Lexicon Linguae Aethiopicae

	sample	result
*	custodir	add wildcards to unlimit your string search
?	custodir?	Will find any match for the position with the question mark.
~	ምሕረትከ~	Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
""	"ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡"	Will find the exact string contained between quotes.
()	(verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ	Will find one of the two between brackets and the other string.

, tonus^la, sonus modulatus^la, vox canora^la, modulatio^la, melodia^la: ከመ፡ ቃለ፡ መዝሙር፡ ዘሐዋዝ፡ ቃለ፡ ቃናሁ፡ φωνὴ ψαλτηρίου ἡδυφώνου εὐαρμόστου ; አውታረ፡ መሰንቆ፡ ፍሉጥ፡ ወሊሉየ፡ ቃና፡ Fal. f. 64; ( ልኅሉኅ፡ ) ; demas መስፍነ፡ ( κορυφαῖος ) a ትዕይንት፡ ( χορός ) neque relinquetur ቃና፡ ወኢሥርዐት፡ ( μέλος κσὶ τάξις ) , m. , አንስርት፡ [ נֶשֶׁר , ܢܶܫܪܳܐ , نِسْرٌ ] aquila^la, vultur^la, ἀετός ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; , , γύψ ; ; praeterea et ubi textus quidem LXX vulg. ὀρνέων habet; ዮሐንስ፡ ሰራሪ፡ ንጉሠ፡ አዕዋፍ፡ ንስር፡ Enc. : ንስር፡ ወአውስት፡ ወፊንክስ፡ ዘ፡ አሞራ። , m. , አንስርት፡ [ נֶשֶׁר , ܢܶܫܪܳܐ , نِسْرٌ ] aquila^la, vultur^la, ἀετός ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; , , γύψ ; ; praeterea et ubi textus quidem LXX vulg. ὀρνέων habet; ዮሐንስ፡ ሰራሪ፡ ንጉሠ፡ አዕዋፍ፡ ንስር፡ Enc. : ንስር፡ ወአውስት፡ ወፊንክስ፡ ዘ፡ አሞራ። for ንስር፡ ቃና፡ ንስር፡ ንስር፡ ቃና፡ nǝs(ǝ)r qānā , ንስርቃና፡ nǝsǝrqānā , ምስርቃና፡ mǝsǝrqānā horn^en, trumpet^en, flute^en ? እንዘ፡ ይዘብጡ፡ ድብ፡ አንበሳ፡ ወይነፍሑ፡ ሳንቲ፡ ወንስር፡ ቃና፡ ወእንዚራ፡ ዘንዋየ፡ ትርኵ፡ ወአምሐራ። ‘tandis qu’on frappait le tambour dit Deb Anbasā et qu’on faisait résonner des clairons (sānti), les cornes (nesser qānā) et les flûtes, instruments des Turcs et des Amhara^fr’ 77 l. 10-11 (ed.) , 90 l. 28-30 (tr.) ; ወሶቤሃ፡ ተዘብጠ፡ ድብ፡ አንበሳ፡ ወተነፍሐ፡ ሳንቲ፡ ምስርቃና፡ ‘Alors on frappa le deb anbasā et l’on sonna les clairons et les flûtes^fr’ 151 l. 34, 152 l. 14 (ed.) , 170 l. 16-17 (tr.) , ቃና፡

Leslau
ንስር፡ ቃና፡ nǝsr qānā (L) kind of flute 403a

ንስር፡ ቃና፡ nǝs(ǝ)r qānā , ንስርቃና፡ nǝsǝrqānā , ምስርቃና፡ mǝsǝrqānā horn^en, trumpet^en, flute^en ? እንዘ፡ ይዘብጡ፡ ድብ፡ አንበሳ፡ ወይነፍሑ፡ ሳንቲ፡ ወንስር፡ ቃና፡ ወእንዚራ፡ ዘንዋየ፡ ትርኵ፡ ወአምሐራ። ‘tandis qu’on frappait le tambour dit Deb Anbasā et qu’on faisait résonner des clairons (sānti), les cornes (nesser qānā) et les flûtes, instruments des Turcs et des Amhara^fr’ 77 l. 10-11 (ed.) , 90 l. 28-30 (tr.) ; ወሶቤሃ፡ ተዘብጠ፡ ድብ፡ አንበሳ፡ ወተነፍሐ፡ ሳንቲ፡ ምስርቃና፡ ‘Alors on frappa le deb anbasā et l’on sonna les clairons et les flûtes^fr’ 151 l. 34, 152 l. 14 (ed.) , 170 l. 16-17 (tr.) , ቃና፡

