Lexicon Linguae Aethiopicae

	sample	result
*	custodir	add wildcards to unlimit your string search
?	custodir?	Will find any match for the position with the question mark.
~	ምሕረትከ~	Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
""	"ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡"	Will find the exact string contained between quotes.
()	(verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ	Will find one of the two between brackets and the other string.

I,1[ שׁוּק شَاقَ ] ይጽሀቅ፡

1)cupire^la, desiderare^la, expetere^la, desiderio teneri^lavel affectum esse^la, ይጽህቅ፡ በነፍሱ፡ ; ; : የኀሥሡ፡ ወይጽህቁ፡ ገጾ፡ ለሰሎሞን፡ ; ኀበ፡ rei: ኅሊናሁ፡ ይጽህቅ፡ ኀበ፡ ምንኵስና፡ ; verbi: ; ; ለ፡ et Infin.: ይጽህቁ፡ ለሰሚዕ፡

2)desiderare i.e. opus habere^la, indigere^la, : Platt; (c. ኀበ፡ Platt); vel ከመ፡ verbi, .

3)sollicitum esse^lade re, studiosum esse^larei, curam habere^larei, ለ፡ pers.: እጽህቅ፡ ለክሙ፡ ዘልፈ፡ ; ጽህቅሙ፡ ለነ፡ σπουδή ; Platt; ; ለ፡ rei: ኢንጽሀቅ፡ ለግብረ፡ ዓለም፡ ; በ፡ rei: እጽህቅ፡ ባቲ፡ በልብየ፡ φροντίσας ; በእንተ፡ ; Platt; እንዘ፡ ትጽህቅ፡ በእንቲአየ፡ ; verbi: ( σπουδάζειν ); ; vel ለ፡ Infin. ንጽሀቅ፡ ለአጥርዮተ፡ ዝንቱ፡ ; መፍትውኬ፡ ንጻሙ፡ በእንተ፡ ሙታን፡ ወንጽሀቅ፡ ለዘክሮቶሙ፡ ; : προθυμία ; እስመ፡ ጽሂቆ፡ ፈነወኒ፡ በነግህ፡ Rel. Bar.; በጽሂቅ፡ ወአስተሓምሞ፡ Enc.; n. 1255 ጽሂቅ፡ cura^laet studium^la – : ሠምረ፡ ፈቀደ፡ ጽህቀ፡ ዘ፡ ወደደ፡

ፈራህ

timidus^la, meticulosus^la, pavidus^la, φοβούμενος ; δειλός ; ; ልብ፡ (v. ልበ፡ ) ፈራህ፡ ; ኅሊናሆሙ፡ ለመዋትያን፡ ፈራህ፡ ; ፈራሃን፡ ; ከመ፡ ይትመየጥ፡ (e bello) ኵሉ፡ ፈራሀ፡ ልብ፡ farrāh

Cross-references: for ፈራህ፡ ክራዌ፡ ክራዌ፡

እንጉግው

errabundus^la, vagans^la: ; ኅሊናቲሆሙ፡ እንጉግውት፡ ድኅረ፡ ዘይረክብዎ፡

ኅሊና

, m. et fem. , et , ኅሊናት፡

1)cogitatio^la, meditatio^la; cogitatum mentis^la(mente conceptum; cogitandi facultas) mens^la, intellectus^la: ኅሊና፡ ልብየ፡ ἡ μελέτη τῆς καρδίας μου ; ; ኵሉ፡ ኅሊናሁ፡ ዘከመ፡ የሐርስ፡ ትለሚሁ፡ ; ; ; ኅድጎ፡ እንከ፡ ለኅሊና፡ መዋቲ፡ ; የዐርግ፡ ኅሊናየ፡ ውስተ፡ ልብየ፡ ; ; ; ; λογισμοί , ut: ኅሊና፡ ዘኀለየ፡ ( ላዕለ፡ ) ; ; ልብ፡ እንተ፡ ትወልድ፡ እኩየ፡ ኅሊና፡ ; ጠዋይ፡ ኅሊና፡ ; διαλογισμοί ; ; διανοήματα θεοῦ ; etiam , ut ; እግዚአብሔር፡ ውእቱ፡ መልዕልተ፡ ኵሉ፡ ኅሊናት፡ ; Phlx. creberrime; ኅሊና፡ λογισμός ; ኅሊና፡ ሰላም፡ ; ኅሊናሁ፡ ለጠቢብ፡ ብዙኅ፡ ከመ፡ ማየ፡ አይኅ፡ ; . (male pro συλλογισμός ). Nonnumquam: conscientia^la, animus sui compos^la: συνείδησις ; ; ኅሊናየ፡ ወሕብርየ፡ ተሠውጠ፡ ; .

