Get involved
report issue

Search Help

Search

This app is built with exist-db, and uses Lucene as the standard search engine. This comes with several options available. A full list is here

Below very few examples.

sample result
* *custodir* add wildcards to unlimit your string search
? custodir? Will find any match for the position with the question mark.
~ ምሕረትከ~ Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
"" "ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡" Will find the exact string contained between quotes.
() (verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ Will find one of the two between brackets and the other string.

Input

If you want to transcribe some fidal into latin or update your transcription, you can have a go with our transcription tools.

If you are using the keyboard provided, please note that there are four layers, the normal one and those activated by Shift, Alt, Alt+Shift.

Normal and Shift contain mainly Fidal. Alt and Alt-Shift diacritics.

To enter letters in Fidal and the diacritics with this keyboard, which is independent of your local input selection, you can use two methods.

Orthographic variants of the Ethiopic language are searched as a standard if not otherwise specified. The following are the options considered by the search engine.

  • 's','s', 'ḍ'
  • 'e','ǝ','ə','ē'
  • 'w','ʷ'
  • 'ʾ', 'ʿ'
  • '`', 'ʾ', 'ʿ' (note that you can use the tick if you are not sure about the two, but none will be inferred for you)
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ', 'ሃ', 'ሓ', 'ኃ'
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ'
  • 'ሁ', 'ሑ', 'ኁ'
  • 'ሂ', 'ሒ', 'ኂ'
  • 'ሄ', 'ሔ', 'ኄ'
  • 'ህ', 'ሕ', 'ኅ'
  • 'ሆ', 'ሖ', 'ኆ'
  • 'ሠ','ሰ'
  • 'ሡ','ሱ'
  • 'ሢ','ሲ'
  • 'ሣ','ሳ'
  • 'ሥ','ስ'
  • 'ሦ','ሶ'
  • 'ሤ','ሴ'
  • 'ጸ', 'ፀ'
  • 'ጹ', 'ፁ'
  • 'ጺ', 'ፂ'
  • 'ጻ', 'ፃ'
  • 'ጼ', 'ፄ'
  • 'ጽ', 'ፅ'
  • 'ጾ', 'ፆ'
  • 'አ', 'ዐ', 'ኣ', 'ዓ'
  • 'ኡ', 'ዑ'
  • 'ኢ', 'ዒ'
  • 'ኤ', 'ዔ'
  • 'እ', 'ዕ'
  • 'ኦ', 'ዖ'

Some examples

  • If you search Taammera, you will not find Taʾammǝra or Taʿammera but only Taammera. Try Ta`ammera instead or use the keyboard provided to enter aleph and ayn.
  • If you are searching for Yāʿǝqob, you will not have a lot of luck searching Yaqob, unless some kind cataloguer has actually added it into the data as simplified spelling form. Try instead entering Yaqob~0.5 which is a fuzzy search, this will return also Yāʿǝqob. Also Ya`eqob is fine for example.

Keys Combinations

With this method you use keys combinations to trigger specific characters. Click here for a list of the available combos. This can be expanded, do not hesitate to ask (click here to post a new issue).

Hold and choose

If you hold a key optional values will appear in a list. You can click on the desiderd value or use arrows and enter to select it. The options are the same as those activated by combinations.

With this method you do not have to remember or lookup combos, but it does take many more clicks...