Leslau
ንስር፡ ቃና፡ nǝsr qānā (L) kind of flute 403a

አውስት ፊንክስ

(etiam ዐውስት፡ ) , nomen avis rapacis, ut videtur vultur^la, γύψ ; ; ; ; ; ; . — Voc^la. Ae^la.: ንስር፡ ወአውስት፡ ወፊንክስ፡ ዘ፡ አሞራ፡ ; aliud: አውስት፡ ብ፡ የጥምብ፡ አሞራ። , φοίνιξ phoenix^laavis: ናሁ፡ ያሌብዎን፡ ለዕልዋን፡ (sc. de resurrectione mortuorum) ዖፍ፡ ለእለ፡ ይብሉ፡ አልቦ፡ ዘከማሁ፡ ዘ፩ ፍጥረቱ፡ (unigena) ዘስሙ፡ ፊንክስ፤ ይብሉ፡ በእንተ፡ ውእቱ፡ ዖፍ፡ ከመ፡ የሐዩ፡ ፭፻ ዓመተ፡ ወእምዝ፡ ይወርድ፡ ውስተ፡ ግብጽ፡ ወያመጽኦ፡ (sic) ምስሌሁ፡ ቀናንሞስ፡ ወሰሊሖተ፡ ወዑደ፡ ወይነብር፡ ውስተ፡ ሥዕለ፡ ጣዖት፡ ዘስሙ፡ ኤዎን፡ ወይፌኢ፡ ውስተ፡ ምሥራቅ፡ ወይሰግድ፡ ለፀሓይ፡ ወእምዝ፡ ይውዒ፡ ወይከውን፡ ሐመደ፡ ወይወፅእ፡ እምውእቱ፡ ሐመድ፡ ንኡስ፡ ፩ ዕፄ፡ ወያመውቆ፡ ፀሓይ፡ ለውእቱ ዕፄ፡ ወይከውን፡ ንኡሰ፡ ዖፈ፡ ፊንኪስ፡ ወልሂቆ፡ ይገብእ፡ ውስተ፡ ብሔረ፡ ዐረብ፡ ( Const. Ap. V,7). – : ንስር፡ ወአውስት፡ ወፊንክስ፡ ዘ፡ አሞራ፡ ; aliud^la: ፍንክስ፡ ብ፡ ንስር፡

ንስር

, m. , አንስርት፡ [ נֶשֶׁר , ܢܶܫܪܳܐ , نِسْرٌ ] aquila^la, vultur^la, ἀετός ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; , , γύψ ; ; praeterea et ubi textus quidem LXX vulg. ὀρνέων habet; ዮሐንስ፡ ሰራሪ፡ ንጉሠ፡ አዕዋፍ፡ ንስር፡ Enc. : ንስር፡ ወአውስት፡ ወፊንክስ፡ ዘ፡ አሞራ። ንስር፡ ቃና፡ nǝs(ǝ)r qānā , ንስርቃና፡ nǝsǝrqānā , ምስርቃና፡ mǝsǝrqānā horn^en, trumpet^en, flute^en ? እንዘ፡ ይዘብጡ፡ ድብ፡ አንበሳ፡ ወይነፍሑ፡ ሳንቲ፡ ወንስር፡ ቃና፡ ወእንዚራ፡ ዘንዋየ፡ ትርኵ፡ ወአምሐራ። ‘tandis qu’on frappait le tambour dit Deb Anbasā et qu’on faisait résonner des clairons (sānti), les cornes (nesser qānā) et les flûtes, instruments des Turcs et des Amhara^fr’ 77 l. 10-11 (ed.) , 90 l. 28-30 (tr.) ; ወሶቤሃ፡ ተዘብጠ፡ ድብ፡ አንበሳ፡ ወተነፍሐ፡ ሳንቲ፡ ምስርቃና፡ ‘Alors on frappa le deb anbasā et l’on sonna les clairons et les flûtes^fr’ 151 l. 34, 152 l. 14 (ed.) , 170 l. 16-17 (tr.) , ቃና፡

Leslau
ንስር፡ ቃና፡ nǝsr qānā (L) kind of flute 403a

አስረረ

II,1

1)insilire^lavel irruere facere^la: አስረሮ፡ ላዕለ፡ ብእሲቱ፡

2)volare facere^la: monachus miraculo አስረረ፡ እጓላተ፡ ርግብ፡ (postquam eas assavit) Enc.; ; { ንስር፡ ያሰርር፡ ክነፊሁ፡ }.