2)sentiendi ratio^la, sensus^la, animus^la, voluntas^la, νοῦς መኑ፡ ያአምር፡ ኅሊናሁ፡ ለእግዚአብሔር፡ ; ; ; διάνοια ; ; ; ; ; διανόημα ኅሊናሁ፡ ለአብድ፡ ; ; ኵሉ፡ ኅሊናሆሙ፡ ለሰብእ፡ እኩይ፡ ; ኵሉ፡ ኅሊናሁ፡ ወፈቃዱ፡ ለሰብእ፡ ይኄሊ፡ ከንቶ፡ ; ; νόημα ; ልብ፡ ወኅሊና፡ ; በ፩ኅሊና፡ uno animo^la ; ἐνθύμημα ኵሎ፡ ኅሊና፡ ያአምር፡ወይጤይቅ፡ 1 ; ; ἔννοια ; ; φρόνησις ; φρόνημα ; ; ኅሊናት፡ ዘሥጋ፡ Platt.

3)consilium^la, propositum^la, βουλή ; ; ግበር፡ ሊተ፡ ኅሊናየ፡ በዘ፡ ይሤሮ፡ ፀር፡ ( ἐπιτήδευμα ) ; ; ; ወፅአ፡ በኅሊና፡ ቀቲል፡ ,6.

4)sententia^la, opinio^la, judicium^la, ἔννοια ምክርየ፡ ወኅሊናየ፡ ዕቀብ፡ ; ; ኅሊና፡ ሠናይት፡ ; እምኅሊናነኒ፡ ex nostra quoque sententia^la, F.M. 13.

5)sollicitudo^la, cura^la: μέριμναι ኅሊና፡ ዝንቱ፡ ዓለም፡ ; ; .

ḫǝllinā , ሕሊና፡ ḥǝllinā , ሕሊናት፡ ḥǝllināt

Grébaut
ሕሊና፡ ḥǝllinā , ሕሊናት፡ ḥǝllināt «pensée^fr, souvenir^fr» ― ማሰብ፡ , አሳብ፡ Ms. BNFabb217, fol. 20r.
43

Leslau
ኅሊና፡ ḫǝllinā thinking^en, faculty of thinking^en, mind^en, thought^en, understanding^en, intelligence^en, intellect^en, reasoning^en, reason^en, device^en, imagination^en, intention^en, conscience^en, proposal^en, opinion^en
ኅሊናት ḫǝllināt conscience^en 262a

Cross-references: for ሙቀተ፡ ኅሊና፡ ሙቀት፡ (Leslau)

ኅሊና

, m. et fem. , et , ኅሊናት፡

3)consilium^la, propositum^la, βουλή ; ; ግበር፡ ሊተ፡ ኅሊናየ፡ በዘ፡ ይሤሮ፡ ፀር፡ ( ἐπιτήδευμα ) ; ; ; ወፅአ፡ በኅሊና፡ ቀቲል፡ ,6.

5)sollicitudo^la, cura^la: μέριμναι ኅሊና፡ ዝንቱ፡ ዓለም፡ ; ; .

ḫǝllinā , ሕሊና፡ ḥǝllinā , ሕሊናት፡ ḥǝllināt

Grébaut
ሕሊና፡ ḥǝllinā , ሕሊናት፡ ḥǝllināt «pensée^fr, souvenir^fr» ― ማሰብ፡ , አሳብ፡ Ms. BNFabb217, fol. 20r.
43

Cross-references: for ሙቀተ፡ ኅሊና፡ ሙቀት፡ (Leslau)

ኅቡኣዊ

(a ኅቡእ፡ ) clandestinus^la, arcanus^la: ኅሊናት፡ ኅቡኣዊት፡ ( ግሁድ፡ )

ኅሊና

, m. et fem. , et , ኅሊናት፡

3)consilium^la, propositum^la, βουλή ; ; ግበር፡ ሊተ፡ ኅሊናየ፡ በዘ፡ ይሤሮ፡ ፀር፡ ( ἐπιτήδευμα ) ; ; ; ወፅአ፡ በኅሊና፡ ቀቲል፡ ,6.

5)sollicitudo^la, cura^la: μέριμναι ኅሊና፡ ዝንቱ፡ ዓለም፡ ; ; .

ḫǝllinā , ሕሊና፡ ḥǝllinā , ሕሊናት፡ ḥǝllināt

Grébaut
ሕሊና፡ ḥǝllinā , ሕሊናት፡ ḥǝllināt «pensée^fr, souvenir^fr» ― ማሰብ፡ , አሳብ፡ Ms. BNFabb217, fol. 20r.
43

Cross-references: for ሙቀተ፡ ኅሊና፡ ሙቀት፡ (Leslau)

መዝለፊ

redarguens^la: ኮነነ፡ መዝለፌ፡ (v. መዝላፈ፡ ) ኅሊናነ፡ ; formam መዝላፊ፡ Lud. affert e Mss. Colb.