participiumpart.
1)custoditusla, in custodiam traditusla, Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 13,25 ; Actus apostolorum.Act. 27,1 romanae editionisrom.; ብእሲት፡ ዕቅብት፡ ለብእሲ፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 19,20 ; videasvid. ዕቅብት፡ ; ዕቁባን፤ ዕዉራን፤ እለ፡ ለምጽ፤ ዝልጉሳን፡ ne intrent in sanctuarium, not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 176 (num morbis contagiosis affectila? collatio, -is vel collectivum, -ecoll. סְגִיר , an lapsu calami scriptum pro ዕቡቃን፡ ?).
4)attentusla, cautusla: ዕቁበ፡ ይትናገር፡ φυλασσόμενος λαλεῖ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 21,28 ; ዘዕቁብ፡ በቃሉ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 86 ; ዕቁበ፡ ለይኩን፡ Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 164,1 .
participiumpart.superbusla, arrogansla, insolensla, fastuosusla, inflatusla, ( superbia tumensla), ὑπερήφανος Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 17,30 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 88,11 ; liber Jobi.Job 38,15 ; liber Jobi.Job 40,7 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 3,28 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 11,30 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 23,8 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,15 ; Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 14,6 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,34 ; Jesaiae prophetia.Jes. 13,11 ; Jacobi epistola.Jac. 4,6 ; συκοφάντης Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 71,4 ; ὑβρισταί ad Romanos epistola Pauli.Rom. 1,30 Platt; አዕይንት፡ ዕቡይ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 24,36 ; Jesaiae prophetia.Jes. 5,15 ; ዕቡየ፡ ልብ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 14,14 ; ዕቡየ፡ መንፈስ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 7,8 ; ዕቡየ፡ ዐይን፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 100,7 . ʿǝbbuy
Grébaut
ዕቡየ፡ ልብ፡ ʿǝbbuya lǝbb «orgueilleuxfr» ወአክሪሱስሰ፡ ኮነ፡ ግዙፈ፡ ክሳድ፡ ወዕቡየ፡ ልብ። 167, videasvid. ልብ፡
33
Leslau
ዕቡይ፡ ʿǝbbuy prouden, arroganten, boastfulen, haughtyen, insolenten
ዕቡየ፡ ልብ ʿǝbbuya lǝbb presumptuousen 55b
participiumpart.superbusla, arrogansla, insolensla, fastuosusla, inflatusla, ( superbia tumensla), ὑπερήφανος Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 17,30 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 88,11 ; liber Jobi.Job 38,15 ; liber Jobi.Job 40,7 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 3,28 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 11,30 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 23,8 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,15 ; Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 14,6 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,34 ; Jesaiae prophetia.Jes. 13,11 ; Jacobi epistola.Jac. 4,6 ; συκοφάντης Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 71,4 ; ὑβρισταί ad Romanos epistola Pauli.Rom. 1,30 Platt; አዕይንት፡ ዕቡይ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 24,36 ; Jesaiae prophetia.Jes. 5,15 ; ዕቡየ፡ ልብ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 14,14 ; ዕቡየ፡ መንፈስ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 7,8 ; ዕቡየ፡ ዐይን፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 100,7 . participiumpart.superbusla, arrogansla, insolensla, fastuosusla, inflatusla, ( superbia tumensla), ὑπερήφανος Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 17,30 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 88,11 ; liber Jobi.Job 38,15 ; liber Jobi.Job 40,7 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 3,28 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 11,30 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 23,8 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,15 ; Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 14,6 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,34 ; Jesaiae prophetia.Jes. 13,11 ; Jacobi epistola.Jac. 4,6 ; συκοφάντης Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 71,4 ; ὑβρισταί ad Romanos epistola Pauli.Rom. 1,30 Platt; አዕይንት፡ ዕቡይ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 24,36 ; Jesaiae prophetia.Jes. 5,15 ; ዕቡየ፡ ልብ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 14,14 ; ዕቡየ፡ መንፈስ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 7,8 ; ዕቡየ፡ ዐይን፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 100,7 . Substantivumsubst.[ לֵב et לֵבָב , ܠܶܒܳܐ , لُبٌّ amh. ልብ፡ ; de etymo videasvid.Ges. thes. p. 738] m. et fem. (ut Proverbiorum liber biblicus.Prov. 6,18 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 15,13 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 15,14 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 17,22 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 26,23 ; liber Jobi.Job 36,34 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 1,16 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 2,23 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 7,22 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,17 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 9,3 ; Jeremiae prophetia.Jer. 18,12 ) pluralisPl. አልባብ፡ (ut Matthaei Evangelium.Matth. 9,4 ) est
2)animusla, corla, quatenus est sedes sensuum et affectuumla, agendi sentiendique ratiola, voluntaslaet consiliumla, innumeris in locis (secundum usum loquendi biblicum): ንብብዋ፡ ውስተ፡ ልባ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 40,2 ; ናዝዛ፡ ለልብከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,23 ; Jesaiae prophetia.Jes. 35,4 ; ደይ፡ ቃሎ፡ ውስተ፡ { ልብከ፡ }; ለአብዳን፡ ውስተ፡ አፉሆሙ፡ ልቦሙ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 21,26 ; ዘይፈትን፡ ልበ፡ ወኵልያተ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 11,20 ; እስመ፡ ኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ውእቱ፡ ልቡ፡ Deuteronomium.Deut. 1,36 ; ኖሎት፡ ዘከመ፡ ልብየ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 3,15 ; በኵሉ፡ ልብ፡ toto animolasaepissime (ut Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 7,27 ); በክልኤቱ፡ ልብ፡ ἐν καρδίᾳ δισσῇ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 1,28 ; ዘክልኤ፡ ልቡ፡ δίψυχος Jacobi epistola.Jac. 1,8 ; በልብ፡ ወልብ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 11,2 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 91,4 ; τὰ ἐντὸς , τὰ ἔγκατα Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 19,26 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 21,14 ; ኀብአ፡ ያዕቆብ፡ ልቦ፡ ለላባ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 105 ; praeterea videasvid. አዕበየ፡ , ኀየለ፡ , ጸንዐ፡ , አጽንዐ፡ , አግዘፈ፡ , አንበረ፡