a)alatum facere^la, evolare^lavel sursum volare facere^la: አስረረ፡ ከመ፡ ንስር፡ እጐሊሁ፡ ; ያሰርር፡ ውስተ፡ አርያም፡ እጐሊሁ፡ ; እማንቱ፡ አስረራኒ፡ ἀνεπτέρωσάν με ; አብድ፡ አስረረ፡ እከየ፡ ዚአሁ፡ ( ἐξεπέτασε ) .

b)avolare sinere^lavel facere^la, ; ዖፍ፡ እንተ፡ አስረረት፡ እጐሊሃ፡ ; ከመ፡ ሣዕር፡ ዘያነሥኦ፡ ነፋስ፡ ታሰርረኒ፡ . Etiam sensu translato

α)abigere^la: ኀልዮ፡ ንዋይ፡ ያሰርር፡ ንዋመ፡ ; .

β)abstrahere^lavel subducere animos^la(e corpore) admiratione: ዘማዊት፡ እንተ፡ ታሰርር፡ ልበ፡ ወራዙት፡ ποιεῖ ἐξίπτασθαι ; ; በመሰንቆ፡ ማሕሌት፡ ሐዋዝ፡ እንተ፡ (v. ከመ፡ ) ያሰርር፡ አልባበ፡ Enc.

ʾasrara , አሥረረ፡ ʾaśrara

Grébaut
አሥረረ፡ ʾaśrara II,1 ያሠርር፡ , ያሥርር፡ «faire voler^fr, faire monter^fr, lancer en haut^fr» ― አበረረ፡ , አስወጣ፡ Ms. BNFabb217, fol. 50v.
125

Leslau
አስረረ ʾasrara causative {of ሰረረ sarara }; also stir up^en, make attack^en, drive away^en 514b

ሰቀየ

I,1[ سَقَى הִשְׁקָה ܐܰܫܩܺܝ ] ይስቂ፡ rigare^la, irrigare^la, ; ; ; ; ; ; ; እስቅያ፡ ለገነት፡ ; ሰብዐቱ፡ መሳውር፡ በዘ፡ ይሰቅይዋ፡ ለመኃትዊሃ፡ ; : ንስቅዮን፡ ማየ፡ ; ; ; ; ; (Christus) ሰቀየነ፡ ማየ፡ (baptismo) ; fluido implere^la: ይፈለፍል፡ ነቅዕ፡ ወይሰቂ፡ ፈለገ፡ ሰኪኖን፡ .

ሥርዐት

et , m. et fem. , ሥርዐታት፡

1)dispositio^la, ordinatio^la, ordo^la, classis^la: መኰንን፡ ለባዊ፡ ይገብር፡ ሥርዐተ፡ ἡγεμονία συνετοῦ τεταγμένη ἐστί ; n. 244 (aciei); τάγμα ; ῥυθμός ; ( ὑπόθεμα substructio^la); ἀποσκευή apparatus^la; በበሥርዐቶሙ፡ secundum ordines suos^laLit.; ሥርዐት፡ nominantur classes harmonicae^la, in quibus concordantiae Evangelistarum reperiuntur Nov. Test. ; ሥርዐታት፡ τάξεις ; .

2)institutio^la, ut: በእንተ፡ ሥርዐተ፡ ምስጢር፡ in tit.; et plerumque institutum^la

a)praeceptum^la, mandatum^la, edictum^la, decretum^la: πρόσταγμα vel προστάγματα ; ; ; ; δόγμα vel δόγματα ; ; ; ; ሥርዐተ፡ ሠናይ፡ አምልኮ፡ τὰ δόγματα τῆς εὐσεβείας ; ዐቃቤ፡ ሥርዐት፡ ὑπομνηματογράφος .

b)lex^la, statutum^la: ሥርዐትየ፡ τὰ νόμιμά μου ; ሥርዐተ፡ ምሥዋዕ፡ δικαιώματα λατρείας ; ሥርዐተ፡ ቀኖና፡ vel ሥርዐታ፡ ለቤተ፡ ክርስቲያን፡ Clem. (saepissime); ሥርዐተ፡ ዲያቆን፡ ዐቀበ፡ ወኢተዐደወ፡ Mavâs. 12; παράδοσις , statutum traditum^la(traditio) 2 ; ; ; ; ; de legibus naturae rerum innatis vel praescriptis: ; ; ; ሥርዐተ፡ አውራኅ፡ ; ; በከመ፡ ሥርዐት፡ ሀሎ፡ ; (concubitus) በሥርዐተ፡ ተባዕት፡ ወአንስት፡ .