አግመረ

II,1

1)perficere^la, absolvere^la, consummare^la, etiam ad significandum plane^la, prorsus^la, ut: ለእመ፡ አግመረ፡ ገራህተ፡ እንዘ፡ ይበልዕ፡ si absolverit agrum depascendo i.e. totum vel plane eum depaverit ; ዘይእኅዝ፡ ኵሎ፡ ፍጥረተ፡ ያገምር፡ አእምሮ፡ ቃሎሙ፡ ; etiam emphatice (supplemento verbi omisso): ብሑእ፡ ዘአግመሮ፡ ለሐሪፅ፡ fermentum quod massam perfecit i.e. totam fermentavit, Lit. Joh.; ይፈቅዱ፡ ያግምርዋ፡ ለምድር፡ ባሕቲቶሙ፡ volunt consummare terram soli i.e. totam occupare soli .

2)aliquid vel aliquem capere totum^la, i.e.

a)continere^laaliquid, de vase: ወታገምር፡ ( ባሕር፡ ) ፲፻ መስፈርተ፡ ; ; ; .

b)comprehendere^la, complecti^la: ; ; ኢያገምሮ፡ ቤት፡ ἀένναός ἐστι (quod interpretatus est οὐκ ἐν ναῷ ) ; እግዚአብሔር፡ ዘያገምር፡ ኵሎ፡ ወኢያገምሮ፡ መካን፡ ; ; አልቦ፡ ሰማይ፡ ዘያገምረነ፡ ; ኢታገምር፡ ፍኖታ፡ ዘእንበለ፡ አሐቲ፡ ኪደተ፡ እግረ፡ ብእሲ፡ ; ማሕፀና፡ ( ለማርያም፡ ) አግመረከ፡ ( ፱ አውራኀ፡ ) Cod. Mus. Brit. LIV, n. 7; ለ፡ , ut: nos Deus Trinus ናገምር፡ ለኵሉ፡ (ni ናገምሮ፡ legendum fuerit).

c)mente, intellectu capere^la, comprehendere^laaliquid: ; ኅሊናኒ፡ ኢይክል፡ አግምሮቶ፡ – : አግመረ፡ ዘ፡ ቻለ፡ አጠፋ፡ አሻገረ።

ሠናይ

, fem. ሠናይት፡ raro ሣኔት፡ ( ),

A) καλός

1)quod sensibus placet

a)formosus^la, pulcher^la, venustus^la, speciosus^la, de personis: ; ; ; ; ; ; ; ; ሠናይተ፡ ሥን፡ ወግዕዝ፡ ; ἀστεῖος ; ; ሠናይት፡ በራእይኪ፡ አንቲ፡ ; ሠናይት፡ ይእቲ፡ ራእያ፡ ; Dan. apocr. 1,31; ; ብእሲት፡ ሠናይት፡ εὔμορφος ; de animalibus ; ; de rebus: ሠናይ፡ ለርእይ፡ ; ; corona ; aedibus ; ; ornatu ሠናይ፡ ሰርጕ፡ ; margarita ; arbore ዕፀ፡ ዘይት፡ ሠናይት፡ εὐπρεπής ; sepulchris ( ὡραῖος ), al.

b)jucundus^la, suavis^la, gratus^la ; sapore ሠናይ፡ ለበሊዕ፡ ; ; ወይን፡ ሠናይ፡ ; መዓር፡ ሠናይ፡ ( τὸ ἄριστον prandium male versum est ሠናይት፡ ); olfactu ; ; ; auditu ቃል፡ ሠናይ፡ ; ሠናየ፡ ይትናገረከ፡ ; visu: ሠናይ፡ እገሪሆሙ፡ ( ὡραῖος ) ; .

2)bonus^la

a)praestans^la, egregius^la ; ; de terra ; ; ; , arbore, fructu ; ; pecude ; auro ; consilio ; judicio ; መክፈልት፡ ሠናይ፡ ; etiam n. 253de personis usurpatur in st. constr. nomine vel Infinitivo ut ሠናየ፡ ተልእኮ፡ bonus ministerio^laSx. Enc.; ሠናየ፡ ምክር፡ bonus consilio^laLud.; ሠናይቱ፡ ለሰብእ፡ pars optima hominum^la .