3)praecipue summae animi facultates: mensla, ratiola, intellectusla; conscientiala, ልብየ፡ ገብአኒ፡ αἱ φρένες μου Danielis prophetia.Dan. 4,31 ; Danielis prophetia.Dan. 4,33 ; ገብኦ፡ ልቡ፡ σωφρονῶν Lucae evangelium.Luc. 8,35 ; Actus apostolorum.Act. 12,11 ; σύνεσις Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 31,11 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 22,11 ; ዘአልቦ፡ ልብ፡ ἀσύνετος Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 22,13 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 25,2 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,8 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 6,20 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,21 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 91,6 ; ልበ፡ ሰብእ፡ ( oppositum, -o, -nituropp. ልበ፡ አርዌ፡ ) Danielis prophetia.Dan. 7,4 ; Danielis prophetia.Dan. 4,13 ; Danielis prophetia.Dan. 5,21 ; ὁ νοῦς liber Jobi.Job 33,16 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 1,28 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 7,23 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 12,2 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 14,5 ; ad Titum epistola.Tit. 1,15 ( romanae editionisrom.); ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 14,14 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 14,15 ; ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 4,17 ; not able to find explanation in abbreviation listCyr. ad Theod. f. 13 ; διάνοια Jesaiae prophetia.Jes. 14,13 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 28,3 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 1,13 ; 1 Evangelium Joannis.Joh. 5,20 ; συνείδησις ad Romanos epistola Pauli.Rom. 2,15 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,1 ; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 3,9 .
ʿǝbbuy
Grébaut
ዕቡየ፡ ልብ፡ ʿǝbbuya lǝbb «orgueilleuxfr» ወአክሪሱስሰ፡ ኮነ፡ ግዙፈ፡ ክሳድ፡ ወዕቡየ፡ ልብ። 167, videasvid. ልብ፡
33
Leslau
ዕቡይ፡ ʿǝbbuy prouden, arroganten, boastfulen, haughtyen, insolenten
ዕቡየ፡ ልብ ʿǝbbuya lǝbb presumptuousen 55b
ʿǝbbuy
Grébaut
ዕቡየ፡ ልብ፡ ʿǝbbuya lǝbb «orgueilleuxfr» ወአክሪሱስሰ፡ ኮነ፡ ግዙፈ፡ ክሳድ፡ ወዕቡየ፡ ልብ። 167, videasvid. ልብ፡
33
Leslau
ዕቡይ፡ ʿǝbbuy prouden, arroganten, boastfulen, haughtyen, insolenten
ዕቡየ፡ ልብ ʿǝbbuya lǝbb presumptuousen 55b
lǝbb imaginationen, ‘Phantasiedeዘንተሰ፡ አኮ፡ እምልብነ፡ ዘንብል፤ አላ፡ በዘ፡ ሰማዕነ፡ ንነግር፡ ወበዘርኢነ፡ ሰማዕተ፡ ንከውን።Dies schreiben wir nicht aus unserer Erfindung heraus, sondern wir schildern, was wir gehört haben, und wir bezeugen, was wir gesehende 29 l. 16–18 (ed.), 33 l. 31–32 (tr.) (‘Hier ist schon lebb deutlich im Sinne von Phantasie gebraucht, eine Notion aufgrund derer Afa-Warq Gabra-Iyasus seinen berühmten Neologismus lebbwallad geprägt hat.’ 33 n. 152)
Grébaut
ልብ፡ lǝbb
1) intelligence profonde des chosesfr ኮነ፡ ለሰብአ፡ ዝንቱ፡ ዘመን፡ ወዝንቱ፡ ትውልድ፡ አገበረነ፡ መፍቅድ፡ ኀበ፡ ትርጓሜ፡ ዛቲ፡ መጽሐፍ፡ ከመ፡ ታብርሃነ፡ ወትክሥት፡ ለነ፡ ልበ፡ መጻሕፍት፡ አምላካዊያት፡ ዘተኀብአ፡ እምኔነ፡ እምብዝኀ፡ ዑረተ፡ ሕሊናነ። Ms. BNFet110, fol. 1ra.
31–32
2) caractèrefr, sentimentsfr, idéesfr, impressionsfr ወለጠ፡ ኪዳነ፡ ዘተካየደ፡ ምስለ፡ ለኪኑስ፡ ወተግሀ፡ ከመ፡ ይግበር፡ ምግባረ፡ ዘይከውን፡ ለአሕጕሎቱ፡ በፍርሃት፡ ወወለጠ፡ ልቦ። 199
ልብ፡ ጽኑን፡ lǝbb ṣǝnun «cœur lâchefr» ንሥኡ፡ ሕፃነ፡ ወአሰርዎ፡ ላዕለ፡ መስቀል፡ ወተሳለቁ፡ ቦቱ፡ ወኮነ፡ ልቦሙ፡ ጽኑነ፡ ወቀተልዎ፡ ለሕፃን፡ ዘተቀትለ፡ ዘእንበለ፡ ፍርሃት። 237, videasvid. ጽኑን፡
Locution አሠነየ፡ (II,2) ልበ፡ ʾaśannaya lǝbba «déterminerfr, faire fléchirfr», faire prendre une décisionfr በውእቱ፡ ዘመን፡ ኮነ፡ ፍቁሩ፡ ለንጉሥ፡ ዘይኑን፡ አካክዮስ፡ ሊቀ፡ ጳጳሳት፡ ዘቍስጥንጥንያ፡ ወአሠነየ፡ ልበ፡ ንጉሥ፡ ከመ፡ ይጽሐፉ፡ ባቡኒቆን፡ ዘበትርጓሜሁ፡ መጽሐፈ፡ ሃይማኖት፡ ፫፡ ጉባኤያት፡ ዘውእቶን፡ በኒቅያ፡ ወቍስጥንጥንያ፡ ወኤፌሶን። 251; አይልሉስሰ፡ ኮነ፡ ይልእክ፡ ኀበ፡ ንግሥት፡ ዋሪና፡ ሐሞቱ፡ እንዘ፡ ይብላ፡ ታሠኒ፡ ልበ፡ ንጉሥ፡ በእንቲአሁ፡ ወይእቲሰ፡ ኢክህለት፡ አሠንዮቶ፡ ልቡ፡ ለንጉሥ። 251; አሠነዩ፡ ልቦ፡ ከመ፡ ይኩን፡ ሊቀ፡ ጳጳሳት፡ ህየንተ፡ ወይሉስ፡ ወአሰፈውዎ፡ ብዙኀ፡ ሀብታተ፡ ከመ፡ ያቅም፡ ሃይማኖተ፡ ቤተ፡ ክርስቲያን። 251; ወከላጂኒ፡ ወሀቦ፡ ለቴዎድሮስ፡ ብዙኀ፡ ንዋየ፡ ፈሪሆ፡ ከመ፡ ኢይቅትልዎሙ፡ (sic) ለእሙ፡ ወለብእሲቱ፡ ሀለዉ፡ ተኀቢኦሙ፡ በእለ፡ እስክንድርያ። ወቴዎድሮስ፡ መኰንን፡ አሠነየ፡ ልቦ፡ ለከላጂ። 251, videasvid. አሠነየ፡
32
ልብ፡ ቅጥቁጥ፡ lǝbb qǝṭquṭ contritionfr (cœur brisé), dans la langue ascétique. Texte et référence: ... ምስለ፡ ረድኤተ፡ እግዚአብሔር፡ ወጽንዑ፡ በልብ፡ ቅጥቁጥ፡ በከመ፡ መሐረነ፡ በዘቀደመ፡... …Avec l’aide du Seigneur et sa puissance dans la contrition, comme il nous l’a enseigné auparavant par (ses) paroles…fr Ms. BNFet110, fol. 14ra. 446–447
3) servant d’élément de composition
a) Joint à des noms:
ሕማመ፡ ልብ፡ ḥǝmāma lǝbb «mélancoliefr» ወድቀ፡ ውስተ፡ ዝንቱ፡ ሕማመ፡ ልብ። 184, videasvid. ሕማም፡
ኀዘነ፡ ልብ፡ ḫazana lǝbb «regretfr» አዕረፈ፡ እንበለ፡ ኀዘነ፡ ልብ፡ ወሀከክ። 201, videasvid. ሐዘን፡
ስሕተተ፡ ልብ፡ sǝḥtata lǝbb «foliefr» ተወለጠ፡ ልቡናሁ፡ ወኮነ፡ የዐውድ፡ ውስተ፡ አብያተ፡ ዘቅጽር፡ በስሕተተ፡ ልብ። 287, videasvid. ስሕተት፡
ትግሀተ፡ ልብ፡ tǝghata lǝbb «générositéfr» ገብረት፡ ዘንተ፡ ኵሎ፡ በትግሀተ፡ ልብ፡ ለሕይወተ፡ ሀገር። 169, videasvid. ትግሀት፡
ትዕቢተ፡ ልብ፡ tǝʿbita lǝbb «orgueilfr» ኮነ፡ አኃዜ፡ ዓለም፡ ኵላ፡ ወወለጠ፡ ስሞ፡ በትዕቢተ፡ ልብ። 169, videasvid. ትዕቢት፡
ጽንዐተ፡ ልብ፡ ṣǝnʿata lǝbb «tyranniefr» ወሰከ፡ ጽንዐተ፡ ልብ፡ እምነ፡ እኅወ፡ አቡሁ፡ ዘኮነ፡ እምቅድሜሁ። 279, videasvid. ጽንዐት፡
b) Joint à des adjectifs:
ትሑተ፡ ልብ፡ tǝḥuta lǝbb «modestefr» ኮነ፡ የዋሀ፡ ወትሑተ፡ ልብ። 195, videasvid. ትሑት፡
ትኩዘ፡ ልብ፡ tǝkkuza lǝbb «plein de tristessefr» ሰከበ፡ ወኖመ፡ እንዘ፡ ኅዙን፡ ውእቱ፡ ወትኩዘ፡ ልብ። 195, videasvid. ትኩዝ፡
ኅዙነ፡ ልብ፡ ḫǝzuna lǝbb «affligéfr» ኢትኩን፡ ኅዙነ፡ ልብ፡ በከመ፡ ትኄሊ፡ አንተ፡ ወትብል፡ በእንተ፡ ኀጢአትየ፡ ኢባረከኒ፡ ዝንቱ፡ አረጋዊ። 257, videasvid. ሕዙን፡
ድኩመ፡ ልብ፡ dǝkuma lǝbb «découragéfr» ወዓዲ፡ ሮምሎስ፡ ፈርሀ፡ ወኮነ፡ ድኩመ፡ ልብ፡ ወእምብዝኀ፡ ፍርሃቱ፡ ተጠየቀ፡ እምኀበ፡ ማእምራን፡ ወመናፍስት፡ ርኩሳን። 175, videasvid. ድኩም፡
ዕቡየ፡ ልብ፡ ʿǝbbuya lǝbb «orgueilleuxfr» ወአክሪሱስሰ፡ ኮነ፡ ግዙፈ፡ ክሳድ፡ ወዕቡየ፡ ልብ። 167, videasvid. ዕቡይ፡
ጽኑዐ፡ ልብ፡ ṣǝnuʿa lǝbb «(homme) de mauvais cœurfr» ወይጣሉስሰ፡ ዓዲ፡ ዘኮነ፡ ሊቀ፡ ሐራ፡ ዘሀገረ፡ አብራኪ፡ ጽኑዐ፡ ልብ፡ ኮነ፡ ይጸልኦ፡ ለሳዊሮስ፡ ሊቀ፡ ጳጳሳት፡ ዘሀገረ፡ አንጾኪያ። 265, videasvid. ጽኑዕ፡
ፍሡሐ፡ ልብ፡ fǝśśuḥa lǝbb «(ayant) le cœur satisfaitfr» ቅንአ፡ ላዕለ፡ ሑረቶሙ፡ እኩይ፡ ወኢኮነ፡ ፍሡሐ፡ ልብ፡ ከመ፡ ቀዳሚ፡ 200, videasvid. ፍሡሕ፡
33
Leslau
ልብ፡ ጽኑን lǝbb ṣǝnun ( 32 ) cowardly hearten 561a
