡ ቤተክሙ፡ ; ; ; onera per portas ; ; ; aliquid in speluncas ; aquas in urbem (inducere) ; naves in portum ; አብእ፡ እገሪከ፡ ውስተ፡ አርዑታ፡ ; vectes in annulos ; .

a)invehere^laproventum in horrea: ; (aliâs አእተወ፡ )

b)accipere^la(einnehmen, expendere): ዘአባእከ፡ ወዘአውጻእከ፡ .

c)inducere^la, introducere^lamorem, παρειςάγειν ; libros haereticorum F.N. 2 ( አንበረ፡ ).

d)injicere^la, interjicere^la, immittere^la: ኢታብእ፡ ሐዘነ፡ ውስተ፡ ነፍስከ፡ ; ኢታብእ፡ ሐዘነ፡ ማእከለ፡ ትፍሥሕትከ፡ ; ዮጊ፡ ታበውእ፡ ኀጢአተ፡ ማእከለ፡ ጽድቅከ፡ .

3)afferre^la: አብእ፡ ኤፉደ፡ προσάγαγε τὸ Ἐφούδ ; አብኡ፡ ለነ፡ ፍትሐ፡ ኀበ፡ ልዑል፡ ; አነ፡ አባእኩ፡ ተዝካረ፡ ስእለትክሙ፡ ቅድሜሁ፡ ; ; in specie offerre^la

a)munus, donarium, collectam ; ; ; ; ; ; .

b)sacrificia ; ; ; ; ; ; ; እምከመ፡ አባእኩ፡ ለእግዚአብሔር፡ ልዑል፡ ይሣሀለኒ፡ ; ; ዘበንዋየ፡ ዐመፃ፡ ያበውእ፡ መባአ፡ ; ; ; ካህን፡ ዘያበውእ፡ መሥዋዕተ፡ .

ዮጊ

particula incertae originis et ( gramm.§ 169,10)

ዮጊ

particula incertae originis et ( gramm.§ 169,10)

ተበቀለ

III,2

1)animadvertere^lavel vindicare^laaliquid vel in aliquem, punire^la, poenas petere^lavel sumere^la( ἐκδικεῖν , ἀνταποδιδόναι , κρίνειν ); ; አስከ፡ እፈዲ፡ ወእትቤቀል፡ ; ለተበቅሎ፡ ; : ሶበ፡ ተበቀልኩኪ፡ በመዐትየ፡ ; ; ; ; ; ; ለተበቅሎ፡ ፀር፡ ; ; ዮጊ፡ ኢትክል፡ ተበቅሎቶ፡ ለዘአበሰ፡ ; ; ; ; ዘይትቤቀሎሙ፡ ለጸላእቱ፡ ; ; ; ; poenae ; : በቀለኑ፡ ትትቤቀለኒ፡ ; n. 511 እትቤቀሎሙ፡ ፬በቀለ፡ ; ; እምኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ይትቤቀልዋ፡ በቀለ፡ ; ላዕለ፡ pers. ; እምነ፡ pers.: ይትቤቀል፡ በቀለ፡ እምፀሩ፡ ; ; ; በ፡ criminis ; 1 ; እትቤቀሎሙ፡ በኀጢአቶሙ፡ ; ; ; በእንተ፡ criminis ; .

2)vindicare^la, ulcisci^la, ለ፡ pers., cujus causa agitur: ; ; ; ይትቤቀል፡ ሎቱ፡ ; ; ; raro ; ultionis: ; እትቤቀል፡ በቀለኪ፡ ; ; ይትቤቀል፡ በቀለ፡ ሕዝቡ፡ ; causae vel criminis: ይትቤቀል፡ ደመ፡ ደቂቁ፡ ; ; እምነ፡ pers., a qua ultionem exigunt: ; .

3)se vindicare^lavel ulcisci^la: ኢትትበቀሉ፡ ለሊክሙ፡ ; ለእመ፡ ተምዐ፡ ወተበቀለ፡ ፩ይትከላእ፡ እምቍርባን፡ F.M. 21,2.

ዮጊ

particula incertae originis et ( gramm.§ 169,10)

ዖቀ ፈርሀ

I,1[contiguum videtur ዐቀበ፡ , an وَقَى ?] ይዑቅ፡

1)servare^la, observare^la: ነፍሶ፡ ዑቅ፡ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ διαφύλαξον ; ዑቅ፡ ትእዛዘ፡ ወግበር፡

a)respicere^la, attendere^la, videre^la, prospicere^la, vel rei: ዑቀኒ፡ ἐπιγνῶναί με ; εἰδέναι ; ዘኢየዐውቅ፡ ቤቶ፡ ይወርሶ፡ ነፋስ፡ ; βλέπειν ; diaconi ይዑቅዎሙ፡ ለእለ፡ አልቦሙ፡ (prospiciant iis qui nihil habent) p. 321; etiam ላዕለ፡ vel ለ፡ pers.: ዑቅኬ፡ ላዕለ፡ (v. ለ ) ኢዮብ፡ προσέχειν .

b)cavere^la

α)aliquem vel aliquid i.e. vitare^la, : ዑቅዎሙ፡ ለከለባት፡ βλέπετε τοὺς κύνας ; ዘንተ፡ ዑቅ፡ ከመ፡ ኢታግብኦ፡ ለወልድየ፡ ; እምነ፡ rei, ut: ዑቅ፡ ርእሰከ፡ (v. ዑቅ፡ ) እምእኩይ፡ .