b)utilis^la, aptus^la, saluber^la: ; ; 1 ; ሠናይ፡ ብዒል፡ ; ; ኮነ፡ ሠናየ፡ seq. ; ; ; vel Infin. in vel Nom., ut: ሠናይ፡ ተሊዎቶ፡ (v. ተሊዎቱ፡ ) ለእግዚአብሔር፡ ; ; ; vel ለ፡ Infin., ut: ምስጢረ፡ መንግሥት፡ ሠናይ፡ ለኀቢእ፡ ; vel ሶበ፡ , ut: ሠናይ፡ ለሰብእ፡ ሶበ፡ ይነሥእ፡ አርዑቶ፡ ; ; vel እመ፡ , ut: ሠናይ፡ እመ፡ ተለውኪ፡ .

c)perfectus^lanumero, mensura, partibus ( multus^la, largus^la): መስፈርት፡ ሠናይ፡ ; ርሥእ፡ ሠናይ፡ ; ; ዐስብ፡ ሠናይ፡ .

d)laetus^la, faustus^la, prosper^la: ዜና፡ ሠናይ፡ ; ቃል፡ ሠናይ፡ ; ; ነፋስ፡ ሠናይ፡ ventus secundus^la ; መዋዕል፡ ሠናያት፡ ; ; ይትፌሥሑ፡ በሠናይ፡ ልብ፡ ; . Nota phrasin: ከመ፡ ይኩን፡ ሠናየ፡ ላዕሌነ፡ ut bene^lavel melius sit nobis^la ; ; ከመ፡ ሠናየ፡ ይኩንከ፡ Platt; quamquam crebrius dicunt: ከመ፡ ሠናይ፡ ይኩንክሙ፡ vid. sub B,3,b,A. –

e)sensu ethico

α)bonus^la, probus^la, honestus^la, rectus^la, rarius de personis, ut: ሠናይት፡ ለሠናያን፡ ተፈጥረት፡ ; crebro de rebus: ብእሲት፡ እንተ፡ ሠናይ፡ ልባ፡ ἄμωμος ; ሠናይ፡ ልብ፡ ; ግዕዝ፡ ሠናይ፡ ; ምግባር፡ ሠናይ፡ ; ; ; ኢኮነ፡ ሠናየ፡ ዝነገር፡ ; ; ; ; ሠናይ፡ ውእቱ፡ ሕግ፡ ; ; ; ; ; ; ሠናይ፡ ቅድመ፡ እግዚአብሔር፡ ; ; nonnumquam melior^la, ut: ኅሊናክሙ፡ ሠናየ፡ ግበሩ፡ ( βελτίω ποιήσατε ). – infra sub B,2. –

β)benignus^la, benevolus^la, mitis^la, de animo, dictis, al.: ; ሠናይ፡ ምሕረትከ፡ χρηστός ; ; ቃል፡ ሠናይ፡ ( εἰρηνικός ) ; ቃል፡ ሠናይ፡ ይኄይስ፡ እምውሂብ፡ .

f)rationi conveniens, rectus^la, verus^la: ሠናየ፡ ነበበ፡ σύνεσιν ἐφθέγξατο ; formula respondentis in colloquio: ሠናየ፡ ትቤ፡ εὖ λέγεις , εὖ ἔφης Cyr. ; Cyr. c. ; .

B), sive m. ሠናይ፡ , sive fem. ሠናይት፡

1)raro: pulchritudo^la ὡραιότης .

2)bonum^la, honestum^la, rectum^la, virtus^la, sensu ethico: እለ፡ ይብልዎ፡ ለሠናይ፡ እኩይ፡ ; ; ; እኪተኒ፡ ወሠናይተኒ፡ አርአዮሙ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; የሐውር፡ በሠናይ፡ ምስለ፡ እግዚአብሔር፡ ; ita sexcenties in variis libris; ἀρετή ; ἀρεταί .

3)bonum, quod alicui contigit:

a)beneficium^la: ገብረ፡ ሠናየ፡ vel ሠናይተ፡ ለ፡ pers. -5; ሠናይት፡ በዲበ፡ በረከት፡ χάρις ἐπὶ χάριτι ; ; ; ; .

b)bonum^la, res bona^la, sors bona^la, status bonus^la, salus^la; bona^la, opes^la, res secundae^la(Gut, Güter); et ሠናይ፡ et ሠናይት፡ et ሠናያት፡ , ; ; ; ; ; ; ነፍሱ፡ ውስተ፡ ሠናይ፡ ተኀድር፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; ውስተ፡ እዴሆሙ፡ ሀለወት፡ ሠናይቶሙ፡ ; ; ሠናይትኒ፡ ወእኪትኒ፡ ; ; ; ; ዘሀሎ፡ ሠናያት፡ τὰ ὄντα ἀγαθά ; n. 254 እንተ፡ ትመጽእ፡ ሠናይት፡ ; ; ትካዝ፡ ሠናይት፡ ዐባይ፡ ይእቲ፡ tristitia magnum bonum est^la

α) ከመ፡ ሠናይ፡ ይኩንክሙ፡ ut bene sit vobis^la (v. ሠናየ፡ ); ; ; ; ; ; ; ከመ፡ ይኩን፡ ሠናይ፡ ለክሙ፡ ( supra A,2,d).