c)foedus^la, pactum^la, testamentum^la( ሕግ፡ ), διαθήκη : ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ሐዲስ፡ ሥርዐት፡ ; ; .

d)regula^la: ሥርዐተ፡ አባ፡ ጳኵሚስ፡ regula monastica^laReg. Pach.; ሥርዐተ፡ ማኅበር፡ regula conventus^la( coenobitarum^la) Sx. Enc.

e)ritus^la, institutum^la, usus^la, consuetudo^la, mos^la; de institutis rei publicae: ወነበሩ፡ (Romani) በዝንቱ፡ ሥርዐት፡ እስከ፡ ኀየሎሙ፡ ቄሳር፡ ; κρίμα ; de instituto matrimonii: ንስተተ፡ ሥርዐተ፡ ሰብሳብ፡ γάμων ἀταξία ; በሥርዐተ፡ ሕግ፡ νομοθέσμως ; πρόσταγμα ; λατρεία ; ; ኅቡረ፡ ሥርዐት፡ eodem vitae instituto utens^laSx. Enc.; ሥርዐተ፡ አይሁድ፡ Judaismus^laSx. Enc.; in specie de iis ritibus sacrism, qui

f)sacramenta^la, mysteria^laappellantur: ሥርዐተ፡ ጥምቀት፡ F.M. 27; ; ሥርዐተ፡ ቍርባን፡ ; Lit. Orth.; μυστήρια . In genere

g)ratio^la, modus^la, conditio^la: በሥርዐቱ፡ pro more suo^laOrg.; በዝ፡ ሥርዐት፡ ብዙኀ፡ መዋዕለ፡ ተሐዩ፡ τούτῳ τῷ τρόπῳ ; በከመ፡ ይከውን፡ ሥርዐቱ፡ ለአውታረ፡ መሰንቆ፡ ከማሁ፡ qualis ratio fidium est, talis^la ; ንሕነ፡ ወለጥነ፡ ሥርዐተ፡ nos rationem^la({das Verhältniß}) permutavimus^la ; ተመሰልኪ፡ በሥርዐተ፡ ንጽሕኪ፡ ምስሌሆሙ፡ ratione castitatis iis similis facta es^laOrg.

h)status^la, sors^la, conditio vitae^la ; ; ቦብዙኃን፡ እለ፡ ያስተካብዱ፡ ሥርዐተ፡ ንዴት፡ ; ; ድንግልና፡ ዕቁብ፡ በሥርዐቱ፡ Org.

3)administratio^la, dispensatio^la ; ; . – (Memorabilis est versio ἐπιστήμη ሥርዐት፡ ; ).

śǝrʿat , śǝrʿatāt

Grébaut
ሥርዐት፡ śǝrʿat , ሥርዐታት፡ śǝrʿatāt «sanction^fr, statut^fr, ordonnance^fr, décret^fr, rite^fr, coutume^fr, consuétude^fr, us^fr, manière^fr, état^fr, ordre^fr, testament^fr, etc.» ― ሥራት፡ Ms. BNFabb217, fol. 51r.
127

Leslau
ሥርዐት፡ śǝrʿat ordinance^en, ordering^en, order^en, arrangement^en, ordered rank^en, procession^en, ceremony^en, rite^en, ritual^en, rule^en, regulation^en, manner^en, precept^en, prescription^en, charge^en, disposition^en, service^en, assignement^en, constitution^en, provision^en, administration^en, institution^en, testament^en, pact^en, custom^en, habit^en, tradition^en, covenant^en, decree^en, edict^en, statute^en, law^en, canon^en
ሥርዐተ፡ ቅዳሴ śǝrʾata qǝddāse liturgy^en, ቅዳሴ፡
ሐዲስ፡ ሥርዐት ḥaddis śǝrʾat New Testament^en, ሐዲስ፡
533a

ንስቲት

(ut videtur pro ንእስቲት፡ , terminatione it^lae ንእስት፡ formatum)

1)parvitas i.e. adolescentia^la .

2)paulum^la, paululum^la, aliquantulum^la, Christus አሥረቀ፡ ንስቲተ፡ መለኮቶ፡ divinitatem suam paulum effulgere fecit^laLit. Orth.

a)de spatio: ንስቲተ፡ ኀሊፍየ፡ እምኔሆሙ፡ ; .

b)de tempore: ነበረት፡ ንስቲተ፡ ( paulisper^la); ; እምድኅረ፡ ንስቲት፡

c) ንስቲተ፡ ክመ፡ ተረፎሙ፡ ወይዌግሩኒ፡ non multum abest^la, quin^la ; ኀደግዎ፡ እንዘ፡ ንስቲት፡ ኢይሙት፡ ) ንስቲተ፡ paene^la, παρὰ μικρόν . ) በበንስቲት፡ paulatim^la, sensim^la: Platt; ; ኢወሀብኩ፡ በአሐዱ፡ ጊዜ፡ አላ፡ በበ፡ ንስቲት፡ Org.