Cross-references:
a) for ሁከተ፡ ልብ፡ videasvid. ሁከት፡ (Grébaut)
participiumpart.superbusla, arrogansla, insolensla, fastuosusla, inflatusla, ( superbia tumensla), ὑπερήφανος Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 17,30 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 88,11 ; liber Jobi.Job 38,15 ; liber Jobi.Job 40,7 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 3,28 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 11,30 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 23,8 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,15 ; Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 14,6 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,34 ; Jesaiae prophetia.Jes. 13,11 ; Jacobi epistola.Jac. 4,6 ; συκοφάντης Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 71,4 ; ὑβρισταί ad Romanos epistola Pauli.Rom. 1,30 Platt; አዕይንት፡ ዕቡይ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 24,36 ; Jesaiae prophetia.Jes. 5,15 ; ዕቡየ፡ ልብ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 14,14 ; ዕቡየ፡ መንፈስ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 7,8 ; ዕቡየ፡ ዐይን፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 100,7 . ʿǝbbuy
Grébaut
ዕቡየ፡ ልብ፡ ʿǝbbuya lǝbb «orgueilleuxfr» ወአክሪሱስሰ፡ ኮነ፡ ግዙፈ፡ ክሳድ፡ ወዕቡየ፡ ልብ። 167, videasvid. ልብ፡
33
Leslau
ዕቡይ፡ ʿǝbbuy prouden, arroganten, boastfulen, haughtyen, insolenten
ዕቡየ፡ ልብ ʿǝbbuya lǝbb presumptuousen 55b
Substantivumsubst., fem. et m. , pluralisPl. አዕይንት፡ [ עַיִן ܥܻܝܢ ܥܰܝܢܳܐ عَيْنٌ ]
1)oculusla, Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 21,24 ; fem. liber Jobi.Job 7,7 ; liber Jobi.Job 13,1 ; liber Jobi.Job 16,20 ; liber Jobi.Job 29,11 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 16,5 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,29 ; m. Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 1,8 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 4,8 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,22 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,23 ; Matthaei Evangelium.Matth. 20,15 ; Lucae evangelium.Luc. 11,34 ; (ad sensum) liber Jobi.Job 24,15 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 14,9 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 14,10 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 23,19 al.; በፍሡሕ፡ ዐይን፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 32,10 ; በሠናይ፡ ዐይን፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 32,12 ; ከመ፡ እኩይ፡ ዐይነ፡ ሰብእ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 34,13 ; አዕይንቲሃ፡ ድኩም፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 28 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 16,12 ; ትደዊ፡ አዕይንቲሃ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 29,17 ; ሚጥ፡ ዐይነከ፡ እምነ፡ ብእሲት፡ ሠናይት፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 9,8 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 4,1 ; ይኔጽራ፡ አዕይንቲሁ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 17,7 ; ተሀይዳ፡ አዕይንቲሁ፡ Judith liber apocryphus.Judith 16,9 ; ከደኑ፡ አዕይንቲሆሙ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 13,15 ; ከሠተት፡ አዕይንቲሃ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 17 ; ፈትሐ፡ አዕይንቲሃ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 21,19 ; አንሥኡ፡ አዕይንቲሆሙ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 17,8 ; አልዐለ፡ አዕይንቲሁ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 13,10 ; ከብዱ፡ አዕይንቲሁ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 3,2 ; ታነብዕ፡ ዐይንየ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 13,17 ; ተሀውከት፡ ዐይንየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 30,11 ; ይቀጽብ፡ በዐይን፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 6,13 ; ቅድመ፡ አዕይንቲከ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 11,25 .
a) ዐይነ፡ በዐይን፡ oculo ad oculumla: ይትራአዩ፡ ዐይነ፡ በዐይን፡ Jeremiae prophetia.Jer. 39,4 ; Jesaiae prophetia.Jes. 52,8 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 14,14 .
b) ለዐይነ፡ sub oculolaalicujus i.e. coramlaaliquo: ለዐይንከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,23 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,1 Platt; Matthaei Evangelium.Matth. 22,5 ; Lucae evangelium.Luc. 16,15 (coll. አዕይንቲከ፡ ለአዕይንቲሁ፡ ይሬእያ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 41,3 ); Synaxaria; sequuntur nomina mensium HamlêSx. Haml. 7 Enc.
c) ዐይን፡ ሕሙም፡ vel ሐማሚ፡ oculus aegerlavel inviduslaLucae evangelium.Luc. 11,34 romanae editionisrom.; Matthaei Evangelium.Matth. 20,15 ; eundem sensum habet ያአኪ፡ ላዕሌከ፡ ዐይኖ፡ invidebit tibilaDeuteronomium.Deut. 15,9 ; በዐይን፡ እኪት፡ ἀναιδεῖ ὀφθαλμῷ Regum liber biblicum I.1 Reg. 2,29 ; ዐይን፡ ዕቡይ፡ oculus superbuslaProverbiorum liber biblicus.Prov. 24,36 ; ዕቡየ፡ ዐይን፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 100,7 ; ዘይሬእዮሙ፡ ለሕዝብ፡ በዐይን፡ ሕጽጽት፡ qui hominesla(oculo vel obtutu exiguo intuetur i.e.) ut multum infra despectatlaF.N. 5.
e)Etiam ዐይን፡ oculuslavel አዕይንት፡ oculila(sicut عَيْنٌ ) dicitur
β)insidiatorla, ἐπίβουλος , Regum liber biblicum I.1 Reg. 29,4 .
f) ብንተ፡ ዐይን፡ pupilla oculilavideasvid. sub ብንት፡ columnacol.0518.
g) ቅጽበተ፡ ዐይን፡ nutus oculilai.e. momentumlatemporis videasvid. sub ቅጽበተ፡ columnacol.0475.
2)Varie transfertur oculus:
a)examenlabilancis (cfr. عَيْنٌ ): ከመ፡ እንተ፡ ታገብእ፡ ዐይነ፡ መዳልው፡ እሙንቱ፡ ὡς ῥοπὴ ζυγοῦ Jesaiae prophetia.Jes. 40,15 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 1,35 .
b)specieslavel imago insculptala, sculpturalasigilli: ዐይነ፡ ማኅተም፡ γλύμμα σφραγῖδος Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 28,11 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 28,21 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 38,27 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 45,11 .
c)dubius est sensus vocis ዐይን፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 36,31 , ubi Gr. ὤα habet (an circuluslaoculo similis?).
d)in libris ex Arabico translatis ዐይን፡ seq. Gen. significat ipselaille (sicut عَيْنٌ ), ut: እመ፡ ኢተረክበ፡ ዐይኑ፡ (sc. rei furto ablatae) ያገብእ፡ አምሳሊሁ፡ F.N. 35 aliud exemplum videasvid. sub ሕስት፡ col. 891. n. 1007
e) ዐይነ፡ ወርቅ፡ oculus vel species auri i.e. icterusla( morbus regiuslaq.d.), Lud.