β) በሠናይ፡ ἐν ἀγαθοῖς ; ኮነ፡ በሠናይ፡ bene nobis fuit^la ; እመ፡ ነጸሮ፡ እግዚአብሔር፡ በሠናይ፡ εἰς ἀγαθά in salutem^la ; ; μετ᾽ εἰρήνης ; ; .

Cross-references:

1) ሠናይ፡ bene!^laformula approbantis, annuentis: ; (alias: ሠናየ፡ ትቤ፡ ).

2) ሠናየ፡ bene^la καλῶς ; ; ; ; ; ; ሠናየ፡ ገበርከ፡ bene fecisti^la ; ; ሠናየ፡ ዐቀባሃ፡ ; ሠናየ፡ ርኢከ፡ ; ; ሠናየ፡ ይጸጊ፡ ወሠናየ፡ ይጼኑ፡ ; ὀρθῶς ; ; εὖ ዘሠናየ፡ ይቀውም፡ εὐσταθοῦν ; ἡδέως libenter^la . – : ሠናይ፡ ዘ፡ በጎ።

śannāy , fem. śannāyt , śānet ; śannāyān , fem. sannāyāt

Grébaut
ሠናይ፡ śannāy , ሠናያን፡ śannāyān «bon^fr, beau^fr»; fem. ሠናይት፡ śannāyt , ሠናያት፡ sannāyāt ― መልካም፡ , ውብ፡ Ms. BNFabb217, fol. 53r.
132

Leslau
ሠናይ śannāy beautiful^en, good^en, fair^en, delightful^en, agreeable^en, glad^en (tidings), pleasing^en, proper^en, right^en, virtuous^en, prosperous^en, suitable^en; (Lt) beauty^en, goodness^en, favour^en
በሠናይ ba-sannāy well^en
ሠናየ sannāy-a well^en, finely^en, duly^en
ሠናያት śannāyāt good things^en, good works^en, good deeds^en, good^en (n), goodness^en
531b

Cross-references: for ገባሬ፡ ሠናያት፡ ገባሪ፡

ኅሊናዊ ኅሊናዊ

ad mentem pertinens^la, sola mente^lapercipiendus^la: ተውህበ፡ ላቲ፡ አእምሮ፡ ግብራት፡ ኅሊናዊት፡ Sx. n. 580ad mentem pertinens^la, sola mente^lapercipiendus^la: ተውህበ፡ ላቲ፡ አእምሮ፡ ግብራት፡ ኅሊናዊት፡ Sx. n. 580ḫǝllināwi

Leslau
ኅሊናዊ ḫǝllināwi pertaining to thought^en 262a

ḫǝllināwi

Leslau
ኅሊናዊ ḫǝllināwi pertaining to thought^en 262a

ኅሊና

, m. et fem. , et , ኅሊናት፡

3)consilium^la, propositum^la, βουλή ; ; ግበር፡ ሊተ፡ ኅሊናየ፡ በዘ፡ ይሤሮ፡ ፀር፡ ( ἐπιτήδευμα ) ; ; ; ወፅአ፡ በኅሊና፡ ቀቲል፡ ,6.

5)sollicitudo^la, cura^la: μέριμναι ኅሊና፡ ዝንቱ፡ ዓለም፡ ; ; .

ḫǝllinā , ሕሊና፡ ḥǝllinā , ሕሊናት፡ ḥǝllināt

Grébaut
ሕሊና፡ ḥǝllinā , ሕሊናት፡ ḥǝllināt «pensée^fr, souvenir^fr» ― ማሰብ፡ , አሳብ፡ Ms. BNFabb217, fol. 20r.
43

Cross-references: for ሙቀተ፡ ኅሊና፡ ሙቀት፡ (Leslau)

ዐርገ

I,1[ عَرَجَ ; etiam Ges. thes. p. 1067] ይዕረግ፡ et ይዕርግ፡ , ascendere^la, ( escendere^la, conscendere^la).