3)Adjectivi instar nominibus substantivis apponitur

a)paulum^la, exiguum^la: ንስቲት፡ ጥበብ፡ (cfr. ; ).

b)aliquot^la, pauci^la: አምጽእ፡ ንስቲተ፡ በለሰ፡ Rel. Bar.

c)parvus^la, parvulus^la, pusillus^la, exiguus^la, de rebus: ሀገር፡ ንስቲት፡ ; ; ንስቲት፡ መክፈልት፡ μικρὰ μερίς ; ; ; ; ንስቲት፡ መሶብ፡ Enc.; de animalibus: በግዕት፡ ንስቲት፡ ; de hominibus (sc. de pueris et feminis): ሕፃን፡ ንስቲት፡ (v. ንኡስ፡ ); ;

d)de tempore: brevis^la, ከመ፡ የሀቦሙ፡ ዕረፍተ፡ ንስቲተ፡ ; .

ንስቲት

(ut videtur pro ንእስቲት፡ , terminatione it^lae ንእስት፡ formatum)

1)parvitas i.e. adolescentia^la .

2)paulum^la, paululum^la, aliquantulum^la, Christus አሥረቀ፡ ንስቲተ፡ መለኮቶ፡ divinitatem suam paulum effulgere fecit^laLit. Orth.

a)de spatio: ንስቲተ፡ ኀሊፍየ፡ እምኔሆሙ፡ ; .

b)de tempore: ነበረት፡ ንስቲተ፡ ( paulisper^la); ; እምድኅረ፡ ንስቲት፡

3)Adjectivi instar nominibus substantivis apponitur

a)paulum^la, exiguum^la: ንስቲት፡ ጥበብ፡ (cfr. ; ).

b)aliquot^la, pauci^la: አምጽእ፡ ንስቲተ፡ በለሰ፡ Rel. Bar.

d)de tempore: brevis^la, ከመ፡ የሀቦሙ፡ ዕረፍተ፡ ንስቲተ፡ ; .

ተርፈ

et ተረፈ፡ I,1[amh. ተረፈ፡ arabicum تَرِفَ in significatum specialem bonis abundavit^laabiit; vicina videntur יָתַר ܝܺܬܰܪ ; etiam ጠረየ፡ ] ይትረፍ፡ et ይትርፍ፡

1)reliquum esse^lavel fieri^la, superesse^la, residuum esse^la, restare^la, ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ተረፍኩ፡ ; ተርፉ፡ ኅዳጣን፡ ; እለ፡ ተርፉ፡ vel ተረፉ፡ reliqui^la ; ; ዘተርፈ፡ ሣዕር፡ ; ; ; ; ; ለእለ፡ ተርፉ፡ ሕዝብየ፡ ; ; ; ; እምነ፡ ex^la(aliquo numero vel aliqua materia) ; 32; ; አልቦ፡ ዘይተርፍ፡ እምኔሆሙ፡ ; ; vel እምውስተ፡ ; ; ; ለ፡ pers. ( alicui^la) ; , vel : ሚመጠን፡ ተረፈኒ፡ መዋዕለ፡ ሕይወትየ፡ ; ; .

a)superstitem esse^la ; ; እመ፡ ሞተት፡ ብእሲት፡ ወተረፈ፡ ምታ፡ ; .

b)redundare^la, superfluum esse^la, abundare^la ; ; ; አከሎሙ፡ ወተርፎሙ፡ ; ዘተርፈ፡ እምዝ፡ τὸ τερισσόν ; ; ; ; . n. 558

c)in arithmetica: reliquum vel residuum esse^la(subtracto numero minore a majore), Comp. Ae.; ዘተርፈ፡ vel ዘአትረፍከ፡ reliquum^la, Abush.

d)nonnumquam: relictum esse^la, ut: ዘተርፈ፡ እምበረድ፡ .

e) ንስቲተ፡ ከመ፡ ተርፎሙ፡ ወይዌግሩኒ፡ paulum abest, quin me lapident^la .

f) ዘተርፈ፡ postscriptum^lain literis, Lud. Gregorii.