3)fonsla, Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 15,27 ; Jacobi epistola.Jac. 3,11 ; Deus አቀመ፡ አዕይንቲሁ፡ ለተከዚ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 13,46 et Deg.; fortasse Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 21,7 ; translatetransl.: ተመክሮ፡ ዐይነ፡ ተመርሖ፡ ውእቱ፡ Mashafa Falasfa.Fal. f. 55. Eodem referendum est ዐይነ፡ ምድር፡ oculus terrae i.e. cavumlaut talpae, mustelae, Lud. auctore, auctoritateauct.Greg. (cfr. etiam Isenberg lexiconlex.amh. sub ዐይን፡ ).
participiumpart.superbusla, arrogansla, insolensla, fastuosusla, inflatusla, ( superbia tumensla), ὑπερήφανος Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 17,30 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 88,11 ; liber Jobi.Job 38,15 ; liber Jobi.Job 40,7 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 3,28 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 11,30 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 23,8 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,15 ; Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 14,6 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,34 ; Jesaiae prophetia.Jes. 13,11 ; Jacobi epistola.Jac. 4,6 ; συκοφάντης Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 71,4 ; ὑβρισταί ad Romanos epistola Pauli.Rom. 1,30 Platt; አዕይንት፡ ዕቡይ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 24,36 ; Jesaiae prophetia.Jes. 5,15 ; ዕቡየ፡ ልብ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 14,14 ; ዕቡየ፡ መንፈስ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 7,8 ; ዕቡየ፡ ዐይን፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 100,7 . ʿayn
Cross-references:
a) for ምኡከ፡ ዐይን፡ videasvid. ምኡክ፡ (Leslau)
b) for ቀልደደ፡ ዐይን፡ videasvid. ቀልደድ፡
ʿǝbbuy
Grébaut
ዕቡየ፡ ልብ፡ ʿǝbbuya lǝbb «orgueilleuxfr» ወአክሪሱስሰ፡ ኮነ፡ ግዙፈ፡ ክሳድ፡ ወዕቡየ፡ ልብ። 167, videasvid. ልብ፡
33
Leslau
ዕቡይ፡ ʿǝbbuy prouden, arroganten, boastfulen, haughtyen, insolenten
ዕቡየ፡ ልብ ʿǝbbuya lǝbb presumptuousen 55b
participiumpart.flatusla, in specie:
b)inflatusla, tumensla: ዕቡየ፡ ዐይን፡ ወንፉኀ፡ ልብ፡ M.M. f. 56; ንፉኃን፡ ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 5,2 ; ad Colossenses epistola Pauli.Col. 2,18 romanae editionisrom.
nomen agentisn. ag., pluralisPl. ፈታውያን፡
1)cupitorla, cupidusla: ፈታውያነ፡ ጽዕለት፡ ἐπιθυμηταί Proverbiorum liber biblicus.Prov. 1,22 ; ፈታውያነ፡ እከይ፡ እሙንቱ፡ ἐρασταί Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 15,6 .
2)libidinosusla: ኢትኩን፡ ፈታዌ፡ Lud. Comm. hist. p. 316 n. 52; ዕቡያን፡ ወፈታውያን፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 232.
feroxla, insolensla, frivolus contemtorla(divinarum humanarumque legum): ሥሑጻን፡ λοιμοί ( לֹצְצִים ) Hosea.Hos. 7,5 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 1,30 ; ad Timotheum epistola II.2 Tim. 3,3 ; Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 103 ; ዕልዋን፡ ወጽልሕዋን፡ ወሥሑጻን፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 235 ; መኰንን፡ ሥሑጽ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: SaneSx. Sen. 14 Enc. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ዕቡያን፡ ዝሉፋን፡ ስሑፃን፡ ፩ወቦዘ፡ ስሑፃን፡ ተጻራፍያን፡ ውእቱ፡ ; aliudla: ስሑጻን፡ ዘ፡ ጥልቅልቆች፡ śǝḥuṣ , pluralisPl. ሥሑጻን፡ śǝḥuṣān
Grébaut
ሥሑጽ፡ śǝḥuṣ , pluralisPl. ሥሑጻን፡ śǝḥuṣān «orgueilleuxfr, irraisonnablefr, misanthropefr, égoïstefr» ― ቶዕቢት፡ , ክፉ፡ , የሰው፡ ጠላት፡ Ms. BNFabb217, fol. 50r.
124
Leslau
ሥሑጽ śǝḥuṣ scorneren, insolenten, arroganten, mischievousen, who despisesen, (, ) who meddles into thingsen, ( 124) irrationalen, misantropheen, () who insultsen 528b
participiumpart.superbusla, arrogansla, insolensla, fastuosusla, inflatusla, ( superbia tumensla), ὑπερήφανος Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 17,30 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 88,11 ; liber Jobi.Job 38,15 ; liber Jobi.Job 40,7 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 3,28 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 11,30 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 23,8 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,15 ; Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 14,6 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,34 ; Jesaiae prophetia.Jes. 13,11 ; Jacobi epistola.Jac. 4,6 ; συκοφάντης Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 71,4 ; ὑβρισταί ad Romanos epistola Pauli.Rom. 1,30 Platt; አዕይንት፡ ዕቡይ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 24,36 ; Jesaiae prophetia.Jes. 5,15 ; ዕቡየ፡ ልብ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 14,14 ; ዕቡየ፡ መንፈስ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 7,8 ; ዕቡየ፡ ዐይን፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 100,7 . ʿǝbbuy
Grébaut
ዕቡየ፡ ልብ፡ ʿǝbbuya lǝbb «orgueilleuxfr» ወአክሪሱስሰ፡ ኮነ፡ ግዙፈ፡ ክሳድ፡ ወዕቡየ፡ ልብ። 167, videasvid. ልብ፡
33
Leslau
ዕቡይ፡ ʿǝbbuy prouden, arroganten, boastfulen, haughtyen, insolenten
ዕቡየ፡ ልብ ʿǝbbuya lǝbb presumptuousen 55b
participiumpart., fem. ትሕት፡ , humilisla
a)demissusla, de oculis: ትሑታነ፡ ገጽ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 48,8 .
b)exilisla, de voce feminae, Lud. ex Enc.
c)de sorte et conditione hominum: vilisla, ignobilisla, abjectusla, ትሑት፡ ምስለ፡ ዐቢይ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 23 ; liber Jobi.Job 5,11 . liber Jobi.Job 12,21 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 18,23 ; ራእዩ፡ ምኑን፡ ወትሑት፡ እምኵሉ፡ ሰብእ፡ Jes.53,8; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 4,10 ; Lucae evangelium.Luc. 1,52 ; Lucae evangelium.Luc. 16,15 ; ψιλὸς ἄνθρωπος (de Christo, secundum sententiam Pauli Samosateni aliorumque) ትሑት፡ ብእሲ፡ Cyr. ad not able to find explanation in abbreviation listTh. f. 19 sequensseq.; hom. Acacii Mel. in Cyrilli Alexandrini scripta (de recta fide; ad Reginas; ad Theodosium; colloquium cum Palladio; Homiliae; Epistolae).Cyr. f. 106.
d)depressusla, afflictusla, miserla: አሀጉር፡ ትሕት፡ Jesaiae prophetia.Jes. 25,4 ; ሕምምት፡ ወትሕት፡ Jesaiae prophetia.Jes. 54,11 ; ሕዝብ፡ ትሑታን፡ λαὸς τεθλιμμένος Jesaiae prophetia.Jes. 18,7 ; ταλαίπωρος Rom.7,24. n. 554