β)providere^la, videre^la, cautionem adhibere^la, sive addito ርእሶ፡ (proprie: semet custodire^la) sive omisso; : ዑቅ፡ ርእሰከ፡ ; ; ; ; ; ዑቅ፡ ወተዐቀብ፡ ; ዑቂ፡ ወለብዊ፡ ; ዑቁ፡ ወኢታፅርዑ፡ ; በእንተ፡ rei ; ኢ፡ cum verbi ( ne^la): ; ; ; ; ; ; ; ዑቁ፡ ኢታርኅዉ፡ ; ; ዑቅ፡ ኢያስሕቱከ፡ ; ; ; ; ; raro Imperf., ut: ዑቅ፡ አልቦ፡ ዘትኄሊ፡ ; ; ከመ፡ ( ut^la): ዑቁ፡ ከመ፡ ትግበሩ፡ ; ; ዮጊ፡ ኢ፡ ne forte^lac. , Platt.

2)animadvertere^la, cognoscere^la: ዑቅ፡ ከመ፡ „scito, quod“ Lud. e Vit. Pach. [quae verbi አወቀ፡ significatio in lingua Amh. tritissima est; נָצַר custodire^la, at نظر ነጸረ፡ intueri^la, aspicere^la].

3)intrans.: notum^la, manifestum esse^lavel fieri^la, apparere^la: ድኅረ፡ የዐውቅ፡ እከይሁ፡ (nisi ያዐውቅ፡ ἐκφαίνει τὴν κακίαν legere malueris) ; አዕረፈ፡ ( ያሬድ፡ ማሕሌታዊ፡ ) በሰላም፡ ወመቃብሪሁሰ፡ ኢተዐውቅ፡ (ni ተዐውቀ፡ legendum est) Sx. ; ናሁኬ፡ የዐውቅ፡ ከመ፡ … („elucet“, ni ያዐውቅ፡ „indicat“ interpretandum est) M.M. f. 109.

I,1[amh. ፈራ፡ ; ei Ges. in thes. p. 1122 comparavit فَرّ , نَفَر fugit^la, fugax^la, pavidus fuit^la, sed etiam יָרֵא et وَرُعَ cognata videntur] ይፍራህ፡

b)Infin.: ; ; ; ; ; ; n. 1352 ; ; ; ; ; ; vel ከመ፡ seq. : አርመምኩ፡ ፈሪህየ፡ ከመ፡ እንግር፡ ዘእኄሊ፡ .

ጌገየ

quadril. I [ غوى עוה ጎገወ፡ ]

1)errare^la

a)aberrare^laa via, deerrasse^laitinere: ዮጊ፡ እጌጊ፡ እስመ፡ እንተ፡ ፍኖተ፡ ደብር፡ መጻእኩ፡ Rel. Bar.; aberrare^laa vero i.e. non invenire^la, : ይጌግዩ፡ ኵሎ፡ ሥርዐተ፡ ዘዓመታት፡ ; .

b)in errorem induci^la, in errore versari^la, falli^la, titubare mente errabunda^la: ; ; ትጌጊ፡ πλανηθήσῃ ; ጌገዩ፡ በስካር፡ ἐσείσθησαν ; ይጌግዩ፡ ; በፍትሕ፡ ኢይጌጊ፡ አፉሁ፡ ; ; ትጌጊ፡ ἐκπλαγῇς ; ንጌጊ፡ ለርእስነ፡ ἑαυτοὺς πλανῶμεν .

c)ignorare^la, ለ፡ , ut: ኢጌገይኩ፡ ለእለ፡ ይትዋክሑ፡ ብሂሎሙ፡ οὐκ ἀγνοῶ Cyr. ad

d)ethice: errorem committere^la, delinquere^la, peccare^la, culpam committere^la(inconsiderate, per imprudentiam): ἐσπούδακα ; ይስሕት፡ ወይጌጊ፡ ; ይወድቅ፡ ወይጌጊ፡ ; πλανᾶσθαι ; አበሱ፡ ወጌገዩ፡ ἐπλημμέλησαν ; አበስነ፡ ጌገይነ፡ ἡμαρτήσαμεν ἠσεβήσαμεν ; ; ጌጎይከ፡ ἠνόμησας ; ; ἠδικήσαμεν ; ὀφείλει ; ᾑμάρτομεν ; ላዕለ፡ pers.: ; peccati: ; አበሳ፡ ዘበኢያእምሮ፡ ጌገይከ፡

ዮጊ

particula incertae originis et ( gramm.§ 169,10)

ዬ

, etiam ዮ፡ sec. Lud., interjectio

a)mirantis: heu^la, eia!^la ዬ፡ መስቀል፡ ጸገየ፡ Deg.; አንፈርዐጹ፡ ሰብአ፡ ሰገል፡ ረኪቦሙ፡ ሕፃነ፡ መድኀኒነ፡ ዘተወልደ፡ ለነ፡ ዬ፡ ዬ፡ ዬ፡ ዬ፡ ዬ፡ ዬ፡ መንክር፡ Deg.

b)dolentis et miserantis: heu^la, ah^la, au^la, proh!^laDeg. (crebro); ዬ፡ ዬ፡ ዬ፡ አማኑኤል፡ አምላክነ፤ ዬ፡ ዬ፡ ዬ፡ ኢየሱስ፡ መድኀኒነ፤ ዬ፡ ዬ፡ ዬ፡ ክርስቶስ፡ ንጉሥነ፤ ዮ፡ ዮ፡ ዮ፡ (in meo exemplari: ዬ፡ ዬ፡ ዬ፡ ) አውረድዎ፡ እምዕፅ፤ Lit. Chrys.

Search

Input

Keys Combinations

Hold and choose