2)remanere^la ; ; ; ; praedicati: ወትተርፍ፡ ምድሮሙ፡ በድወ፡ ; ተረፍነ፡ ባሕቲተነ፡ ; ተረፍኩ፡ እምሐዊር፡ remansi nec profectus sum^la, Lud. Greg.

ንስቲት

(ut videtur pro ንእስቲት፡ , terminatione it^lae ንእስት፡ formatum)

1)parvitas i.e. adolescentia^la .

2)paulum^la, paululum^la, aliquantulum^la, Christus አሥረቀ፡ ንስቲተ፡ መለኮቶ፡ divinitatem suam paulum effulgere fecit^laLit. Orth.

a)de spatio: ንስቲተ፡ ኀሊፍየ፡ እምኔሆሙ፡ ; .

b)de tempore: ነበረት፡ ንስቲተ፡ ( paulisper^la); ; እምድኅረ፡ ንስቲት፡

3)Adjectivi instar nominibus substantivis apponitur

a)paulum^la, exiguum^la: ንስቲት፡ ጥበብ፡ (cfr. ; ).

b)aliquot^la, pauci^la: አምጽእ፡ ንስቲተ፡ በለሰ፡ Rel. Bar.

d)de tempore: brevis^la, ከመ፡ የሀቦሙ፡ ዕረፍተ፡ ንስቲተ፡ ; .

ክመ

[ gramm.§ 64,6; gramm.§ 150,c; gramm.§ 162]; ejus vis non in ከ፡ sed in መ፡ niti videtur ( ከ፡ tenuius pronuntiatio ክ፡ ), et potestate fere cum vocula መ፡ ( 141) convenit, sed fortius et gravius est.

1)fere^la, propemodum^la: ክመ፡ እንተ፡ ጸብሐት፡ fere quotidie^la ; ሎቱ፡ ያስዖዝዞ፡ ክመ፡ እግሩ፡ (propemodum vel paululum) ἐπέσκαζε (at ὃ ἐνάρκησεν simplice ዘአስዖዘዞ፡ versum est).

2)Pronominibus vel adverbiis pronominalibus postpositum vim quamdam distinguendi et restringendi („vim identitas“ Lud.) habet: -dem^la, -met^la, idem^la, ipse^la( eben , gerade ): እመሂ፡ ትልህቁ፡ አነ፡ ክመ፡ ውእቱ፡ ἐγώ εἰμι ( ego idem sum^la, nec mutatus) ; ወአንተሰ፡ አንተ፡ ክመ፡ σὺ δὲ ὁ αὐτὸς εἶ ; አንተ፡ ክመ፡ ዘታወፅኦሙ፡ tu^la(neque alius quidam) eras educens eos^la ; አነ፡ ክመ፡ ወአልቦ፡ እንተ፡ ከማየ፡ ego^la(sola) nec ulla mihi similis^la ; እምቅድመ፡ ዓለም ፡ ወእስከ፡ ለዓለም፡ አንተ፡ ክመ፡ ante saeculum et usque in saeculum tu idem^la(es) ; ; ; ዝኩ፡ ዘእጸልእ፡ ኪያሁ፡ ክመ፡ እገብር፡ gerade das id ipsum^la(nec aliud quidquam) ; ኪያሃ፡ ክመ፡ መሥዋዕተ፡ ለግሙራ፡ eadem semper sacrificia^la ; ; ; ከማሁ፡ ክመ፡ itidem^la, (et ipsi)^la ; ὡσαύτως eodem modo^la ; ; ; ; ; ዘንተ፡ ክመ፡ hoc ipsum^la ; ; አመ፡ ኮነ፡ ህየ፡ ክመ፡ ሀለውኩ፡ , ἡνίκα ἐγένετο , ἐκεῖ ἤμην ( ibi^la, in ipso loco^la, aderam^la) .

3)nonnisi^la, modo^la, tantummodo^la, solum^la( אַךְ ): ከማሁ፡ ክመ፡ ውእቱ፡ non est nisi illis similis^la(nequaquam iis superior) ; ; ሕያዋን፡ ክመ፡ ይባርኩከ፡ (non mortui) ; ; ; ; ; እሙንቱሰ፡ እምከንቱ፡ ውስተ፡ ከንቱ፡ ክመ፡ ii autem nonnisi a vanitate in vanitatem^la( ἐπὶ τὸ αὐτό , יַחַד ) ; ለጊዜሃ፡ ክመ፡ ውእቱ፡ temporalis tantum est^la

a) ንስቲተ፡ ክመ፡ ተርፎሙ፡ ወይዌግሩኒ፡ paulum tantum abest quin^la(me lapident) .