e)de animo: submissusla, modeste de se sentiensla, submisse se gerenslaProverbiorum liber biblicus.Prov. 3,34 ( oppositum, -o, -nituropp. ዕቡይ፡ ); ልብ፡ ትሑት፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 50,18 ; ትሑታነ፡ ልብ፡ not able to find explanation in abbreviation listDan. ap. 3,64 ; ጻድቃን፡ ወትሑታን፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 25,4 ; ትሑታን፡ ሕዝብ፡ Jes.14,32; የዋሃን፡ ወትሑታን፡ Jes.26,6; Zephania prophetia.Zeph. 2,3 ; Matthaei Evangelium.Matth. 11,29 .
f)subjectusla, obediensla: ኪያሁ፡ ረሰየ፡ ልዑለ፡ ወኪያከ፡ ትሑተ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 35 ; castigate liberos, ከመ፡ ይኩኑ፡ ትሑታነ፡ ወይትአዘዙ፡ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 22.
g)relative: inferiorla, infimusla, ἐλάχιστοι liber Jobi.Job 18,7 ; liber Jobi.Job 30,1 ; ትሑታን፡ አባግዕ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 29,21 .
participiumpart.superbusla, arrogansla, insolensla, fastuosusla, inflatusla, ( superbia tumensla), ὑπερήφανος Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 17,30 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 88,11 ; liber Jobi.Job 38,15 ; liber Jobi.Job 40,7 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 3,28 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 11,30 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 23,8 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,15 ; Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 14,6 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,34 ; Jesaiae prophetia.Jes. 13,11 ; Jacobi epistola.Jac. 4,6 ; συκοφάντης Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 71,4 ; ὑβρισταί ad Romanos epistola Pauli.Rom. 1,30 Platt; አዕይንት፡ ዕቡይ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 24,36 ; Jesaiae prophetia.Jes. 5,15 ; ዕቡየ፡ ልብ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 14,14 ; ዕቡየ፡ መንፈስ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 7,8 ; ዕቡየ፡ ዐይን፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 100,7 . Substantivumsubst.[ לֵב et לֵבָב , ܠܶܒܳܐ , لُبٌّ amh. ልብ፡ ; de etymo videasvid.Ges. thes. p. 738] m. et fem. (ut Proverbiorum liber biblicus.Prov. 6,18 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 15,13 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 15,14 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 17,22 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 26,23 ; liber Jobi.Job 36,34 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 1,16 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 2,23 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 7,22 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,17 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 9,3 ; Jeremiae prophetia.Jer. 18,12 ) pluralisPl. አልባብ፡ (ut Matthaei Evangelium.Matth. 9,4 ) est
2)animusla, corla, quatenus est sedes sensuum et affectuumla, agendi sentiendique ratiola, voluntaslaet consiliumla, innumeris in locis (secundum usum loquendi biblicum): ንብብዋ፡ ውስተ፡ ልባ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 40,2 ; ናዝዛ፡ ለልብከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,23 ; Jesaiae prophetia.Jes. 35,4 ; ደይ፡ ቃሎ፡ ውስተ፡ { ልብከ፡ }; ለአብዳን፡ ውስተ፡ አፉሆሙ፡ ልቦሙ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 21,26 ; ዘይፈትን፡ ልበ፡ ወኵልያተ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 11,20 ; እስመ፡ ኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ውእቱ፡ ልቡ፡ Deuteronomium.Deut. 1,36 ; ኖሎት፡ ዘከመ፡ ልብየ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 3,15 ; በኵሉ፡ ልብ፡ toto animolasaepissime (ut Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 7,27 ); በክልኤቱ፡ ልብ፡ ἐν καρδίᾳ δισσῇ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 1,28 ; ዘክልኤ፡ ልቡ፡ δίψυχος Jacobi epistola.Jac. 1,8 ; በልብ፡ ወልብ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 11,2 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 91,4 ; τὰ ἐντὸς , τὰ ἔγκατα Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 19,26 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 21,14 ; ኀብአ፡ ያዕቆብ፡ ልቦ፡ ለላባ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 105 ; praeterea videasvid. አዕበየ፡ , ኀየለ፡ , ጸንዐ፡ , አጽንዐ፡ , አግዘፈ፡ , አንበረ፡
3)praecipue summae animi facultates: mensla, ratiola, intellectusla; conscientiala, ልብየ፡ ገብአኒ፡ αἱ φρένες μου Danielis prophetia.Dan. 4,31 ; Danielis prophetia.Dan. 4,33 ; ገብኦ፡ ልቡ፡ σωφρονῶν Lucae evangelium.Luc. 8,35 ; Actus apostolorum.Act. 12,11 ; σύνεσις Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 31,11 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 22,11 ; ዘአልቦ፡ ልብ፡ ἀσύνετος Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 22,13 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 25,2 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,8 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 6,20 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,21 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 91,6 ; ልበ፡ ሰብእ፡ ( oppositum, -o, -nituropp. ልበ፡ አርዌ፡ ) Danielis prophetia.Dan. 7,4 ; Danielis prophetia.Dan. 4,13 ; Danielis prophetia.Dan. 5,21 ; ὁ νοῦς liber Jobi.Job 33,16 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 1,28 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 7,23 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 12,2 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 14,5 ; ad Titum epistola.Tit. 1,15 ( romanae editionisrom.); ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 14,14 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 14,15 ; ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 4,17 ; not able to find explanation in abbreviation listCyr. ad Theod. f. 13 ; διάνοια Jesaiae prophetia.Jes. 14,13 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 28,3 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 1,13 ; 1 Evangelium Joannis.Joh. 5,20 ; συνείδησις ad Romanos epistola Pauli.Rom. 2,15 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,1 ; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 3,9 .
tǝḥut , fem. tǝḥt
Grébaut
ትሑተ፡ ልብ፡ tǝḥuta lǝbb «modestefr» ኮነ፡ የዋሀ፡ ወትሑተ፡ ልብ። 195, videasvid. ልብ፡
33
ʿǝbbuy
Grébaut
ዕቡየ፡ ልብ፡ ʿǝbbuya lǝbb «orgueilleuxfr» ወአክሪሱስሰ፡ ኮነ፡ ግዙፈ፡ ክሳድ፡ ወዕቡየ፡ ልብ። 167, videasvid. ልብ፡
33
Leslau
ዕቡይ፡ ʿǝbbuy prouden, arroganten, boastfulen, haughtyen, insolenten
ዕቡየ፡ ልብ ʿǝbbuya lǝbb presumptuousen 55b