a)sensu proprio: ; ; ; ; ; ; ; ; ; variis praepos.: ርቱዐ፡ የዐርግ፡ እምነ፡ ምድር፡ ; ሶበ፡ የዐርግ፡ ውስተ፡ መዓርገ፡ ምሥዋዕ፡ ; ; ; ; አዐርግ፡ ውስተ፡ ሰማይ፡ ; ; ዐርገ፡ ውስተ፡ ሐመር፡ ; ; ዲበ፡ ምርካብ፡ ; አብሓኵ፡ የዐርጉ፡ ዲበ፡ አጣሊ፡ ; ; ዐርገ፡ ኀበ፡ አንቀጽ፡ ; ዕርግ፡ ኀቤነ፡ ; ; ዝየ፡ ; loci: ዘዐረግሙ፡ አንሕስተ፡ ; 2 ; ዐርገ፡ ሰግላ፡ ; ሐመረ፡ ; ዐርገ፡ ቤተ፡ እግዚአብሔር፡ ; ; de sidere ascendente ; : ኈለቈ፡ እምኔሁ፡ ወዐርገ፡

b)pergere e regione depressiore in editiorem: ; ; ; ; ; ; ; ; .

c)ascendere^lavel assumi^lain coelos: Deus ዐርገ፡ እምኀቤሁ፡ ; ; ; ዐርገ፡ በሰረገላት፡ ἀναληφθείς ; ; Mavâs. n. 54.

d)de rebus: ዐርገ፡ ጢሱ፡ ; ; ; የዐርግ፡ ንስኀቱ፡ ; de termino ; ; ; de fonte ; de germine: የዐርግ፡ ፍሬ፡ እምጕንዱ፡ ; de clamore, precibus: ; ; ; .

e)de cogitationibus, quae ascendunt^lain corde i.e. veniunt^lain mentem, subeunt^laanimum: ዐርገ፡ ዲበ፡ ኅሊናሁ፡ ከመ፡ ይግበር፡ ; ዐርገ፡ ዝንቱ፡ ውስተ፡ ልብከ፡ ; ዐርገኒ፡ (mihi) ኅሊናየ፡ ውስተ፡ ልብየ፡ ወኀለይኩ፡ ከመ፡ … ; ; ዐርገ፡ ውስተ፡ ልቡ፡ ; .

f)de rebus, quae ascendunt^lai.e. inscribuntur^lain libros coelestes: ኢየዐርግ፡ ውስተ፡ መጽሐፈ፡ ሕይወት፡ ; ኀጢአት፡ ተዐርግ፡ በእንቲአሁ፡ ውስተ፡ መጻሕፍት፡ – : ዐርገ፡ ዘ፡ ኼደ፡ ሰረረሂ፡ ይ፡ ; aliud^la: ዐርገ፡ ብ፡ ወጻ።

ኅሊና ኅሊና ኅልያ ሙቀት ድንቅው ኅሊ ፍልሰት

, m. et fem. , et , ኅሊናት፡

3)consilium^la, propositum^la, βουλή ; ; ግበር፡ ሊተ፡ ኅሊናየ፡ በዘ፡ ይሤሮ፡ ፀር፡ ( ἐπιτήδευμα ) ; ; ; ወፅአ፡ በኅሊና፡ ቀቲል፡ ,6.

5)sollicitudo^la, cura^la: μέριμναι ኅሊና፡ ዝንቱ፡ ዓለም፡ ; ; .

, m. et fem. , et , ኅሊናት፡

3)consilium^la, propositum^la, βουλή ; ; ግበር፡ ሊተ፡ ኅሊናየ፡ በዘ፡ ይሤሮ፡ ፀር፡ ( ἐπιτήδευμα ) ; ; ; ወፅአ፡ በኅሊና፡ ቀቲል፡ ,6.

5)sollicitudo^la, cura^la: μέριμναι ኅሊና፡ ዝንቱ፡ ዓለም፡ ; ; .

i.q. ኅሊና፡ , poëtis usitatum: ንጹሐ፡ ሥጋ፡ ወኅልያ፡ Enc.; ጽዱላነ፡ ልብ፡ ወኅልያ፡ candidi corde et animo^la Enc. calescere^la, calor^la: እስከ፡ ሙቀተ፡ ፀሓይ፡ ( עַד־חֹם הַשֶּׁמֶשׁ ) ; ሙቀተ፡ ሐሩር፡ ; አስሐትያ፡ ዘአልቦ፡ ሙቀት፡ n. 203surdaster^la, tardus ingenio^la: ድንቅዋነ፡ እዝን፡ et ዕንቡዛነ፡ ልብ፡ ; ድንቅወ፡ (scriptum est ድቅወ፡ ) ኅሊና፡ M.M. f. 35; ኦድንቅው፡ compellatur haereticus, cui persuaderi non potest, M.M. f. 14; ድንቅወ፡ difficulter^lade audiendo: በእዘኒሆሙ፡ ድንቅወ፡ ሰምዑ፡ βαρέως ἤκουσαν ; . — Voc^la. Ae^la.: ድንቅው፡ ጽሙም፡ ጽሉል፡ ብ፡ ደንቆሮ፡ ; hanc formam quamquam semel atque iterum legi in codice F.M. Stuttgartiensi, (ut ጽርየተ፡ ኅሊሁ፡ sinceritas animi ejus^la6,4), tamen probare dubito; lapsu calami ኅሊ፡ pro ኅሊና፡ exscriptum videtur. et migratio^la