b) አኮ፡ ክመ፡ seq. ዓዲ፡ vel አላ፡ non modo^la–^lased etiam^la ; ; ; n. 831vel አኮ፡ ባሕቲቶ፡ ክመ፡ – ዳእሙ፡ ዓዲ፡ ; ; – : ክመ፡ ብ፡ እንዴሁ፡ ; aliud^la: ጽመ፡ ወክመ፡ ( ) ዘ፡ እንዴኽ፡ ዝምብሎ።

ንስቲት ንስቲት

pusillum^la, paulum^la, ንእሰ፡ (ut videtur pro ንእስቲት፡ , terminatione it^lae ንእስት፡ formatum)

1)parvitas i.e. adolescentia^la .

2)paulum^la, paululum^la, aliquantulum^la, Christus አሥረቀ፡ ንስቲተ፡ መለኮቶ፡ divinitatem suam paulum effulgere fecit^laLit. Orth.

a)de spatio: ንስቲተ፡ ኀሊፍየ፡ እምኔሆሙ፡ ; .

b)de tempore: ነበረት፡ ንስቲተ፡ ( paulisper^la); ; እምድኅረ፡ ንስቲት፡

3)Adjectivi instar nominibus substantivis apponitur

a)paulum^la, exiguum^la: ንስቲት፡ ጥበብ፡ (cfr. ; ).

b)aliquot^la, pauci^la: አምጽእ፡ ንስቲተ፡ በለሰ፡ Rel. Bar.

d)de tempore: brevis^la, ከመ፡ የሀቦሙ፡ ዕረፍተ፡ ንስቲተ፡ ; .

ንስቲት

(ut videtur pro ንእስቲት፡ , terminatione it^lae ንእስት፡ formatum)

1)parvitas i.e. adolescentia^la .

2)paulum^la, paululum^la, aliquantulum^la, Christus አሥረቀ፡ ንስቲተ፡ መለኮቶ፡ divinitatem suam paulum effulgere fecit^laLit. Orth.

a)de spatio: ንስቲተ፡ ኀሊፍየ፡ እምኔሆሙ፡ ; .

b)de tempore: ነበረት፡ ንስቲተ፡ ( paulisper^la); ; እምድኅረ፡ ንስቲት፡

3)Adjectivi instar nominibus substantivis apponitur

a)paulum^la, exiguum^la: ንስቲት፡ ጥበብ፡ (cfr. ; ).

b)aliquot^la, pauci^la: አምጽእ፡ ንስቲተ፡ በለሰ፡ Rel. Bar.

d)de tempore: brevis^la, ከመ፡ የሀቦሙ፡ ዕረፍተ፡ ንስቲተ፡ ; .

ንስቲት

(ut videtur pro ንእስቲት፡ , terminatione it^lae ንእስት፡ formatum)

1)parvitas i.e. adolescentia^la .

2)paulum^la, paululum^la, aliquantulum^la, Christus አሥረቀ፡ ንስቲተ፡ መለኮቶ፡ divinitatem suam paulum effulgere fecit^laLit. Orth.

a)de spatio: ንስቲተ፡ ኀሊፍየ፡ እምኔሆሙ፡ ; .

b)de tempore: ነበረት፡ ንስቲተ፡ ( paulisper^la); ; እምድኅረ፡ ንስቲት፡

3)Adjectivi instar nominibus substantivis apponitur

a)paulum^la, exiguum^la: ንስቲት፡ ጥበብ፡ (cfr. ; ).

b)aliquot^la, pauci^la: አምጽእ፡ ንስቲተ፡ በለሰ፡ Rel. Bar.

d)de tempore: brevis^la, ከመ፡ የሀቦሙ፡ ዕረፍተ፡ ንስቲተ፡ ; .

ሕቅ

, modus justus^lavel legitimus^la, ratio et numerus^la; deinde Adj. modicus^la, mediocris^la, pusillus^lavel paulum^la, aliquantulum^la: አንሰ፡ ሕቅ፡ ወንኡስ፡ በቅድሜከ፡ ; አምጽኢ፡ ሊተ፡ ሕቀ፡ ማየ፡ በግምዔ፡ ; ሕቀ፡ እምውስተ፡ መዓር፡ ጥዕምኩ፡ ; አስትይኒ፡ ሕቀ፡ ማየ፡ ; ርእየ፡ ሕቀ፡ ደመና፡ ; ; እምድኅረ፡ ዘመን፡ ሕቅ፡ Sed plerumque Adverbii vice usurpatur,