lǝbb imaginationen, ‘Phantasiedeዘንተሰ፡ አኮ፡ እምልብነ፡ ዘንብል፤ አላ፡ በዘ፡ ሰማዕነ፡ ንነግር፡ ወበዘርኢነ፡ ሰማዕተ፡ ንከውን።Dies schreiben wir nicht aus unserer Erfindung heraus, sondern wir schildern, was wir gehört haben, und wir bezeugen, was wir gesehende 29 l. 16–18 (ed.), 33 l. 31–32 (tr.) (‘Hier ist schon lebb deutlich im Sinne von Phantasie gebraucht, eine Notion aufgrund derer Afa-Warq Gabra-Iyasus seinen berühmten Neologismus lebbwallad geprägt hat.’ 33 n. 152)
Grébaut
ልብ፡ lǝbb
1) intelligence profonde des chosesfr ኮነ፡ ለሰብአ፡ ዝንቱ፡ ዘመን፡ ወዝንቱ፡ ትውልድ፡ አገበረነ፡ መፍቅድ፡ ኀበ፡ ትርጓሜ፡ ዛቲ፡ መጽሐፍ፡ ከመ፡ ታብርሃነ፡ ወትክሥት፡ ለነ፡ ልበ፡ መጻሕፍት፡ አምላካዊያት፡ ዘተኀብአ፡ እምኔነ፡ እምብዝኀ፡ ዑረተ፡ ሕሊናነ። Ms. BNFet110, fol. 1ra.
31–32
2) caractèrefr, sentimentsfr, idéesfr, impressionsfr ወለጠ፡ ኪዳነ፡ ዘተካየደ፡ ምስለ፡ ለኪኑስ፡ ወተግሀ፡ ከመ፡ ይግበር፡ ምግባረ፡ ዘይከውን፡ ለአሕጕሎቱ፡ በፍርሃት፡ ወወለጠ፡ ልቦ። 199
ልብ፡ ጽኑን፡ lǝbb ṣǝnun «cœur lâchefr» ንሥኡ፡ ሕፃነ፡ ወአሰርዎ፡ ላዕለ፡ መስቀል፡ ወተሳለቁ፡ ቦቱ፡ ወኮነ፡ ልቦሙ፡ ጽኑነ፡ ወቀተልዎ፡ ለሕፃን፡ ዘተቀትለ፡ ዘእንበለ፡ ፍርሃት። 237, videasvid. ጽኑን፡
Locution አሠነየ፡ (II,2) ልበ፡ ʾaśannaya lǝbba «déterminerfr, faire fléchirfr», faire prendre une décisionfr በውእቱ፡ ዘመን፡ ኮነ፡ ፍቁሩ፡ ለንጉሥ፡ ዘይኑን፡ አካክዮስ፡ ሊቀ፡ ጳጳሳት፡ ዘቍስጥንጥንያ፡ ወአሠነየ፡ ልበ፡ ንጉሥ፡ ከመ፡ ይጽሐፉ፡ ባቡኒቆን፡ ዘበትርጓሜሁ፡ መጽሐፈ፡ ሃይማኖት፡ ፫፡ ጉባኤያት፡ ዘውእቶን፡ በኒቅያ፡ ወቍስጥንጥንያ፡ ወኤፌሶን። 251; አይልሉስሰ፡ ኮነ፡ ይልእክ፡ ኀበ፡ ንግሥት፡ ዋሪና፡ ሐሞቱ፡ እንዘ፡ ይብላ፡ ታሠኒ፡ ልበ፡ ንጉሥ፡ በእንቲአሁ፡ ወይእቲሰ፡ ኢክህለት፡ አሠንዮቶ፡ ልቡ፡ ለንጉሥ። 251; አሠነዩ፡ ልቦ፡ ከመ፡ ይኩን፡ ሊቀ፡ ጳጳሳት፡ ህየንተ፡ ወይሉስ፡ ወአሰፈውዎ፡ ብዙኀ፡ ሀብታተ፡ ከመ፡ ያቅም፡ ሃይማኖተ፡ ቤተ፡ ክርስቲያን። 251; ወከላጂኒ፡ ወሀቦ፡ ለቴዎድሮስ፡ ብዙኀ፡ ንዋየ፡ ፈሪሆ፡ ከመ፡ ኢይቅትልዎሙ፡ (sic) ለእሙ፡ ወለብእሲቱ፡ ሀለዉ፡ ተኀቢኦሙ፡ በእለ፡ እስክንድርያ። ወቴዎድሮስ፡ መኰንን፡ አሠነየ፡ ልቦ፡ ለከላጂ። 251, videasvid. አሠነየ፡
32
ልብ፡ ቅጥቁጥ፡ lǝbb qǝṭquṭ contritionfr (cœur brisé), dans la langue ascétique. Texte et référence: ... ምስለ፡ ረድኤተ፡ እግዚአብሔር፡ ወጽንዑ፡ በልብ፡ ቅጥቁጥ፡ በከመ፡ መሐረነ፡ በዘቀደመ፡... …Avec l’aide du Seigneur et sa puissance dans la contrition, comme il nous l’a enseigné auparavant par (ses) paroles…fr Ms. BNFet110, fol. 14ra. 446–447
3) servant d’élément de composition
a) Joint à des noms:
ሕማመ፡ ልብ፡ ḥǝmāma lǝbb «mélancoliefr» ወድቀ፡ ውስተ፡ ዝንቱ፡ ሕማመ፡ ልብ። 184, videasvid. ሕማም፡
ኀዘነ፡ ልብ፡ ḫazana lǝbb «regretfr» አዕረፈ፡ እንበለ፡ ኀዘነ፡ ልብ፡ ወሀከክ። 201, videasvid. ሐዘን፡
ስሕተተ፡ ልብ፡ sǝḥtata lǝbb «foliefr» ተወለጠ፡ ልቡናሁ፡ ወኮነ፡ የዐውድ፡ ውስተ፡ አብያተ፡ ዘቅጽር፡ በስሕተተ፡ ልብ። 287, videasvid. ስሕተት፡
ትግሀተ፡ ልብ፡ tǝghata lǝbb «générositéfr» ገብረት፡ ዘንተ፡ ኵሎ፡ በትግሀተ፡ ልብ፡ ለሕይወተ፡ ሀገር። 169, videasvid. ትግሀት፡
ትዕቢተ፡ ልብ፡ tǝʿbita lǝbb «orgueilfr» ኮነ፡ አኃዜ፡ ዓለም፡ ኵላ፡ ወወለጠ፡ ስሞ፡ በትዕቢተ፡ ልብ። 169, videasvid. ትዕቢት፡
ጽንዐተ፡ ልብ፡ ṣǝnʿata lǝbb «tyranniefr» ወሰከ፡ ጽንዐተ፡ ልብ፡ እምነ፡ እኅወ፡ አቡሁ፡ ዘኮነ፡ እምቅድሜሁ። 279, videasvid. ጽንዐት፡
b) Joint à des adjectifs:
ትሑተ፡ ልብ፡ tǝḥuta lǝbb «modestefr» ኮነ፡ የዋሀ፡ ወትሑተ፡ ልብ። 195, videasvid. ትሑት፡
ትኩዘ፡ ልብ፡ tǝkkuza lǝbb «plein de tristessefr» ሰከበ፡ ወኖመ፡ እንዘ፡ ኅዙን፡ ውእቱ፡ ወትኩዘ፡ ልብ። 195, videasvid. ትኩዝ፡
ኅዙነ፡ ልብ፡ ḫǝzuna lǝbb «affligéfr» ኢትኩን፡ ኅዙነ፡ ልብ፡ በከመ፡ ትኄሊ፡ አንተ፡ ወትብል፡ በእንተ፡ ኀጢአትየ፡ ኢባረከኒ፡ ዝንቱ፡ አረጋዊ። 257, videasvid. ሕዙን፡
ድኩመ፡ ልብ፡ dǝkuma lǝbb «découragéfr» ወዓዲ፡ ሮምሎስ፡ ፈርሀ፡ ወኮነ፡ ድኩመ፡ ልብ፡ ወእምብዝኀ፡ ፍርሃቱ፡ ተጠየቀ፡ እምኀበ፡ ማእምራን፡ ወመናፍስት፡ ርኩሳን። 175, videasvid. ድኩም፡
ዕቡየ፡ ልብ፡ ʿǝbbuya lǝbb «orgueilleuxfr» ወአክሪሱስሰ፡ ኮነ፡ ግዙፈ፡ ክሳድ፡ ወዕቡየ፡ ልብ። 167, videasvid. ዕቡይ፡
ጽኑዐ፡ ልብ፡ ṣǝnuʿa lǝbb «(homme) de mauvais cœurfr» ወይጣሉስሰ፡ ዓዲ፡ ዘኮነ፡ ሊቀ፡ ሐራ፡ ዘሀገረ፡ አብራኪ፡ ጽኑዐ፡ ልብ፡ ኮነ፡ ይጸልኦ፡ ለሳዊሮስ፡ ሊቀ፡ ጳጳሳት፡ ዘሀገረ፡ አንጾኪያ። 265, videasvid. ጽኑዕ፡
ፍሡሐ፡ ልብ፡ fǝśśuḥa lǝbb «(ayant) le cœur satisfaitfr» ቅንአ፡ ላዕለ፡ ሑረቶሙ፡ እኩይ፡ ወኢኮነ፡ ፍሡሐ፡ ልብ፡ ከመ፡ ቀዳሚ፡ 200, videasvid. ፍሡሕ፡
33
Leslau
ልብ፡ ጽኑን lǝbb ṣǝnun ( 32 ) cowardly hearten 561a
Cross-references:
a) for ሁከተ፡ ልብ፡ videasvid. ሁከት፡ (Grébaut)
(passim per ; secundumsec.Lud. etiam አቤር፡ ) Substantivumsubst., fem. [vid. gramm.§129, a], pluralisPl. እቤራት፡ ,
1)grandaevala, anusla, de Elisabetha, Lud.; እቤረ፡ መበለት፡ χήρα anuslavidualaLucae evangelium.Luc. 21,2 ; መበለት፡ እቤር፡ F.M. 5,7. At plerumque
Witwede pluralisPl. አቤራት፡ ʾaberāt , ዕቤራት፡ ʾǝberāt Kebra Nagast; numerus significat sectiones.Kebr. Nag. 50,6 ; Kebra Nagast; numerus significat sectiones.Kebr. Nag. 58,3 xxixa; 54a l. 7; 54 n. 14; 64a l. 21; 64 n. 21 (ed.)
et ዕብራይ፡ ( Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 1,15 ) not foundn. peregr., Hebraeusla, ut: ዕብራዊት፡ , ዕብራውያን፡ , ዕብራውያት፡ Jeremiae prophetia.Jer. 41,9 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 39,14 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 39,17 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 40,15 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 3,5 al.; ad Hebraeos epistola.Hebr. 1,1 in tit. Lectione vel interpretatione falsa nituntur hi loci: ብእሲት፡ ዕብራዊት፡ (v. ብዕራዊት፡ ) Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 26,2 ubi Gr. γυνὴ ἀνδρεία habet; ዕብራዊያት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 157 pro ἅβραι (Vers. Lat. praebet puellaela). Secundum . III,4,18 libri Regum duo, qui aliâs ዘነገሥት፡ ፫ወ፬ inscribuntur, titulo ዘዕብራውያን፡ insigniuntur (quem equidem nusquam legi). ʿǝbrāwi nomen propriumn. pr. (ethnonym) pluralisPl. ዕብራዊያን፡ ʿǝbrāwiyān Hebrewen 22a l. 8, 78b l. 9, 126a l. 6 (ed.)
et ዕብራይ፡ ( Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 1,15 ) not foundn. peregr., Hebraeusla, ut: ዕብራዊት፡ , ዕብራውያን፡ , ዕብራውያት፡ Jeremiae prophetia.Jer. 41,9 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 39,14 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 39,17 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 40,15 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 3,5 al.; ad Hebraeos epistola.Hebr. 1,1 in tit. Lectione vel interpretatione falsa nituntur hi loci: ብእሲት፡ ዕብራዊት፡ (v. ብዕራዊት፡ ) Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 26,2 ubi Gr. γυνὴ ἀνδρεία habet; ዕብራዊያት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 157 pro ἅβραι (Vers. Lat. praebet puellaela). Secundum . III,4,18 libri Regum duo, qui aliâs ዘነገሥት፡ ፫ወ፬ inscribuntur, titulo ዘዕብራውያን፡ insigniuntur (quem equidem nusquam legi). ʿǝbrāwi nomen propriumn. pr. (ethnonym) pluralisPl. ዕብራዊያን፡ ʿǝbrāwiyān Hebrewen 22a l. 8, 78b l. 9, 126a l. 6 (ed.)