a)peregrinatio^la: ምድረ፡ ፍልሰትከ፡ ;

b)exsilium^la: እሬስያ፡ ለኢየሩሳሌም፡ ለፍልሰት፡ ; ; እለ፡ ኢወፅኡ፡ ውስተ፡ ፍልሰት፡ vers. alt.; እስከ፡ አመ፡ ፍልሰት፡ ; ; .

c)transitio^la: ፍልሰተ፡ ህርቃኖስ፡ ኀበ፡ ሰዱቃዊያን፡

d)decessus^laex hac vita, obitus^la: ሶበ፡ በጽሐ፡ ጊዜ፡ ፍልሰትከ፡ እምዝንቱ፡ ዓለም፡ ; ; ጊዜ፡ ፍልሰቱ፡ ; ፍልሰት፡ እምሥጋ፡ ;

e)assumtio^la, Mariae: ሰላም፡ ለፍልሰተ፡ ሥጋኪ፡ ኀበ፡ መካነ፡ ሕይወት፡ I ; ; ; Lud. Comm. hist.p. 303 n. 10; ፍልሰተ፡ ኤልያስ፡ in coelum, Lud.

f)translatio^lacorporis, ossium, reliquiarum Sanctorum, ut: ፍልሰተ፡ ሥጋሁ፡ ለቅዱስ፡ አልዐዛር፡ ; ; Sx. ; ; ፍልሰተ፡ ሥጋሁ፡ ለመቃርስ፡ ኀበ፡ ገዳመ፡ አስቄጥስ፡ al.

g)mobilitas^la, mutabilitas^la, inconstantia^la: ለእመ፡ ሞእከ፡ ፍልሰተ፡ ኅሊናት፡ ; ኢፍልሰተ፡ (constantia) ኅሊና፡

ḫǝllinā , ሕሊና፡ ḥǝllinā , ሕሊናት፡ ḥǝllināt

Grébaut
ሕሊና፡ ḥǝllinā , ሕሊናት፡ ḥǝllināt «pensée^fr, souvenir^fr» ― ማሰብ፡ , አሳብ፡ Ms. BNFabb217, fol. 20r.
43

Cross-references: for ሙቀተ፡ ኅሊና፡ ሙቀት፡ (Leslau)

ḫǝllinā , ሕሊና፡ ḥǝllinā , ሕሊናት፡ ḥǝllināt

Grébaut
ሕሊና፡ ḥǝllinā , ሕሊናት፡ ḥǝllināt «pensée^fr, souvenir^fr» ― ማሰብ፡ , አሳብ፡ Ms. BNFabb217, fol. 20r.
43

Cross-references: for ሙቀተ፡ ኅሊና፡ ሙቀት፡ (Leslau)

ḫǝllǝyā , ሕልያ፡ ḥǝllǝyā

Grébaut
ሕልያ፡ ḥǝllǝyā «animus^la» ― ነፍስ፡ Ms. Roma, Biblioteca Nazionale Centrale di Roma, Orientale 134, p. 9.
43

Leslau
ኅልያ ḫǝllǝyā faculty of thinking^en, intellect^en 262a

muqat

Grébaut
ሙቀት፡ muqat «échauffement^fr, chaleur^fr» ― ሙቀት፡ Ms. BNFabb217, fol. 43v.
104

Leslau
ሙቀት muqat heat^en, warmth^en, fervor^en
ሙቀተ፡ ኅሊና፡ muqata ḫǝllinā enthusiasm^en 262a, ኅሊና፡

አስርሐ

II,1

1)laborare facere^la, labore defatigare^la ; ዘጸንዐ፡ ትቀንዩ፡ ወታሰርሑ፡ .

2)fatigare^la, laborem^lavel molestiam exhibere^la, negotium facessere^la, affligere^la, vexare^la, turbare^la, urgere^la: እስራሕክሙ፡ ብዙኃነ፡ በሕግ፡ ἠσθενήσατε πολλούς ; παρενοχλεῖν ; አስርሕዎሙ፡ ለእለ፡ ለቅሕዎሙ፡ παρέσχον πόνον ; ኅሊና፡ ዘያሰርሐከ፡ ; κόπους παρέχετε ; θλίβειν ; ; ; ለምንት፡ ታሰርሑኒ፡ διώκετέ με ; ብእሲ፡ ኃጥእ፡ ያሰርሖ፡ ለቢጹ፡ ταράξει ; አስርሖ፡ ለልብየ፡ ኀይለ፡ ሃይማኖት፡ urget cor meum vis fidei^laOrg.; ; .