1) በሕቁ፡ proprie: secundum modum^lavel rationem ejus^la(rei) ( gramm.§ 163,2) i.e.

a)sufficienter^la, satis^la, satis superque^la, ἱκανῶς ; ἐκ περισσοῦ .

b)(quantum fieri potest) valde^la, admodum^la, perquam^la, bene^la: μεγάλως ; ; σφόδρα , σφοδρῶς ( ጥቀ፡ በሕቁ፡ ); ; ጠይቁ፡ በሕቁ፡ νοήσατε σφόδρα ; በሕቁ፡ ጥቀ፡ ἐπὶ πλεῖον σφόδρα ; n. 98 ; ; ἀγαθῶς ; ኢትርሐቁ፡ በሕቁ፡ μακράν ; መስየ፡ በሕቁ፡ ; ዘበሕቁ፡ ኀፂር፡ κολοβόρρις ; ; cum negatione parum^la; ኢታስተርኢ፡ በሕቁ፡ parum conspicuus est^la( ἀμαυρός ) .

c)intente^la, diligenter^la, etiam atque etiam^la, πυγμῇ ; ἐκτενῶς ; βοῆς ἰσχυρᾶς ; ጸለየ፡ በሕቁ፡ oravit intentius^la ; saluto^la በሕቁ፡ etiam atque etiam^laLud. sine

d)omnino^la, εἰς τὸ τέλος ; saepissime in responsionibus πάνυ μὲν οὖν በሕቁ፡ ጥቀ፡ Cyr. ( Pall. f. 92).

2) ሕቀ፡ (Acc. ) modicum, modice i.e. paulum^la, aliquantulum^la, aliquatenus^la, paulo^la, parumper^la, paulisper^la: ሕቀ፡ አሕጸጽኮ፡ ; ; አፅማእኩ፡ ሕቀ፡ በእዘንየ፡ ; ὀλίγον , μικρόν (quater); (ter); ታዕርፉ፡ ሕቀ፡ ; ; ወሕቀ፡ ብሂሎ፡ et paulo postquam dixit^la ; ሕቀ፡ ክመ፡ (v. ከመ፡ ) የዐዱ፡ ዮርዳኖስ፡ ὡς βραχὺ διαβήσεται .

3) በበሕቅ፡ moderate i.e. sensim^la, pedetentim^la, paulatim^la: κατ᾽ ὀλίγον ; ; Org.; nonnumquam etiam በበሕቀ፡ occurrit, ut በበሕቀ፡ ልህቀ፡ ሕፃን፡ Deg.

4) እምድኅረ፡ ሕቅ፡ paulo post^la ; ; nec non እምድኅረ፡ ሕቀ፡

5) ሕቀ፡ ክመ፡ ዘእም፡ seq. Perf. haud multum abfuit, quin^la( ferme^la, paene^la) ; ; ; ; ( gramm.§ 205 sub finem, gramm.p. 431). – : ሕጹጽ፡ ንስቲት፡ ውኁድ፡ ኅዳጥ፡ ትሑት፡ ሕቅ፡ ዘ፡ ታናሽ፡ ; aliud^la ንስቲት፡ ኅዳጥ፡ ሕቅ፡ ዘ፡ ጥቂት።

ḥǝqq

Grébaut
ሕቅ፡ ḥǝqq «tant soit peu^fr, un peu^fr» ― ጥቂት፡ Ms. BNFabb217, fol. 23v.
ሕቀ፡ ḥǝqqa «peu^fr adverbe (paulo^la)» ― ጥቂት፡ Ms. BNFabb217, fol. 23v.
በሕቁ፡ baḥǝqqu , በበሕቁ፡ babbaḥǝqqu «fréquemment^fr, vite vite^fr (paulatim^la)» ― በጥቂት፡ በጥቂት፡ Ms. BNFabb217, fol. 23v.
49

Leslau
ḥqq ሕቅ ḥǝqq little^en, a little^en, moderate^en, somewhat^en, mediocre^en
ሕቀ ḥǝqqa a little^en, a little while^en, for a short time^en, a little way^en, by degrees^en
በበሕቅ babbaḥǝq little by little^en, gradually^en, by degrees^en
እምድኅረ፡ ሕቀ ʾǝmdǝḫra ḥǝqqa soon after^en
በሕቁ baḥǝqqu sufficiently^en, enough^en, very^en, very much^en, greatly^en, considerably^en, thoroughly^en, completely^en, exceedingly^en, utterly^en, intently^en, accurately^en, entirely^en, (Lt) in a little time^en; (with a negative) not at all^en 240a

ንስቲት