et ዕብራይ፡ ( Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 1,15 ) not foundn. peregr., Hebraeusla, ut: ዕብራዊት፡ , ዕብራውያን፡ , ዕብራውያት፡ Jeremiae prophetia.Jer. 41,9 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 39,14 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 39,17 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 40,15 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 3,5 al.; ad Hebraeos epistola.Hebr. 1,1 in tit. Lectione vel interpretatione falsa nituntur hi loci: ብእሲት፡ ዕብራዊት፡ (v. ብዕራዊት፡ ) Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 26,2 ubi Gr. γυνὴ ἀνδρεία habet; ዕብራዊያት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 157 pro ἅβραι (Vers. Lat. praebet puellaela). Secundum . III,4,18 libri Regum duo, qui aliâs ዘነገሥት፡ ፫ወ፬ inscribuntur, titulo ዘዕብራውያን፡ insigniuntur (quem equidem nusquam legi). ʿǝbrāwi nomen propriumn. pr. (ethnonym) pluralisPl. ዕብራዊያን፡ ʿǝbrāwiyān Hebrewen 22a l. 8, 78b l. 9, 126a l. 6 (ed.)
et ዕብራይ፡ ( Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 1,15 ) not foundn. peregr., Hebraeusla, ut: ዕብራዊት፡ , ዕብራውያን፡ , ዕብራውያት፡ Jeremiae prophetia.Jer. 41,9 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 39,14 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 39,17 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 40,15 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 3,5 al.; ad Hebraeos epistola.Hebr. 1,1 in tit. Lectione vel interpretatione falsa nituntur hi loci: ብእሲት፡ ዕብራዊት፡ (v. ብዕራዊት፡ ) Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 26,2 ubi Gr. γυνὴ ἀνδρεία habet; ዕብራዊያት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 157 pro ἅβραι (Vers. Lat. praebet puellaela). Secundum . III,4,18 libri Regum duo, qui aliâs ዘነገሥት፡ ፫ወ፬ inscribuntur, titulo ዘዕብራውያን፡ insigniuntur (quem equidem nusquam legi). ʿǝbrāwi nomen propriumn. pr. (ethnonym) pluralisPl. ዕብራዊያን፡ ʿǝbrāwiyān Hebrewen 22a l. 8, 78b l. 9, 126a l. 6 (ed.)
III,1vendilaPsalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 104,16 ; Hezekielis prophetia.Hez. 48,14 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 22,2 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,23 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,34 ; Regum liber biblicum IV.4 Reg. 17,17 (ubi Perf. ተሠየጠ፡ in cod. S); Infin. ተሠይጥ፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,33 ; cumc. በ፡ pretii: Matthaei Evangelium.Matth. 10,29 ; Regum liber biblicum IV.4 Reg. 7,16 ; Threni, liber biblicus.Thren. 4,2 ; ጥበብ፡ ኢትሠየጥ፡ በወርቀ፡ ኦፌር፡ liber Jobi.Job 28,16 ; liber Jobi.Job 28,19 ; cumc. ለ፡ vel ኀበ፡ emtoris ዕብራዊ፡ ዘተሠይጠ፡ ለከ፡ n. 265Jesaiae prophetia.Jes. 41,14 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,39 ; Deuteronomium.Deut. 15,12 . Tradi in potestatemlaalicujus: ተሠየጥነ፡ ለሞት፡ ወለተበርብሮ፡ ἐπράθημεν εἰς ἀπώλειαν Esther, liber biblicus.Esth. 7,4 . taśayṭa , ተሰይጠ tasayṭa
Grébaut
ተሠይጠ፡ taśayṭa III,1 ይሠየጥ፡ «être vendufr» ― ተሸጠ፡ Ms. BNFabb217, fol. 54r.
136
Leslau
ተሠይጠ taśayṭa , () ተሰይጠ tasayṭa be solden, be valueden 540b
Substantivumsubst., m. et fem. , pluralisPl. ፊደላት፡ , passim ፊዳላት፡ [nominis forma est insolita, etymon obscurum; conjicias radicem ፈደለ፡ cum בדל vel فصل cognatam significasse separarela, distinguerela, unde ፊደል፡ parslaverbi separatala, singulalai.e. literala] literalaalphabeti (cum pronuntiata tum scripta): ዛቲ፡ ፊደል፡ τόδε τὸ στοιχεῖον Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 27 ; Lud. ex Enc. Patr.; ሆህያተ፡ ፊደል፡ Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 8 ; Chrys. ho. 9; F.N. proleg.; ፊደላት፡ F.N. proleg.; Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 27 ( videasvid. sub. ተላዕልዐ፡ ); ካህን፡ ይኩን፡ ከመ፡ መሃሬ፡ ጽሕፈት፡ ዘይጽሕፍ፡ ቅድመ፡ ፊደላተ፡ በእዴሁ፡ ወእምዝ፡ ይኤዝዞሙ፡ ለሕፃናት፡ ከመ፡ ይጽሐፉ፡ በአምሳሊሁ፡ F.M. 2,11 ( videasvid. ሆሄ፡ col.1); Cod. Mus. Brit. not able to find explanation in abbreviation listXIX n. 4 ; in SingularisSing.et pluralisPl.etiam alphabetumla: ደቂቀ፡ ኖኅ፡ ፫ ሴም፡ ያፌት፡ ካም፤ እምደቂቀ፡ ሴም፡ ተናገሩ፡ ፳ወ፭ ልሳናተ፡ ወጸሐፉ፡ እምነ፡ ፊደላት፡ ፷ ዘውእቶሙ፡ ዐረቢ፡ ሶርያ፡ አጋዊ፡ (sic) ዕብራዊ፡ ፋርሳዊ፡ ከለዳዊ፡ ህንዲ፡ ሲኒ። ወእምደቂቀ፡ ካም፡ ተናገሩ፡ ፴ወ፪ ልሳናተ፡ ወጸሐፉ፡ እምነ፡ ፊደላት፡ ፮ ዘውእቶሙ፡ ቅብጢ፡ ኖቢ፡ ባሻ፡ ቂልቂ፡ ፍልስጥዒ፡ ቍብሻ። ወእምደቂቀ፡ ያፌት፡ ተናገሩ፡ ፲ወ፭ ልሳናተ፡ ወጸሐፉ፡ ፮ ፊደላተ፡ ዘውእቶሙ፡ ዮናናዊ፡ ሮማዊ፡ አፍርንጋዊ፡ ገርጋኔ፡ (sic) አርማናዊ፡ እንድልሽ። ወኵሎሙ፡ ኮነ፡ ፸ወ፪ ልሳናት፡ እለ፡ ቦሙ፡ ፊደል፡ ፳ ወእለ፡ አልቦሙ፡ ፊደል፡ ፶ወ፪ Voc. Ae.; ፊደለ፡ ሮማይስጥ፡ ወቅብጥ፡ ይትዌጠን፡ በሆህያተ፡ (v. በሆህተ፡ ) እልፍ፡ Voc. Ae.; videasvid.etiam 209. Radices Abbadianae (collectio radicum Geez linguae Mss.).Rad. Abb.: ፈደለ፡ ዘ፡ ጻፈ።
et ዕብራይ፡ ( Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 1,15 ) not foundn. peregr., Hebraeusla, ut: ዕብራዊት፡ , ዕብራውያን፡ , ዕብራውያት፡ Jeremiae prophetia.Jer. 41,9 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 39,14 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 39,17 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 40,15 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 3,5 al.; ad Hebraeos epistola.Hebr. 1,1 in tit. Lectione vel interpretatione falsa nituntur hi loci: ብእሲት፡ ዕብራዊት፡ (v. ብዕራዊት፡ ) Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 26,2 ubi Gr. γυνὴ ἀνδρεία habet; ዕብራዊያት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 157 pro ἅβραι (Vers. Lat. praebet puellaela). Secundum . III,4,18 libri Regum duo, qui aliâs ዘነገሥት፡ ፫ወ፬ inscribuntur, titulo ዘዕብራውያን፡ insigniuntur (quem equidem nusquam legi). ʿǝbrāwi nomen propriumn. pr. (ethnonym) pluralisPl. ዕብራዊያን፡ ʿǝbrāwiyān Hebrewen 22a l. 8, 78b l. 9, 126a l. 6 (ed.)
et ዕብራይ፡ ( Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 1,15 ) not foundn. peregr., Hebraeusla, ut: ዕብራዊት፡ , ዕብራውያን፡ , ዕብራውያት፡ Jeremiae prophetia.Jer. 41,9 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 39,14 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 39,17 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 40,15 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 3,5 al.; ad Hebraeos epistola.Hebr. 1,1 in tit. Lectione vel interpretatione falsa nituntur hi loci: ብእሲት፡ ዕብራዊት፡ (v. ብዕራዊት፡ ) Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 26,2 ubi Gr. γυνὴ ἀνδρεία habet; ዕብራዊያት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 157 pro ἅβραι (Vers. Lat. praebet puellaela). Secundum . III,4,18 libri Regum duo, qui aliâs ዘነገሥት፡ ፫ወ፬ inscribuntur, titulo ዘዕብራውያን፡ insigniuntur (quem equidem nusquam legi). ʿǝbrāwi nomen propriumn. pr. (ethnonym) pluralisPl. ዕብራዊያን፡ ʿǝbrāwiyān Hebrewen 22a l. 8, 78b l. 9, 126a l. 6 (ed.)