3)in specie: fatigare^la, obtundere^la, urgere^laprecibus, rogitando ; ; ;

ንጡፍ

colatus^la, liquatus^la, a scoriis purgatus^la, defaecatus^la, purus^la: de vino ወይን፡ ንጡፍ፡ ; de metallis: ወርቅ፡ ንጡፍ፡ ; ወርቅ፡ ጽሩይ፡ ወንጡፍ፡ ; ; ; ; ብሩር፡ ጽሩይ፡ ወንጡፍ፡ ; de aliis rebus, ut: ጽሩይ፡ ወንጡፍ፡ እምወርቅ፡ Deg.; ኅሊና፡ ንጡፍ፡ Lud. ex Enc.; ( etiam ንቁፍ፡ ).

ኅሊና

, m. et fem. , et , ኅሊናት፡

3)consilium^la, propositum^la, βουλή ; ; ግበር፡ ሊተ፡ ኅሊናየ፡ በዘ፡ ይሤሮ፡ ፀር፡ ( ἐπιτήδευμα ) ; ; ; ወፅአ፡ በኅሊና፡ ቀቲል፡ ,6.

5)sollicitudo^la, cura^la: μέριμναι ኅሊና፡ ዝንቱ፡ ዓለም፡ ; ; .

ḫǝllinā , ሕሊና፡ ḥǝllinā , ሕሊናት፡ ḥǝllināt

Grébaut
ሕሊና፡ ḥǝllinā , ሕሊናት፡ ḥǝllināt «pensée^fr, souvenir^fr» ― ማሰብ፡ , አሳብ፡ Ms. BNFabb217, fol. 20r.
43

Cross-references: for ሙቀተ፡ ኅሊና፡ ሙቀት፡ (Leslau)

ኅሊና

, m. et fem. , et , ኅሊናት፡

3)consilium^la, propositum^la, βουλή ; ; ግበር፡ ሊተ፡ ኅሊናየ፡ በዘ፡ ይሤሮ፡ ፀር፡ ( ἐπιτήδευμα ) ; ; ; ወፅአ፡ በኅሊና፡ ቀቲል፡ ,6.

5)sollicitudo^la, cura^la: μέριμναι ኅሊና፡ ዝንቱ፡ ዓለም፡ ; ; .

ḫǝllinā , ሕሊና፡ ḥǝllinā , ሕሊናት፡ ḥǝllināt

Grébaut
ሕሊና፡ ḥǝllinā , ሕሊናት፡ ḥǝllināt «pensée^fr, souvenir^fr» ― ማሰብ፡ , አሳብ፡ Ms. BNFabb217, fol. 20r.
43

Cross-references: for ሙቀተ፡ ኅሊና፡ ሙቀት፡ (Leslau)

ኅሊና

, m. et fem. , et , ኅሊናት፡

3)consilium^la, propositum^la, βουλή ; ; ግበር፡ ሊተ፡ ኅሊናየ፡ በዘ፡ ይሤሮ፡ ፀር፡ ( ἐπιτήδευμα ) ; ; ; ወፅአ፡ በኅሊና፡ ቀቲል፡ ,6.

5)sollicitudo^la, cura^la: μέριμναι ኅሊና፡ ዝንቱ፡ ዓለም፡ ; ; .

ḫǝllinā , ሕሊና፡ ḥǝllinā , ሕሊናት፡ ḥǝllināt

Grébaut
ሕሊና፡ ḥǝllinā , ሕሊናት፡ ḥǝllināt «pensée^fr, souvenir^fr» ― ማሰብ፡ , አሳብ፡ Ms. BNFabb217, fol. 20r.
43

Cross-references: for ሙቀተ፡ ኅሊና፡ ሙቀት፡ (Leslau)

ዘርቅ

[ سَرَجَ mentitus fuit^la, aliâs שׁקר ] fucus^la, verba fucata^laet vana^la, lenocinium^la: ወእመሂ፡ ነገረ፡ ዘርቅ፡ (v. ትምይንት፡ ) አምጽአተ፡ ለከ፡ λόγοις τοῖς πρὸς χάριν ; ; ነገረ፡ በክ፡ ወዘርቅ፡ ; ነገረ፡ ዘርቅ፡ et ; ኅሊና፡ ነገረ፡ ዘርቅ፡ ዘኢይደሉ፡ ለክርስቲያን፡ Form. Conf. – : ዘርቅ፡ ዘ፡ ግዕዜ፡

Search

Input

Keys Combinations

Hold and choose